«Մոնրովիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 58.
}}
'''Մոնրովիա''' ({{lang-en|Monrovia}}) [[Լիբերիա]]յի մայրաքաղաք։ Գտնվում է [[Մոնտսերադո երկրամաս]]ի տարածքում, նավահանգիստ է [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ի ափին, գտնվում է [[Սենթ Պաուլ]] գետաբերանի արհեստական ծովախորշում: Բնակչությունը՝ 1 010 970 մարդ (2008 թվականի դրությամբ):
== Պատմություն ==
Մոնրովիայի մասին առաջին հիշատակումները թվագրվում են [[XVI դար]]ի 60-ական թվականներին: Այդ տարիներին պորտուգալացի նավաստիները տվյալ տարածքում արդեն գոյություն ունեցող բնակավայրն անվանել են '''Մեզուրադու''' [[նավահանգիստ]]: [[1821]] թվականին անկախ գաղութ ստեղծելու նպատակով, [[ԱՄՆ]]-ից [[Աֆրիկա]] են գալիս [[ստրկություն]]ից ազատված սևամորթները, որոնք էլ դառնում են այդ տարածքի առաջին ամերիկյան վերաբնակները: Նրանք իջել են [[Շերբրո]] կղզու ափին, որն այսօր պատկանում է [[Սիերա Լեոնե]] պետությանը: Տեղաբնիկները հյուրասիրությամբ աչքի չէին ընկնում և բազմաթիվ վերաբնակներ զոհվել են աբորիգենների հետ կատաղի մարտերի ժամանակ: [[1822]] թվականին կենդանի մնացած ամերիկացիները փրկվել են իրենց հայրենակիցների կողմից, ովքեր նույնպես եկել էին Աֆրիկա, և տեղափոխվել Մեզուրադու նավահանգիստ, որտեղ էլ նրանց կողմից հիմնադրվել է ''Քրիստոպոլիս'' բնակավայրը: [[1824]] թվականին անվանափոխվել է Մոնրովիա ամերիկյան նախագահ [[Ջեյմս Մոնրո]]յի պատվին:
== Կառավարություն ==
[[XIX դար]]ի երկրորդ կեսից քաղաքը ղեկավարել են.
* Վ.Ֆ. Նելսոն, [[1870]]-ական թվականներ<ref>{{cite web|url=http://www.masshist.org/findingaids/doc.cfm?fa=fa0221|title=Trustees of Donations for Education in Liberia Records: 1842-1939|publisher=Massachusetts Historical Society|accessdate=3 February 2010|archiveurl=http://www.webcitation.org/65QJHEKYs|archivedate=2012-02-13}}</ref>
* Ս.Տ.Օ. Քինգ, [[1880]]-ական թվականներ<ref>{{cite book|last=Burrowes|first=Carl Patrick|title=Power and Press Freedom in Liberia, 1830-1970|publisher=Africa World |year=2004|page=117|isbn=1592212948|url=http://books.google.com/books?id=FaEs88IpUzEC&pg=PA117&lpg=PA117&dq=mayors+of+monrovia+liberia+-broh&source=bl&ots=GfLUtMR-V7&sig=okGI4iuPB28fsfbcIbaYn1D0oG0&hl=en&ei=2EZpS62wGY_2sgOnq6SVBQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CAoQ6AEwATge#v=onepage&q=&f=false}}</ref>
* Հ.Ա. Ուիլյամս, [[1890]]-ական թվականներ<ref>{{cite book|last=Payne|first=Daniel Alexander|title=A history of the African Methodist Episcopal church: being a volume supplemental to A history of the African Methodist Episcopal church|publisher=Book Concern of the A.M.E. Church|year=1922|page=181|url=http://books.google.com/books?id=CATiAAAAMAAJ&pg=PA181&lpg=PA181&dq=mayors+of+monrovia+liberia+-broh&source=bl&ots=OIiHJDCzUh&sig=Fs_1VvXaw_Tn_fYiAJwPeR9mXzQ&hl=en&ei=WkVpS43nKJPkswPHncCfBQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CBkQ6AEwBjgU#v=onepage&q=&f=false}}</ref>
* Գաբրիել Մ. Ջոնսոն, [[1920]]-ական թվականներ<ref>{{cite web|url=http://www.international.ucla.edu/africa/mgpp/intro08.asp|title=African Series Introduction: Volume VIII: October 1913--June 1921|work=The Marcus Garvey and UNIA Papers Project|publisher=UCLA|accessdate=3 February 2010|archiveurl=http://www.webcitation.org/65QJHkJkp|archivedate=2012-02-13}}</ref>
* Նեյթոն Ս. Ռոս, [[1956]]-[[1969]] թվականներ<ref>{{cite news|title=Nathan Ross; Was Mayor Of Monrovia|date=January 28, 2003|work=The Washington Post}}</ref>
* Էլլեն Ա. Սենդիմենի, [[1970]]-ական թվականներ (առաջին կին-քաղաքապետ)<ref>{{cite journal|last=Thompson|first=Era Bell|date=January 1972|title=Liberian Lady Wears Three Hats|journal=Ebony|pages=54–62|url=http://books.google.com/books?id=C3VNev1_SpIC&pg=PA54&lpg=PA54&dq=mayors+of+monrovia+liberia+-broh&source=bl&ots=8WRi4iTxhi&sig=IV1pSEYmvlP-85WGzwRX0XqsIO4&hl=en&ei=LUVpS-HkG4eStgPhtuGZBQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CBEQ6AEwAjgK#v=onepage&q=&f=false}}</ref>
* Օֆելիա Հոֆ Սեյթումե, [[2001]]-[[2009]] թվականներ
* Սթեյսի Ռանդալ, [[2010]]-[[2011]] թվականներ:
