«Աստիճանավորում»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
վիքիֆիկացում ընդհարում |
||
Տող 1.
<poem>''Ձենով Օհանը ահից սարսափած`▼
Թշնամու առաջն ելավ գլխաբաց,▼
(Հովհ. Թումանյան, «Սասունցի Դավիթը»)</poem>
▲Ոճական բանադարձում: Աստիճանավորումը մտքի, հույզի և տրամադրության աստիճանական խորացումը` ուժեղացումը կամ թուլացումն է, որը կարող է վերաբերել որևէ դեպքի, գործողության կամ հոգեվիճակի: Այն խոսքին սաստկական երանգ է հաղորդում, հուզականություն և արտահայտչականություն ապահովում: Օրինակ`
▲''Ձենով Օհանը ահից սարսափած`
▲Թշնամու առաջն ելավ գլխաբաց,
▲Աղաչանք արավ, ընկավ ոտները: (Հովհ. Թումանյան, «Սասունցի Դավիթը»)
Կիրառվում է գեղարվեստական և հրապարակախոսական, հաճախ նաև առօրյա-խոսակցական խոսքում:
== Իրականացման միջոցներ ==
Աստիճանավորումն իրականացվում է`
(Վ. Տերյան, «Սիրահարվածը») ''Ապրիլյան զրնգուն օր է, Ծիծեռնակաբերդի գալարուն ճանապարհներով գնում են, բարձրանում ծերեր, ջահելներ, երեխաներ:'' (Վ. Պետրոսյան, «Հայկական էսքիզներ»)
Աստիճանավորում կարող է ձևավորվել նշված եղանակների համադրմամբ, ինչպես` ''Ոչ թե խոսում, այլ դյութում, կախարդում է, գամում է մեզ նստարանին, և մենք չենք զգում, թե նստած ենք դասարանում'' (Մ. Խերանյան, «Երկա՜ր, երկար մի ճանապարհ»):
Աստիճանավորումն իրականացվում է լեզվական այնպիսի միավորների միջոցով, որոնք դասավորվում են փոքրից մեծ քանակային, ծավալային կամ տարածական և այլ հատկանիշների աճման սկզբունքով: Օրինակ` ''Կառուցում էր ոչ թե մի մարդ, մի ընտանիք, մի գյուղ կամ մի քաղաք,- ամբողջ հայ ժողովուրդն էր կառուցում` օր ու գիշեր, շաբաթներ ու ամիսներ, տարիներ ու տասնամյակներ'' (Գ. Էմին, «Յոթ երգ Հայաստանի մասին»)։
== Տեսակներ ==
Աստիճանավորումը լինում է երկու տեսակ` բարձրացող (ուժեղացող) և իջնող (թուլացող):
[[Խոսք]]ի մեջ յուրաքանչյուր հաջորդ բառ, դարձվածք կամ արտահայտություն ավելի ուժգին, հագեցած է արտահայտում նախորդի իմաստը, առավել արտահայտչական է, քան նախորդ միավորը: Օրինակ` Եվ խորտակեցե'ք աշխարհն այս զազիր,
Փոշի' դարձրեք այստեղ ամեն ինչ:
</poem>
Խոսքի մեջ յուրաքանչյուր հաջորդ բառ, [[դարձվածք]] կամ արտահայտություն թուլացնում է նախորդի իմաստը: Օրինակ` (Վ. Տերյան, «Փողոցում») '''Դավիթ Գյուրջինյան''', Հայոց լեզու. խոսքարվեստի դասագիրք, Ս. Էջմիածին, 2015:▼
'''Էդ. Ջրբաշյան''', Գրականագիտական բառարան, Երևան, 1980:▼
'''Ֆ. Հ. Խլղաթյան''', Ոճաբանական բառարան, Երևան, 2000:▼
== Աղբյուրներ ==
|