«Հանաֆիական մազհաբ»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Իսլամ]]ը բաժանվում է երկու ուղղության՝ [[սուննի]]զմ և [[շիա|շիիզմ]]։ Սուննի մուսուլմաններըունենմուսուլմաններն ունեն կրոնաիրավաբանական չորս դպրոց՝ հանաֆիական, [[մալիքիական մազհաբ|մալիքիական]], [[շաֆիական մազհաբ|շաֆիական]] և [[հանբալյան մազհաբ|հանբալյան]]։

Հանաֆիները հանաֆիական մազհաբի հետևորդներն են (հիմնադիր Աբու Հանիֆայի անունով), որը ծագել է [[8-րդ դար]]ում Քուֆայում (Իրաք)։ Այս մազհաբի յուրահատկություններն հետևյալն են. [[Ղուրան]]ն ընդունվում է որպես իրավունքի աղբյուր ամբողջովին և անառարկելիորեն, [[սուննա]]ն ընդունվում է որպես անկախ աղբյուր, բայց միայն [[հադիսներ]]ի հանգամանալի ընտրությունից հետո, նախորդներից ժառանգված համաձայնեցված կարծիքը ({{lang-ar|الإجماع}}, ալ-[[իջմա]]') հաշվի է առնվում միայն այն դեպքում, երբ այն ծագում է հենց այն մարդկանցից, ովքեր համարվում են ճշմարիտ հադիսների փոխանցողներ։ Սակայն նոր հարցերի ուսումնասիրման ժամանակ ընդունվում է հեղինակավոր դեմքերի ցանկացած այլ խմբի իջմա’ն և այդպիսով հնարավորություն է ստեղծվում տարածաշրջանային իջմա’ների ստեղծման համար։ Անալոգիայով դատողությունը ({{lang-ar|القياس}}, ալ-[[կիյաս]]) կարող է կազմվել ցանկացած ճշգրիտ նյութի վերաբերյալ, նույիսկ ոչ միշտ նրա հեղինակության կարգով, բայց անպայման խորը տրամաբանական հիմ-նավորմամբ։հիմնավորմամբ։ Որպես մեթոդ, որով կարող է ուղղվել կիյասի հիման վրա ընդունված որոշումը, եթե այն տանում է դեպի վատ կամ աբսուրդային արդյունքի, ընդունվում է նախընտրելի որոշումը ({{lang-ar|استحسان}}, իսթիհսան)։

Մազհաբ ալ-հանաֆիյան թույլ է տալիս սովորական իրավունքի ({{lang-ar|عُرف}}, 'ուրֆ) լայն կիրառումը որպես իրավունքի օժանդակ, բայց ոչ անկախ աղբյուր, ինչը թույլ է տալիս հեշտացնել գործնա-կանգործնական հարաբերությունները, գործնական և կենցաղային շփումների մեջ մտնել այլադավանների հետ, կենցաղում ստանալ զգալի զիջողություններ։ Ի շնորհիվ այսպիսի մեծ հանդուրժողակա-նությանհանդուրժողականության` հանաֆիական մազհաբը՝ 9-րդ դարից սկսած, արագորեն սկսեց տարածվել դեպի հյուսիս և արևելք՝ գրավելով [[Անատոլիա]]ն, [[Բալկանյան թերակղզի|Բալկանները]], [[Հյուսիսային Կովկաս]]ը, մերձսևծովյան տարածքները, մերձվոլգյան տարածքները, [[Միջին Ասիա]]ն, [[Աֆղանստան]]ը, [[Հնդկաստան]]ը և մինչև [[Չինաստան]] ընկած լայնամասշտաբ տափաստանային տարածքներ, ինչպես նաև ամրապնդվելով [[Ինդոնեզիա]]յի կղզիներում։ Հանաֆիականներ էին Ոսկե Հորդայի խաները, Մեծ Մոգոլները և [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] սուլթանները։ Հանաֆիական մազհաբին հետևում է [[ԱՊՀ]] երկրների (բացի [[Ադրբեջան]]ից և Միջին Ասիայի ոչ մեծ խմբերից), [[Բուլղարիա]]յի և նախկին [[Հարավսլավիա]]յի [[մուսուլման]]ների մեծամասնությունը։