«Մասնակից:Մերի2000/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:LimSup.svg|200px|աջից]]
'''Օսցիլյատոր''' , տատանվող ֆիզիկ, համակարգ։ Հավասարակշռության դիրքի շուրջը տատանողական [[շարժում]] կատարող մակրոսկոպիկ [[մարմին]]ը կոչվում է դասական օսցիլյատոր։ Ազատության մեկ աստիճան ունեցող 0․ կոչվում է գծային։ Փոքր X շեղումների դեպքում գծային օսցիլյատորի պոտենցիալ [[էներգիա]]ն հավասար է moo2x2/2 (m-ը զանգվածն Է, co-ն՝ տատանման ցիկլային հաճախականությունը)։
== Օսցիլյատորի շարժումա նկարագրությունը ==
Այսպիսի օսցիլյատորի շարժումը նկարագրվում է х+а>2х=0 [[հավասարում]]ով, որի լուծումը՝ x=asin (cot+փ) (a-ն ամպլիտուդն Է, Փ–ն՝ սկզբնական փուլը), ցույց է տալիս, որ շեղումը ժամանակի ընթացքում փոփոխվում է ներդաշնակ օրենքով։
[[Պատկեր:Huygens synchronization of two clocks (Experiment).jpg|150px|աջից]]
== Տատանման պարբերություն ==
Ներդաշնակ օսցիլյատորի տատանման պարբերությունը՝ Т=2л/со։ Ներդաշնակ օսցիլյատորի լրիվ էներգիան ուղիղ համեմատական է ամպլիտուդի քառակուսուն՝ mco2a2/2։ Դասական ներդաշնակ օսցիլյատորի օրինակներ են <nowiki>զսպանակ</nowiki>ից կախված բեռը, մաթ․ ճոճանակը, կամերտոնը են՝ բավականաչափ փոքր ամպլիտուդների դեպքում։ Քվանտային ներդաշնակ օսցիլյատորի վիճակները որոշվում են Շրեդինգերի Н՝фп=Еп՝фп հավասարման լուծումներով, որտեղ H=–(h2/2m)d2/dx2H~m<i)2x2/2-ը Համիլտոնի օպերատորն է, փո–ը՝ վիճակը նկարագրող [[ալիքային ֆունկցիա]]ն, En-ը՝ [[էներգիա]]ն․ En=hco(n+l/2), որտեղ ո=0, 1, 2,․․․-ը օսցիլյատորի քվանտային [[թիվ]]ն է։
== Քվանտային օսցիլյատոր ==
Քվանտային օսցիլյատորի փոքրագույն [[Էներգիա]]ն հավասար է հօօ/2, ի տարբերություն դասական դեպքի, երբ Emin=0, այսինքն 4 ըստ քվանտային տեսության, բացարձակ դադարի վիճակ գոյություն չունի։ Քվանտային օսցիլյատորի օրինակներ են [[ատոմ]]ների տատանումները [[մոլեկուլ]]ներում, [[մոլեկուլ]]ներինը՝ պինդ մարմիններում, իսկ ազատ ճառագայթման դաշտը համարժեք է տարբեր հաճախականություններով քվանտային օսցիլյատորների համախմբության։
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
Coupled oscillators.gif
Animated-mass-spring.gif
AC wave Positive direction.gif
</gallery>
== Գրականություն ==
* Ռ․ Ավագյան
[[Կատեգորիա:Համակարգեր]]
{{ՀՍՀ}}
| |||