Վիքիպեդիա

«Սան Ստեֆանոյի պայմանագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
| Լրիվ_անվանում =
| Պատկեր = Подписание Сан-Стефанского договора, 1878.jpg
| Վերնագիր = Սան- Ստեֆանոյի պայմանագրի ստորագրումը, 1878 թ.
| Տիպ = նախնական հաշտության պայմանագիր
| Պատրաստման_թվական =
Տող 19.
| Լեզու =
| Լեզուներ =
| website = [http://historyarmenia.org/3885.html Սան- Ստեֆանոյի նախնական հաշտության պայմանագիր {{ref-hy}}]
| wikisource =
}}
[[Պատկեր:Bulgaria-SanStefano -(1878)-byTodorBozhinov.png|260px|աջից|մինի|Սան Ֆրանցիսկո քաղաքը՝ Բուլգարիայի հարևանությամբ]]
[[Պատկեր:HouseOfSanStefanoTreaty.jpg|260px|մինի|աջից|Տունը, որտեղ ստորագրվել է Սան- Ստեֆանոյի պայմանագիրը]]
 
'''Սան- Ստեֆանոյի պայմանագիր''', [[Ռուսաստան]]ի և [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] միջև [[1878]] թվականի [[փետրվարի 19]] ([[մարտի 3]]-ին) [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] արվարձան [[Սան- Ստեֆանո]]յում կնքված նախնական հաշտութան պայմանագիր, որով ավարտվեց [[1877]]-[[1878]] թվականների [[Ռուս-թուրքական պատերազմ (1877-1878)|ռուս-թուրքական պատերազմ]]ը։ Մեծ նշանակություն է ունեցել բալկանյան ժողովուրդների` թուրքական լծից ազատագրման և [[Հայկական հարց]]ի միջազգային դիվանագիտության ասպարեզում հայտնվելու գործում։ Սան- Ստեֆանոյի պայմանագրի դրույթները վերանայվել են [[Բեռլինի կոնգրես]]ի արդյունքում ընդունված փաստաթղթում։
 
Ստորագրել են [[փետրվարի 19]]-ին ([[մարտի 3]])-ին Սան Ստեֆանոյում ([[Կոստանդնուպոլիս]]ի մոտ) [[Ռուսաստան]]ի կողմից կոմս Ն. Իգնատեն ու U. Նելիդովը, [[Թուրքիա]]յի կողմից՝ [[Սավֆետ փաշա]]ն ու [[Սահադուլլահ բեյ]]ը։
 
Սան- Ստեֆանոյի պայմանագիրը երաշխավորում էր Թուրքիայի ստանձնած պարտավորությունների կատարումը, այն է. «անհապաղ կենսագործել հայաբնակ մարզերի տեղական կարիքներից բխող բարելավումներ և բարեփոխումներ»<ref>[[Արա Պապյան]] - Հայրենատիրություն. Հայոց պահանջատիրության իրավական հիմունքները և հարակից հարցեր (հոդվածների ժողովածու), Ասողիկ, [[Երևան]], [[2012]] (ISBN 978-9939-50-190-1, ՀՏԴ՝ 941(479.25):341(045), ԳՄԴ՝ 63.3(2Հ) + 67.91ց1, Պ234: Համակարգչային շարվածքը և ձևավորումը՝ [[Դավիթ Աբրահամյան|Դավիթ Օ. Աբրահամյանի]])</ref>:
 
== Պայմանագրի հիմնական կետեր ==
Տող 36.
Թուրքիան պարտավորվում էր Ռուսաստանին վճարել 1410 միլիոն ռուբլի ռազմատուգանք, որի մեծ մասը (1100 միլիոն ռ.) փոխարինվում էր տարածքային զիջումներով. եվրոպական մասում՝ Տուլչայի սանջակի դիմաց Ռուսաստանը ստանում էր 1856-ի Փարիզի պայմանագրով իրենից անջատված Հարավային Բեսարաբիան, ասիականում՝ Արդահանը, Կարսը, Բաթումը, Բայագետը և մինչև Սողանլուղ ընկած տարածքը (տես Բեռլինի կոնգրես 1878 հոդվածին կից քարտեզը)։
 
== Սան- Ստեֆանոյի պայմանագիրը և հայերը ==
Հատուկ հոդվածով (16-րդ) նախատեսվում էր վարչական բարենորոգումներ անցկացնել [[Արևմտյան Հայաստան]]ում։ Պատերազմի հաջող ընթացքը [[Ռուսաստան]]ի համար և Արևմտյան Հայաստանի մի մասի գրավումը [[ռուս]]ական զորքերի կողմից ազատագրական հույսեր ներշնչեցին նաև հայ քաղաքական շրջաններին։ 1877 թվականի վերջին Կ. Պոլսի հայոց ազգային ժողովը մերժեց հայերին զորակոչելու սուլթան, իրադեն (հրամանագիր), որով փաստորեն հրաժարվեց զենք վերցնել ռուսական բանակի դեմ։
 
Տող 44.
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://historyarmenia.org/3885.html Սան- Ստեֆանոյի նախնական հաշտության պայմանագրի ամբողջ տեքստը՝ թարգմանված հայերեն]
* [http://www.azg.am/AM/2009032504 Արմեն Մանվելյան ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԱՐՑԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ. ՍԱՆ ՍՏԵՖԱՆՈ]
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սան_Ստեֆանոյի_պայմանագիր» էջից