«Բրատիսլավա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|eo}} (4), {{Link GA|da}} (4) |
No edit summary |
||
Տող 62.
}}
'''Բրատիսլավա''' ({{lang-sk|Bratislava}}), մինչ [[1919]] թվականը կոչվել է '''Պրեշպորոկ''' կամ '''Պրեշպորեկ''' (Prešporok, Prešporek), '''Պրեսբուրգ''' ({{lang-de|Pressburg}}), '''Պոժոն''' ({{lang-hu|Pozsony}}), դարի կեսերին՝ '''Իստրոպոլիս''' ({{lang-lat|Posonium}}, {{lang-lat|Istropolis}}), քաղաք [[Կենտրոնական Եվրոպա]]յում, [[Սլովակիա]]յի մայրաքաղաք, [[1541]]-[[1684]] թվականներն ընկած ժամանակահատվածում եղել է [[Հունգարիա]]յի մայրաքաղաքը: Քաղաքի բնակչությունը կազմում է մոտ 460 հազար մարդ, [[քաղաքային ագլոմերացիա|ագլոմերացիա]]յի բնակչությունը՝ մոտ 700 հազար մարդ<ref>{{cite web|url=http://portal.statistics.sk/showdoc.do?docid=6772|title=Districts|publisher=Statistical Office of the Slovak Republic|lang=en|accessdate=2011-04-21|archiveurl=http://www.webcitation.org/61AlW1TG5|archivedate=2011-08-24}}</ref>: Քաղաքի մակերեսը կազմում է 368 կմ²:
Բրատիսլավան և [[Վիեննա]]ն համարվում են Եվրոպայի ամենամոտ գտնվող մայրաքաղաքները: Բրատիսլավան աշխարհի միակ մայրաքաղաքն է, որն անմիջապես սահմանակցում է երկու այլ պետությունների՝ [[Ավստրիա]]յի և Հունգարիայի հետ: Մինչ [[1936]] թվականը Բրատիսլավայից Վիեննա կարելի էր հասնել քաղաքային [[տրամվայ]]ով:
== Բնակչություն ==
2001 թվականի մարդահամարի տվյալներով սլովակները կազմում էին բնակչության 91,4 %-ը, հունգարացիները՝ 3,8 %, չեխերը՝ 1,9 %, գերմանացիները՝ 0,3 %, այլ ազգեր՝ 2,6 %:
Բնակչության 56,7 %-ը [[կաթոլիկություն|կաթոլիկ]]ներ են, 29,3 %-ը՝ [[աթեիզմ|աթեիստ]], 6 %-ը՝ [[լյութերականություն|լյութերական]]ներ, 4,7 %-ը՝ այլ կրոնների հետևորդներ:
== Վարչական բաժանում ==
Քաղաքի վարչական բաժանումն իրենից ներկայացնում է 5 մարզ (okres), 17 քաղաքային թաղամաս (Mestská časť):
{|class="wikitable" style="margin:0 left;"
! colspan=2 | Բրատիսլավայի Մասերը
|-
! Մարզ || Քաղաքային թաղամաս
|-
|[[Բրատիսլավա I (մարզ)|Բրատիսլավա I]] || [[Ստարե Մեստո (Բրատիսլավա)|Ստարե Մեստո]]
|-
| rowspan=3 valign=top | [[Բրատիսլավա II (մարզ)|Բրատիսլավա II]] || [[Ռուժինով (Բրատիսլավա)|Ռուժինով]]
|-
|[[Վրակունյա (Բրատիսլավա)|Վրակունյա]]
|-
|[[Պոդունայսկե Բիսկուպիցե (Բրատիսլավա)|Պոդունայսկե Բիսկուպիցե]]
|-
| rowspan=3 valign=top | [[Բրատիսլավա III (մարզ)|Բրատիսլավա III]] || [[Նովե Մեստո (Բրատիսլավա)|Նովե Մեստո]]
|-
|[[Ռաչա (Բրատիսլավա)|Ռաչա]]
|-
|[[Վայնորի (Բրատիսլավա)|Վայնորի]]
|-
| rowspan=6 valign=top | [[Բրատիսլավա IV (մարզ)|Բրատիսլավա IV]] || [[Կարլովա Վես]]
|-
|[[Դուբրավկա (Բրատիսլավա)|Դուբրավկա]]
|-
|[[Լամաչ (Բրատիսլավա)|Լամաչ]]
|-
|[[Դևին (Բրատիսլավա)|Դևին]]
|-
|[[Դևինսկա Նովա Վես (Բրատիսլավա)|Դևինսկա Նովա Վես]]
|-
|[[Զագորսկա Բիստրիցա (Բրատիսլավա)|Զագորսկա Բիստրիցա]]
|-
|rowspan=4 valign=top | [[Բրատիսլավա V (մարզ)|Բրատիսլավա V]] || [[Պետրժալկա]]
