«Իսլամաֆոբիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 27.
 
 
'''Իսլամաֆոբիա''', տերմին, որը բնութագրում է [[Իսլամ|իսլամի]] կամ մահմեդականներիմուսուլմանների նկատմամբ ատելությունը կամ վախը։ [[Անգլերեն]] տերմինն ընդհանուր օգտագործման մեջ է մտել [[1997]] թվականին՝ [[Րանիմեդ Թրասթ|Րանիմեդ Թրասթի]] պատրաստած զեկույցի հրապարակմամբ, որը դատապարտում էր իսլամին կամ մահմեդականներինմուսուլմաններին ուղղված բացասական էմոցիաները, վախն ու ատելությունը։ Չնայած նրան, որ տերմինն այժմ լայն օգտագործում ունի ողջ աշխարհում, միևնույն է, այն քննադատվում է շատերի կողմից։
 
Իսլամաֆոբիայի պատճառներն ու բնութագրերը շարունակվում են քննարկվել։ Որոշ գիտնականներ այն վերագրում են որպես [[ռասիզմ]]։ Մեկնաբանների մի մասը իսլամաֆոբիայի կտրուկ զարգացումը կապում է [[սեպտեմբերի 11]]-ի հարձակումների հետ, մինչ մյուս մասը այն ասոցացնում է [[ԱՄՆ]]-ում, [[Եվրոպական Միություն|Եվրոպական Միությունում]] և այլ ազգերի մեջ մահմեդականներիմուսուլմանների ավելացման հետ։
 
== Ստուգաբանությունը և սահմանումները ==
Իսլամաֆոբիա բառը նորաբանություն է, որն առաջացել է իսլամ արմատից և -ֆոբիա վերջածանցից, որն անգլերենում օգտագործվում է «վախ ինչ-որ բանից», «հակակրանք ինչ-որ բանի հանդեպ» իմաստներով։
 
Ըստ [[Օքսֆորդի համալսարան|Օքսֆորդի]] անգլերեն բառարանի՝ բառը նշանակում է «լարված հակակրանք կամ վախ իսլամի հանդեպ, հատկապես քաղաքական տեսանկյունից, թշնամանք կամ նախապաշարմունք մահմեդականներիմուսուլմանների նկատմամբ» և անգլերենում գործածության մեջ է մտել [[1923]] թվականից։ Մաթիաս Գարդելը սահմանում է իսլամաֆոբիան որպես «սոցիալապես վերարտադրված նախապաշարմուքներ և խորշում իսլամից ու մահմեդականներիցմուսուլմաններից, ինչպես նաև գործողություններ` ընթացող հարձակումներով և խտրականություն ցուցաբերելով այն մարդկանց վրա, ովքեր մահմեդականներիսլամադավան են կամ որևէ կերպ կապված են իսլամի հետ»։
 
== Րանիմեդ Թրասթ ==
[[1996]] թվականին Րանիմեդ Թրասթը հիմնադրեց Բրիտանացի մահմեդականներիմուսուլմանների և իսլամաֆոբիայի հանձնաժողով, որը վարում էր Գորդոն Քոնուեյը՝ Սուսեքսի համալսարանի փոխռեկտորը։ «Հանձնաժողովի զեկույց, իսլամաֆոբիա․ մարտահրավեր բոլորիս համար»-ը հրապարակվեց [[1997]] թվականի [[Նոյեմբեր|նոյեմբերին]]՝ գլխավոր քարտուղար Ջեք Սթրոուի կողմից։ Զեկույցի մեջ իսլամաֆոբիան սահմանվում էր որպես «հեռանկար կամ համաշխարհային տեսություն, որն իր մեջ ներառում է անհիմն ահ ու հակակրանք մահմեդականներիմուսուլմանների նկատմամբ, որը հանգեցնում է խորը խտրականության և փորձի բացառման»։
 
Զեկույցը նաև փաստում էր, որ մահմեդականներիիսլամադավանների հանդեպ խտրականությունը պայմանավորված է նրանց տնտեսական, սոցիալական և հասարակական կյանքի տարբերությամբ։ Այն կարծիքները, թե իսլամը չունի որևէ արժեք, որը համապատասխանում է այլ ազգերի մշակութային արժեքներին, թե այն զիջում է արևմտյան մշակույթներին և այն բռնի քաղաքական գաղափարախոսություն է, այլ ոչ թե կրոնական, նույնպես իսլամաֆոբիային համապատասխանող հասկացություններ են։
 
