«Վերգիլիոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: name → անուն (4), image → պատկեր (2), size → չափեր, caption → նկարագրություն, birthdate → ծննդյան թվական, birthplace → oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո...
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գրող
| nameանուն = ''Վերգիլիոս''
| imageպատկեր = Publius Vergilius Maro1.jpg
| imagesizeպատկերի չափեր = 250px
| captionնկարագրություն = Վերգիլիոսի կիսանդրին [[Նեապոլ]]ում
| pseudonymկեղծանուն =
| birthnameծննդյան անուն = Publius Vergilius Maro
| birthdateծննդյան թվական = մ.թ.ա. 70 թ. [[15 հոկտեմբերի]]
| birthplaceծննդավայր = Անդես, [[Մանտովա]], [[Հռոմեական Հանրապետություն]]
| deathdateվախճանվել է = մ.թ.ա. 19 թ. [[սեպտեմբերի 21]] (50 տարեկան)
| deathplaceվախճանի վայր = [[Բրինդիզի]], [[Իտալիա]], [[Հռոմեական կայսրություն]]
| occupationմասնագիտություն = բանաստեղծ
| nationalityազգություն = Հռոմեացի
| ethnicity =
| citizenshipքաղաքացիություն = {{դրոշավորում|Հռոմեական կայսրություն}}
| կրթություն =
| education =
| alma_mater =
| ստեղծագործական շրջան =
| period =
| genreժանր = Բանաստեղծություն, պոեմ, [[Էպոս|էպոս]], դիդակտիցիզմ, [[Հովվերգություն|հովվերգություն]]
| subjectթեմաներ =
| movementգրական շարժումներ = Օգոստոսյան պոեզիա
| notableworksուշագրավ աշխատանքներ = «[[Էնեական]]», «[[Գեորգիկներ]]»
| spouseամուսին =
| համատեղ ապրող =
| partner =
| childrenզավակներ =
| ազգականներ =
| relatives =
| influencesներշնչվել է = [[Հոմերոս]], [[Տիտուս Լուկրեցիուս Կարուս]], Քվինտոս Էննիոս, [[Կալիմաքոս]], Ֆիլոդեմոս
| influencedներշնչել է = [[Պուբլիուս Օվիդիուս Նասո]], [[Լուկանոս]], [[Ստացիուս]], [[Դանթե Ալիգիերի]], [[Ուիլյամ Շեքսպիր]], [[Ջոն Միլթոն]], [[Ալեքսանդր Փոփ]], [[Ջոն Քիթս]], [[Հենրի Դեյվիդ Թորո]], [[Եղիշե Չարենց]], [[Խորխե Լուիս Բորխես]]
| awardsպարգևներ =
| ստորագրություն =
| signature =
| վիքիպահեստ =
| commons =
| Wikiquoteվիքիքաղվածք = Վերգիլիոս
| Վիքիդարան =
| websiteկայք =
}}
 
Տող 40.
Ծնվել է Հարավային Իտալիայում՝ Անդես գյուղում, որտեղ նրա հայրը փոքր հողատեր էր։ Կրթություն է ստացել նախ Կրեմոնայում, ապա Հռոմում, ուր հմտացել է ճարտասանական արվեստում։ Գերադասելով գյուղական կյանքը՝ 28 տարեկանում վերադարձել է իր ծննդավայրը։ Մ.թ.ա. 41 թ. նրա հայրական հողամասը բռնագրավվում է հօգուտ կայսերական բանակի զինվորների, սակայն շուտով մտավորականների հայտնի հովանավոր [[Մեկենաս]]ի միջնորդությամբ Վերգիլիոսը նոր հողակտոր է ստանում։ Այնուհետև մինչև կյանքի վերջը վայելել է Օգոստոս կայսեր բարյացակամությունը։ Մահացել է անժամանակ՝ մ.թ.ա. 19 թ.՝ 49 տարեկան հասակում։
 
Ապրել և ստեղծագործել է [[Հռոմ]]ի հանրապետության կործանման ժամանակաշրջանում։ Եղել է նոր կարգերի հենարան հանդիսացող հասարակական միջին խավերի տրամադրությունների արտահայտիչն ու գաղափարախոսը։ Վերգիլիոսի վաղ շրջանի ստեղծագործությունները ([[10]] Էկլոգ) ընդգրկված են «[[Բուկոլիկա]]» («Հովվական երգեր»,[[մ. թ. ա. 42]]-[[38]]) ժողովածուում։ Մեր թվարկությունից առաջ [[37]]-[[30]] [[թվական]]ներին Վերգիլիոսը գրել է «Գեորգիկա» [[պոեմ]]ը, որն արտահայտում է բանաստեղծի սերը բնության և երկրագործական աշխատանքների հանդեպ։ Պոեմում կան որոշ ներբողներ՝ ձոնված [[Օկտավիանոս]] [[կայսր]]ին։ Վերջինիս է ձոնված նաև Վերգիլիոսի [[գլուխգործոց]]ը՝ «էնեական» պոեմը, որ մտահղացված է որպես «[[Իլիական]]ի» և «[[Ոդիսական]]ի» հռոմեականին զուգահեռ։
 
Վերգիլիոսի [[ստեղծագործություն]]ը դարձել է [[կլասիցիզմ]]ի ժամանակաշրջանի հռետորական և էպիկական պոեզիայի նմուշ։ Վերգիլիոսի երկերի [[հայերեն]] առաջին թարգմանությունները լույս են տեսել [[Վենետիկ]]ում; [[1814]] թվականին հրապարակվել է «Գեորգիկա»-ից մի հատված։ Վերգիլիոսի «Էնեական»-ի առաջին ամբողջական հայերեն ([[գրաբար]]) թարգմանությունը կատարել է Էդգար Հյուրմուզյանը՝ [[1845]] թվականին, երկրորդը՝ Հ․ Ղազիկյանը, «Գեորգիկա»-ի առաջին հայերեն ([[գրաբար]]) թարգմանությունը (հրատարակություն [[1847]], «Մշակականք» խորագրով) կատարել է Հ․ Բագրատունին, երկրորդը (հրատարակություն [[1923]])՝ Հ․ Ղազիկյանը (վերջինս թարգմանել է նաև «Բուկոլիկան», հրատարակություն [[1825]], «Հովուականք» խորագրով)։