|-
|[[Յարովցե (Բրատիսլավա)|Յարովցե]]
|-
|[[Ռուսովցե (Բրատիսլավա)|Ռուսովցե]]
|-
|[[Չունովո (Բրատիսլավա)|Չունովո]]
|-
| colspan="2" | [[Պատկեր:Bratislava parts.png|thumb|center|Բրատիսլավայի վարչական բաժանումը]]
|}
== Աշխարհագրություն և կլիմա ==
Բրատիսլավան գտնվում է [[Փոքր Կարպատներ]]ի նախալեռներում, [[Դանուբ]] գետի երկու ափերի և [[Մորավա (գետ)|Մորավա]] գետի ձախ ափի մոտ: Քաղաքը սահմանակցում է Ավստրիայի և Հունգարիայի հետ:
Կլիման ցամաքային է, տարեկան միջին ջերմաստիճանը կազմում է +10,5°C, տեղումների միջին տարեկան քանակը՝ 565 մմ: Հունվարի միջին ջերմաստիճանը՝ մոտ - 0,4°C, Իսկ հուլիսի միջին ջերմաստիճանը՝ 21,3°C: Ձմեռը ցուրտ է և խոնավ: Հաճախ տեղում են տեղումներ ձյան տեսքով: Ամառը տաք է, հաճախ լինում են ուժեղ քամիներ:
{{Եղանակի Աղյուսակ
|location = Բրատիսլավա (1981–2010)
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Jan record high C = 19.8
|Feb record high C = 19.1
|Mar record high C = 25.0
|Apr record high C = 30.3
|May record high C = 33.4
|Jun record high C = 36.3
|Jul record high C = 38.2
|Aug record high C = 39.3
|Sep record high C = 34.0
|Oct record high C = 30.0
|Nov record high C = 21.3
|Dec record high C = 17.9
|year record high C = 39.3
|Jan high C = 2.7
|Feb high C = 5.1
|Mar high C = 10.3
|Apr high C = 16.7
|May high C = 21.8
|Jun high C = 24.9
|Jul high C = 27.5
|Aug high C = 27.0
|Sep high C = 21.7
|Oct high C = 15.6
|Nov high C = 8.2
|Dec high C = 3.3
|year high C = 15.4
|Jan mean C = −0.4
|Feb mean C = 1.2
|Mar mean C = 5.5
|Apr mean C = 11.0
|May mean C = 16.0
|Jun mean C = 19.1
|Jul mean C = 21.3
|Aug mean C = 20.7
|Sep mean C = 15.9
|Oct mean C = 10.4
|Nov mean C = 4.9
|Dec mean C = 0.7
|year mean C = 10.5
|Jan low C = −3.4
|Feb low C = −2.3
|Mar low C = 1.3
|Apr low C = 5.4
|May low C = 10.2
|Jun low C = 13.4
|Jul low C = 15.4
|Aug low C = 15.0
|Sep low C = 11.0
|Oct low C = 6.1
|Nov low C = 1.8
|Dec low C = −1.9
|year low C = 6.0
|Jan record low C = −24.6
|Feb record low C = −20.0
|Mar record low C = −15.1
|Apr record low C = −4.4
|May record low C = −2.0
|Jun record low C = 3.0
|Jul record low C = 7.0
|Aug record low C = 5.0
|Sep record low C = -2.0
|Oct record low C = −8.0
|Nov record low C = −12.0
|Dec record low C = −20.0
|year record low C = −24.6
|Jan precipitation mm = 39
|Feb precipitation mm = 37
|Mar precipitation mm = 38
|Apr precipitation mm = 34
|May precipitation mm = 55
|Jun precipitation mm = 57
|Jul precipitation mm = 53
|Aug precipitation mm = 59
|Sep precipitation mm = 55
|Oct precipitation mm = 38
|Nov precipitation mm = 54
|Dec precipitation mm = 46
|year precipitation mm = 565
|Jan humidity = 83
|Feb humidity = 78
|Mar humidity = 71
|Apr humidity = 64
|May humidity = 67
|Jun humidity = 66
|Jul humidity = 64
|Aug humidity = 65
