«Սուրբ Պողոսի տաճար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 16.
|Ներկա վիճակը = գործող
}}
 
'''Սուրբ Պողոսի Տաճար''' ({{lang-en| St Paul's Cathedral}}), տաճար` նվիրված [[Պողոս առաքյալ]]ին: Գտնվում է [[Լանդգեյտ Հիլլ]] բլրի կատարին, [[Լոնդոն]]ի ամենաբարձր կետում, համարվում է Լոնդոնի եպիսկոպոսի նստավայրը:
 
== Նախապատմություն ==
Ընդամենն այսԱյս տեղում փոխվելտաճարը վերափոխվել է սուրբ Պողոսի հինգ տաճար:անգամ՝
* Առաջինը (փայտե) տաճարը կառուցվել է [[604]] թվականին և այրվել է [[675]] թվականին;
* Երկրորդ (քարե) տաճարը կառուցվել է [[685]] թվականին և [[961]] թվականին [[վիկինգներ]]ի կողմից ավերվեց` Լոնդոնի վրա հերթական հարձակման ժամանակ;
* Երրորդ (քարե) տաճարը կառուցվել է [[962]] թվականին և այրվել է ամբողջ Լոնդոնի հետ [[1087]] թվականի հրդեհի ժամանակ;
* Չորրորդ (քարե) տաճարը (հայտնի որպես Հին Սենտ-Պոլ կամ մինչ Մեծ Հրդեհը Սենտ-Պոլ) հիմնվել է [[1087]] թվականին և օծվել է [[1240]] թվականին: Այն եղել է այդ ժամանակ Եվրոպայի խոշորագույն տաճարներից մեկը. նրա երկարությունը կազմել է մոտավորապես 180 մետր, լայնությունը` 30 մետր, սրաձողի երկարությունը մոտավորապես 150 մետր: Տաճարը այրվել է [[1666]] թվականի [[լոնդոնյան Մեծ հրդեհ]]ի ժամանակ: Չնայած հրդեհից հետո տաճարը վերականգնել հնարավոր էր, բայց իշխանությունները` նրա տեղ նոր շինության կառուցման մասին որոշում կայացրեցին;
* հինգերորդ (քարե) տաճարը կառուցվել է ճարտարապես [[Քրիստոֆեր Ռեն]]ի նախագծի համաձայն: Աշխատանքները սկսվել են` [[1675]] թվականին և ավարտվել են` [[1708]] թվականին:
 
[[Պատկեր:StPaulsClockTower.jpg|մինի|Սուրբ Պողոս Տաճարի գմբեթը]]
 