== Տերմինի վերաբերյալ բանավեճեր և սահմանափակումներ ==
Տող 42 ⟶ 45՝
* դա ծանր հոգեբանական հիվանդություն է, որն ազդում է մարդկանց փոքրամասնության վրա
* եզրույթի օգտագործումը այն մարդկանց, ում դա ուղղված է, դարձնում է «հանդուգն և պաշտպանողական», իսկ օգտագործողներին ազատում է « այն հասկանալու պատասխանատվությունից» կամ կարծիքը փոխելու հնարավորությունից
* թշնամանքը մահմեդականներիմուսուլմանների հանդեպ կախված է մի շարք գործոններից, որոնցից են մաշկի գույնը, ներգաղթային կարգավիճակը, արմատական վախը կամ քաղաքական ու տնտեսական հակամարտությունները
Այդուհանդերձ, նա պնդում էր, որ տերմինը միևնույն է կգործի, միայն թե պետք է այն ճիշտ սահմանել։
Իսլամաֆոբիա տերմինի ճշգրիտ սահմանումը շարունակվում է քննարկվել մի շարք գիտնականների կողմից, չնայած որ Քրիս Ալենն ասում է, որ այն չունի հստակ սահմանում։
Յոհաննես Քենդելը [[2006]] թվականին նկարագրեց իսլամաֆոբիան որպես «անորոշ տերմին, որը ներառում է ամեն հնարավոր փաստացի և երևակայական թշնամական արարք մահմեդականներիմուսուլմանների դեմ» և շարունակում է պնդել, որ Րանիմեդ Թրասթի կողմից տրված պնդումներից հինգը անվավեր պետք է ճանաչել։
[[2013]] թվականին հրապարակված հոդվածի մեջ Դուգլաս Մուրեն պնդում է, որ իսլամաֆոբիա եզրույթը ծայրաստիճան անստույգ է և արտահայտում է անարգանք ոչ միայն իսլամի, այլ նաև մահմեդական[[իսլամ]]ի սուրբ գրությունների հանդեպ։
 
Երբ մահմեդականներիմուսուլմանների նկատմամբ խտրականության շեշտը դրվեց նրանց կրոնական պատկանելության վրա, այդ եզրույթն անվանվեց մահմեդաֆոբիաիսլամաֆոբիա, որը մուսլիմաֆոբիայի, իսլամաֆոբիզմի, անտիմուսլիմիզմի այլընտրանքային ձևն է։
Այն անհատները, ովքեր խտրականություն են դնում իրենց և մահմեդականների միջև, կոչվում են իսլամաֆոբներ, իսլամաֆոբիստներ, հակամահմեդականներ, հակա-Մուհամեդականներ, մահմեդաֆոբներ։
 
Այն անհատները, ովքեր խտրականություն են դնում իրենց և մահմեդականներիմուսուլմանների միջև, կոչվում են իսլամաֆոբներ, իսլամաֆոբիստներ, հակամահմեդականներհակաիսլամաններ, հակա-Մուհամեդականներ, մահմեդաֆոբներ։իսլամաֆոբներ։
 
== Վախ ==
Ըստ կրոնական պրոֆեսոր Փիթեր Գոթշալքի և Գաբրիել Գրինբերգի, բացի հոգեբանական կամ ֆիզիկական վախից, իսլամաֆոբիան զուգորդվում է նաև իսլամի և մահմեդականներիմուսուլմանների հանդեպ հասարակական անհանգստությամբ։ Որոշ հասարակագետներ նույնպես ընդունել են այս սահմանումը և պնդում են, որ իսլամաֆոբիան պետք է էապես հասկանալ որպես հուզական մասի սոցիալական խարան ընդդեմ իսլամի և մահմեդականներիմուսուլմանների , որը անվանվում է վախ։
 
== Ռասիզմ ==
Որոշ գիտնականներ իսլամաֆոբիան համարում են ռասիզմի ձև։ [[2007]] թվականին «Սոցիոլոգիայի ամսագրում» տեղ գտած հոդվածը սահմանեց իսլամաֆոբիան որպես հակամահմեդականհակաիսլամական ռասիզմ և համարեց այն հակաասիական և հակաարաբական ռասիզմի շարունակություն։
 
Նմանապես, Ջոն Դենհամն զուգահեռներ տարավ ժամանակակից իսլամաֆոբիայի և [[1930]]-ականների [[Հակասեմականություն|հակասեմականության]] միջև։
Մյուսները կասկածի տակ էին դնում իսլամաֆոբիայի և ռասիզմի միջև եղած կապը։ Ժոզելին Կեսարին գրում է, թե գիտնականները շարունակում են քննարկել եզրույթի օրինականության հարցը և երկմտում են, թե ինչպես է այն տարբերվում այ եզրույթներից, ինչպիսին են ռասիզմը, հակաիսլամիզմը, հակամահմեդականությունըհակաիսլամիզմը և հակասեմականությունը։ Էրդենիրը պնդում էր, որ չկա որևէ համաձայնություն ու կապ ռասիզմի հետ։ Շրյոքը, տերմինը վերանայելով, գալիս է նույն եզրակացության։ Դայան Ֆրոսթը սահմանում է իսլամաֆոբիան որպես հակամահմեդականհակաիսլամական զգացմունք և բռնություն հիմնված ռասսայի կամ [[Կրոն|կրոնի]] վրա։ Իսլամաֆոբները կարող են նաև նշանակետի տակ առնել այն մարդկանց, ովքեր ունեն մահմեդականմուսուլմանների անուններ կամ տեսք՝ նման մահմեդականների։մուսուլմանների։ Ըստ Ալան Ջոնսոնի՝ իսլամաֆոբիան երբեմն կարող է լինել ոչ այն ինչ, քան [[քսենոֆոբիա]] կամ ռասիզմ՝ փաթաթված կրոնական խտրականությամբ։
Եվրոպական հանձնաժողովն ընդդեմ ռասիզմի և անհանդուրժողականության սահամանում է իսլամաֆոբիան որպես վախ կամ նախապաշարմունք իսլամի, մահմեդականներիմուսուլմանների և նրանց հետ կապված հարցերի նկատմամբ։
 