|Sep humidity = 73
|Oct humidity = 78
|Nov humidity = 83
|Dec humidity = 85
|year humidity = 73
|Jan sun = 65.1
|Feb sun = 81.9
|Mar sun = 151.9
|Apr sun = 204.0
|May sun = 263.5
|Jun sun = 270.0
|Jul sun = 275.9
|Aug sun = 269.7
|Sep sun = 207.0
|Oct sun = 142.6
|Nov sun = 60.0
|Dec sun = 46.5
|year sun = 2038.1
|source 1 = <ref name = Pogodaiklimat.ru >{{cite web
| url = http://pogodaiklimat.ru/climate2/11816.htm
| title = Pogodaiklimat.ru – Bratislava
| publisher = Pogodaiklimat.ru
| accessdate = 20 March 2014}}</ref>
|source 2 = <ref name= Climatemps >{{cite web
| url = http://www.bratislava.climatemps.com/
| title = Climate of Bratislava
| publisher = Climatemps
| accessdate = 20 March 2013}}</ref>
|date = March 2014
}}
== Քույր-քաղաքներ ==
<div class= style="-moz-column-count:3; column-count:3; -webkit-column-count:3;">
* {{Դրոշ|Եգիպտոս}} [[Ալեքսանդրիա]] ({{lang-ar|الإسكندريه}}), [[Եգիպտոս]]
* {{Դրոշ|Գերմանիա}} [[Բրեմեն]] ({{lang-de|Bremen}}), [[Գերմանիա]]
* {{Դրոշ|Ավստրիա}} [[Վիենա]] ({{lang-de|Wien}}), [[Ավստրիա]]
* {{Դրոշ|Հայաստան}} [[Երևան]] ({{lang-hy|Երևան}}), [[Հայաստան]]
* {{Դրոշ|Ուկրաինա}} [[Կիև]] ({{lang-uk|Київ}}), [[Ուկրաինա]]
* {{Դրոշ|ԱՄՆ}} [[Քլիվլենդ (Օհայո)|Քլիվլենդ]] ({{lang-en|Cleveland}}), [[Օհայո]], [[ԱՄՆ]]
* {{Դրոշ|Լեհաստան}} [[Կրակով]] ({{lang-pl|Kraków}}), [[Լեհաստան]]
* {{Դրոշ|Սլովենիա}} [[Լյուբլյանա]] ({{lang-sl|Ljubljana}}), [[Սլովենիա]]
* {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Մոսկվա]], [[Ռուսաստան]]
* {{Դրոշ|Իտալիա}} [[Պերուջա]] ({{lang-it|Perugia}}), [[Իտալիա]]
* {{Դրոշ|Չեխիա}} [[Պրահա]] ({{lang-cz|Praha}}), [[Չեխիա]]
* {{Դրոշ|Նիդեռլանդներ}} [[Ռոտերդամ]] ({{lang-nl|Rotterdam}}), [[Նիդեռլանդներ]]
* {{Դրոշ|Գերմանիա}} [[Ուլմ]] ({{lang-de|Ulm}}), [[Գերմանիա]]
* {{Դրոշ|Ֆինլանդիա}} [[Տուրկու]] ({{lang-fi|Turku}}, {{lang-sv|Åbo}}), [[Ֆինլանդիա]]
* {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Սարատով]], [[Ռուսաստան]]
</div>
== Պատկերասրահ ==
[[Պատկեր:Bratislava Panorama 01.jpg|center|thumb|750px|Բրատիսլավա քաղաքի համայնապատկերը]]
[[Պատկեր:Panorama-bratislava.jpg|center|thumb|750px|]]
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://maps.google.com/maps?ll=48.141403,17.128029&spn=0.086517,0.124626&t=k&hl=en Բրատիսլավայի արբանյակային լուսանկարը (մարտ 2002, Google Maps)]
* [http://journeying.ru/dostoprimechatelnosti-bratislavi-chto-posmotret-i-kuda-schodit-v-bratislave.html Բրատիսլավայի տեսարժան վայրերը]
* [http://www.bratislava.sk/ru Քաղաքի պաշտոնական կայքը]
* [http://www.petrzalka.sk Բրատիսլավա-Պետրժալկա պաշտոնական կայքը]
* [http://photohunt.org.ua/Bratislava.html Բրատիսլավայի լուսանկարները և տեսարժան վայրերը]
* [http://www.bratislavaguide.com Բրատիսլավա]
{{ԵՄ անդամ երկրների մայրաքաղաքներ}}
| |||