== Կլիմա ==
Համաձայն [[Կյոպենի կլիմայի դասակարգում|Կյոպենի կլիմայի դասակարգման]], Մոնրովիան գտնվում է արևադարձային մուսոնային կլիմայական գոտում: Տարվա ընթացքում տվյալ տարածքում թափվում են բավականին մեծ թվով տեղումներ (տարեկան մոտ 5 140 մմ): Կլիման բնորոշվում է և՛ խոնավ, և՛ չոր սեզոնների առկայությամբ: Սակայն նույնիսկ չոր սեզոնին դիտվում են տեղումներ: Օդի ջերմաստիճանը կայուն է մնում ամբողջ տարվա ընթացքում և տատանվում է 26°C-ի սահմաններում:
{{Եղանակի Աղյուսակ
|location = Մոնրովիա
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan record high C = 32
|Feb record high C = 33
|Mar record high C = 32
|Apr record high C = 33
|May record high C = 34
|Jun record high C = 31
|Jul record high C = 29
|Aug record high C = 30
|Sep record high C = 29
|Oct record high C = 30
|Nov record high C = 32
|Dec record high C = 32
|Jan high C = 30.9
|Feb high C = 31
|Mar high C = 31.9
|Apr high C = 31.8
|May high C = 30.7
|Jun high C = 30
|Jul high C = 28.9
|Aug high C = 29
|Sep high C = 29
|Oct high C = 30
|Nov high C = 30.9
|Dec high C = 30.9
|Jan mean C=25.9
|Feb mean C=26.4
|Mar mean C=26.9
|Apr mean C=26.4
|May mean C=25.4
|Jun mean C=25.5
|Jul mean C=24.4
|Aug mean C=25
|Sep mean C=25
|Oct mean C=25.5
|Nov mean C=26
|Dec mean C=26
|Jan low C = 21
|Feb low C = 21.9
|Mar low C = 22
|Apr low C = 22.1
|May low C = 21.1
|Jun low C = 20.2
|Jul low C = 21
|Aug low C = 20
|Sep low C = 21
|Oct low C = 21
|Nov low C = 21.1
|Dec low C = 21.1
|Jan record low C = 13
|Feb record low C = 20
|Mar record low C = 19
|Apr record low C = 16
|May record low C = 16
|Jun record low C = 18
|Jul record low C = 16
|Aug record low C = 18
|Sep record low C = 18
|Oct record low C = 19
|Nov record low C = 16
|Dec record low C = 14
|precipitation colour=green
|Jan precipitation mm = 31
|Feb precipitation mm = 56
|Mar precipitation mm = 97
|Apr precipitation mm = 216
|May precipitation mm = 516
|Jun precipitation mm = 973
|Jul precipitation mm = 996
|Aug precipitation mm = 373
|Sep precipitation mm = 744
|Oct precipitation mm = 772
|Nov precipitation mm = 236
|Dec precipitation mm = 130
|unit rain days=0.1mm
|Jan rain days=5
|Feb rain days=5
|Mar rain days=10
|Apr rain days=17
|May rain days=21
|Jun rain days=26
|Jul rain days=24
|Aug rain days=20
|Sep rain days=26
|Oct rain days=22
|Nov rain days=19
|Dec rain days=12
|Jan humidity=86.5
|Feb humidity=85
|Mar humidity=84.5
|Apr humidity=85.5
|May humidity=84
|Jun humidity=85.5
|Jul humidity=85.5
|Aug humidity=85.5
|Sep humidity=89
|Oct humidity=88
|Nov humidity=87.5
|Dec humidity=86
|Jand sun=6
|Febd sun=6
|Mard sun=7
|Aprd sun=6
|Mayd sun=5
|Jund sun=4
|Juld sun=3
|Augd sun=3
|Sepd sun=4
|Octd sun=4
|Novd sun=6
|Decd sun=5
|source 1 = ''Climate-Data.org'' for average temperatures (altitude: 5m)<ref name="Climate-Data.org">{{cite web|title=Climate: Monrovia - Climate graph, Temperature graph, Climate table|url=http://en.climate-data.org/location/506/|publisher=Climate-Data.org|accessdate=2014-01-05}}</ref>
|source 2 = ''BBC Weather'' for record temperatures, precipitation, rainy days and sunshine<ref name="BBC Weather">{{cite web
| url =http://www.bbc.co.uk/weather/2274895 | title =BBC Weather - Monrovia| accessdate =2014-01-05
| publisher =BBC Weather }}</ref>
}}
== Տնտեսություն ==
Քաղաքում գործում են երկու միջազգային [[օդանավակայան]]ներ: Մոնրովիան միակ անմաքս նավահանգիստն է [[Արևմտյան Աֆրիկա]]յում: Քաղաքը զգալի եկամուտ ստանում է հարևան երկրներ ապրանքներ տեղափոխելուց: Բեռնաշրջանառությունը տարեկան կազմում է մոտ 12 միլիոն տոննա: Զարգացած է սննդային, նավթաքիմիական, դեղագործական, ցեմենտային ոլորտները, ձկնորսությունը:
== Քույր-քաղաքներ ==
* {{Դրոշ|Թայվան|20px}} [[Թայբեյ]], [[Թայվան]]
* {{Դրոշ|ԱՄՆ|20px}} [[Դեյթոն]], [[Օհայո]] նահանգ, [[ԱՄՆ]]
* {{Դրոշ|ԱՄՆ|20px}} [[Նյուարկ]], [[Նյու Ջերսի]] նահանգ, [[ԱՄՆ]]
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Աֆրիկյան երկրների մայրաքաղաքներ}}
| |||