 
== Ծագումը և պատճառները ==
=== Տերմինի պատմությունը ===
Տերմինն առաջին անգամ օգտագործվել է նկարիչ Ալֆոնս Էթիեն Դինեթի և Ալժիրցի մտավորական Սլիման Բեն Իբրահիմի՝ իսլամական մարգարեի կենսագրության գրառման մեջ: Գրելով ֆրանսերեն, նրանք օգտագործել էին islamophobie բառը: Ռոբին Ռիչարդսոնը նշում է, որ անգլերեն թարգմանված գրքում բառը նշված չէր որպես «Islamophobia», այլ՝ « թշնամական զգացմունքներ իսլամի հանդեպ »: Դահու Էզերհունին մեջբերել է ևս մի քանի նույնիմաստ [[ֆրանսերեն]] տերմիններ, որոնք օգտագործվել են մինչև [[1910]] թվականը և [[1912]]-[[1918]] թվականներին:
Ըստ Քրիստոֆեր Ալլենի, այդ տերմինները նախկինում չեն ունեցել նույն իմաստը, ինչ հիմա, քանի որ դրանք ավելի շատ նկարագրում էին իսլամիստներից վախը ազատամիտ կամ ֆեմինիստ մահմեդականներիմուսուլմանների կողմից, քան ատելությունը՝ ոչ մահմեդականներիմուսուլմանների կողմից:
Տերմինի անգլերեն օգտագործված առաջին տարբերակը, ըստ [[Օքսֆորդի համալսարան|Օքսֆորդի]] անգլերեն բառարանի, օգտագործվել է [[1923]] թվականին՝ «Աստվածաբանական հետազոտությունների ամսագրի» հովածներից մեկում: Այն առաջին անգամ օգտագործման մեջ է մտել [[Րանիմեդ Թրասթ|Րանիմեդ Թրասթի]] զեկույցի հրապարակումից հետո՝ [[1997]] թվականին:
Տող 74 ⟶ 79՝
* Այն դիտվում է որպես բռնի, ագրեսիվ, սպառնալի, ահաբեկչության աջակցող և քաղաքակրթությունների բախման պատճառ:
* Այն դիտվում է որպես քաղաքական գաղափարախոսություն:
* ՄահմեդականներիՄուսուլմանների քննադատությունները մերժվում են:
* Իսլամի նկատմամբ թշնամանքն օգտագործվում է խտրականական փորձերն արդարացնելու համար:
* ՀակամահմեդականՀակաիսլամական թշնամանքը դիտվում է որպես բնական և նորմալ երևույթ:
Ըստ Րանիմեդ Թրասթի՝ հակամահմեդականհակաիլսամական դիսկուրսն ամբողջովին հարգվում է, այն նշում է, որ թշնամանքը դեպի իսլամը և մահմեդականներըմուսուլմանները բնական երևույթ կարող է հանդիսանալ:
 
 
 
== Գրականություն ==
* Քրիս Ալլեն (2011): ''«Իսլամաֆոբիա''»: Աշգաթ հրատարակչական ընկերություն:
* Աբաս Թահիր (2005): " Մահմեդական«Մուսուլմանական Բրիտանիա. Ճնշման տակ գտնվող համայնքներ"»:
* Բ. վան Դրիել (2004): "«Կրթության մեջ իսլամաֆոբիայի դեմ դիմադրում"»:
* Պ. Գոթսչոք, Գ. Գրինբերգ (2007): "«Իսլամաֆոբիա. Մահմեդականներինմուսուլմաններին թշնամի դարձնելը"»:
* Արուն Քունդնանի (2014): "Մահմեդականնե՛րն«Մուսուլմաննե՛րն են գալիս: Իսլամաֆոբիա, ծայրահեղականություն"»:
* Մ. Քուրայիշի (2005): "Մահմեդականները«Մուսուլմանները և հանցանքը. Համեմատական ուսուցում"»:
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://crg.berkeley.edu/content/islamophobia/islamophobia-studies-journal ''Islamophobia Studies Journal''], Հետազոտություն իսլամաֆոբիայի վերաբերյալ և փաստաթղթային նախագիծ, [[Բերկլիի կալիֆորնյան համալսարան]]
 
[[Կատեգորիա: ՀակամահմեդականությունՀակաիսլամիզմ]]
[[Կատեգորիա: Իսլամի քննադատություն]]