«Տուլա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (56), ` → ՝ (2), → (15) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, փոխարինվեց: ը ։ → ը։, → oգտվելով ԱՎԲ
Տող 63.
Քաղաքն առաջին անգամ հիշատակվել է [[XVI դար]]ի Նիկոնովյան տարեգրությունում՝ [[1146]] թվականին։ Քաղաքի տարածքում գտնվող մշակույթային կոթողները թանկարժեք են և հանդիսանում են համաշխարհային մշակույթի անբաժանելի մասը։ Տուլայում կան ավելի քան 300 մշակույթային կոթողներ՝ դրանք ճարտարապետության և քաղաքաշինության, պատմության, մոնումոնտալ արվեստի հնագիտական հուշարձաններ են։ Զբոսաշրջությունում հայտնի ենՏուլայի 3 բնագավառներ՝ զինագործական, ինքնաեռների և տեշական բլիթների։ Յուրաքանչյուրը ներկայագված է զենքի, ինքնաեռների, բլիթների թանգարաններում։ Քաղաքի այցեքարտերից է նաև Տուլայի Կրեմլը, որը XVI դարի ճարտարապետական հուշարձան է։ Տուլայից դեպի հարավ-արևելք 14 կմ հեռավորության վրա գտնվում է Լ. Ն. Տոլստոյի «Յասնայա Պոլյանա» տուն-թանգարանը, որը կրում է XIX—XX դարերի մեծ մտածող և գրող Լ. Ն. Տոլստոյի անունը և հանդիսանում է Ռուսատանի պատմական և մշակույթային կյանքի եզակի կենտրոն։
 
Տուլան գիտական և մշակույթային կենտրոն է, կարևոր երկաթուղային հանգույց, որի բնակչությունե կազմում է 487 841 մարդ (2015), քաղաքային շրջանում՝ 552 362 մարդ (2015), բն. խտությունը կազմում է 3432 կմ², ագլոմերացիայի բնակչությունը կազմում է 1 մլն. մարդ։ Քաղաքը հատում են պետական նշանակության Մոսկվա-Ղրիմ, Կալուգա-Տուլա-Միխաիլով-Ռեզան ավտոճանապարհները և Մոսկվա-Դոնբաս, Տուլա Կոզելսկ երկաթուղային ճանապարհները, որոնք Տուլան կապում են Մոտակա երկրների և Ռուսաստանի այլ շրջանների հետ։ Երկաթուղին Տուլան կապում է Մոսկվա, Օրյոլ, Կալուգա, Ուզլովայաա և Կոզելսկ քաղաքներին<ref name="admin">[http://www.tula.ru/city/info/ Տուլայի վարչական կազմը]</ref>։
 
Քաղաքի տնտեսության հիմքը հանդիսանիում է արդյունաբերական ոլորտը, հարկերը կազմում են քաղաքի բյուջեի մոտ 50 %։ Քաղաքի տնտեսակլան և սոցիալական կյանխում մեծ դեր ունեն փոքր բիզնեսները։ Այդ ոլորտում զբաղվող մարդկանց թիվե հասնում է 50 000-ի։ Ներկրման և արտահանման մթերքների և ծառայությունների ձեռնարկությունները բավականին բազմազան են՝ սննդամթերքիչ մինչև մեքենաշինություն և նոր տեխնոլոգիաների մշակում։ Տուլայում գործազուրկների քանակը կազմում է բնակչության 0,44 %-ը (2003 թվականին հունվարի 1-ի տվյալներով)։
Տող 128.
 
=== Էկոլոգիա ===
Ըստ կենտրոնական Ռուսաստանում տեխնածին ազդեցության աստիճանի, Տուլան ամենակեղտոտ քաղաքներից է <ref>[http://www.greenpatrol.ru/regions/1309 Зелёный патруль]</ref>։ Քաղաքում կա ավելի քան 200 ձեռնարկություններ, որոնք վատ ազդեցություն ունեն շրջակա միջավայրի վրա։ Ձեռնարկությունների գործունեությունը երկար տարիներ աղտոտել է մթնոլորտի օդը, ստորգետնյա և մակերեսային ջրերը ։ջրերը։ Ամենակարևոր ֆակտորը, որը կարող է կործանարար լինել մարդկության համար, դա մթնոլորտի աղտոտումն է։ Դրանից մոտ. 90%-ը սև մետալուրգիայի ձեռնարկությունների թափոններն են։ Չնայած դրանց մեծ քանակության նկատվում է նվազման դինամիկա։ Աղտոտղ միջոցները գլխավորում են ազոտի և ածխածնի օքսիդները և ծծմբի երկօքսիդը։
 
== Անվան ստուգաբանություն ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Տուլա» էջից