== Պատմություն ==
Տաճարի պաշտոնական բացման թվականը համարվում է [[1708]] թվականի [[հոկտեմբերի 20]]-ը` ճարտարապետ [[Ռեն]]ի ծննդյան օրը (այդ օրը նա դարձավ 76 տարեկան), սակայն փաստորեն ծառայությունները տաճարում սկսվեցին [[1697]] թվականի [[դեկտեմբերի 2]]-ին: Շինարարության սկզբից փաստորեն Ռենը ստիպված եղավ երեք անգամ լրիվությամբամբողջությամբ փոխել նախագիծը: Առաջին նախագծով ենթադրվում էր կառուցել այրված ''չորրորդ'' տաճարի հիմքի վրա նոր մեծ եկեղեցի: Այդ նախագիծը միանգամից մերժվեց համարյա միանգամից` ըստ երևույթին իշխանությունները ցանկանում էին ավելի վիթխարի բան: Երկրորդ նախագիծը նախատեսում էր եկեղեցու շինարարություն, որի հիմքը հունական խաչի տեսք կունենար: Այդ նախագիծը մանրակրկիտ ուսումնասիրվեց. հերիքբավական է նշել, որ նորօրյամինչ ժամակներումօրս պահպանվել է իրագործված 1:24 մասշտաբով իրագործված մակետը, որն այսօր ցուցադրվում է Սուրբ Պողոս Տաճարում: Սակայն այս նախագիծնելնախագիծն էլ մերժվեց` համարվելով չափից ավելի ծայրահեղական: Ռենի երրորդ նախագիծը նախատեսում էր բավականին մեծ տաճարի կառուցում` գմբեթով և երկու զանգագատուն-աշտարակներով: Այս նախագիծը հաստատվեց և [[1675]] թվականի հունիսին սկսվեցին շինարարական աշխատանքները: Սակայն դրանից հետո [[Կառլ 2-րդ]] թագավորը պահանջեց նախագիծը և հրամայեց նրա մեջ մտցնել փոփոխություններ, որոնք նա ինքը բնութագրեց որպես դեկորատիվ: Այդ դեկորատիվ փոփոխությունը դարձավ մեծ գմբեթը, դարձնելով Սուրբ Պողոս տաճարը Լոնդոնի խոշորագույն տեսարժան վայրերից մեկը: Բոլորի կողմից ընդունված է, որ Տաճարի գմբեթը շատ բաներում կրկնում է` [[Հռոմ]]ում [[Սուրբ Պետրոս]]ի գմբեթի [[բազիլիկա]]ն:
Գմբեթի տակ զետեղված է երեք պատկերասրահ. [[ներքին ակապելլա]] և արտաքին` ''քարե'' և ''ոսկե'' պատկերասրահները: Ներքին ակապելլան իր անվանը պարտական է ճարտարապետների կողմից չնախատեսված նրա ակուստիկայի առանձնահատկությանը. բառը անգամ արտասանված լինելով շշուկով պատկերասրահի մի ծայրում բազմաթիվ անգամ արտացոլվում է նրա պատերում, որի արդյունքում այդ շշուկը կարող է լսել` պատկերասրահի մյուս ծայրում գտնվող մարդը:
Տաճարի զանգակատան մեջ հաստատված է 17 զանգակներ, նրանցից 13-ը` հյուսիս-արևմտյան աշտարակում և 4-ը` (նեռարելով Մեծ Պոլի ({{lang-en|Great Paul}}) զանգակները) հարավ-արևմտյան աշտարակում:
 
== Հայտնի անձանց թաղման վայրեր ==
Սուրբ Պողոսի տաճարը համարվում է Մեծ Բրիտանիայի ավելի քան երկու հարյուր հայտնի քաղաքացիների գերեզմանավայրը: Այդ ավանդույթը իր սկիզբն է առել դեռևս իրեն նախորդող տաճարներից` առաջին և երկրորդ տաճարներում թաղված էին անգլո-սաքսոնական թագավորները: Սուրբ Պողոսի Տաճարում առաջինը թաղվելու պատվին արժանացավ նրա ճարտարապետ` Քրիստոֆեր Ռենը: Նրա գերեզմանի վրա հուշարձան տեղադրված չէ և միայն դամբարանին լատիներեն գրված է` ''Lector, si monumentum requiris, circumspice'' («Ընթերցող, եթե դու փնտրում ես հուշարձան, պարզապես շուրջդ նայիր»): Տաճարում ննջող առավել ակնառու անձիք:
 
* [[դուքս Վելինգտոն]]
Տող 45 ⟶ 43՝
 
== Հետաքրքիր փաստեր ==
* [[1621]]-[[1631]] թվականներին Սուրբ Պողոսի տաճարի վանահայրը եղել է [[Ջ. Դոնն]]ը: [[1631]] թվականին նա թաղվել է տաճարում:
* [[1713]] թվականին Ուտրեխտյան խաղաղության պայմանագրի կապակցությամբ` Սուրբ Պողոսի տաճարում հանդիսավորությամբ կատարվեց Գ.Ֆ. [[Հենդել]]ի «[[Ուտրեխտյան Te Deum]]»-ը և «[[Jubilate]]»-ը:
 
== Արտաքին հղումներ ==
Տող 52 ⟶ 50՝
 
[[Կատեգորիա:Ճարտարապետական հուշարձաններ]]
[[Կատեգորիա:Լոնդոնի ճարտարապետություն]]