«Լազարյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տես նաև |Լազարյան (այլ կիրառումներ)}}
▲[[Պատկեր:Re.jpg|300px|մինի|Լազարյանների զինանշանը]]
'''Լազարյաններ''' (''Ղազարյաններ, Աղազարյաններ, Եղիազարյաններ, Լազարևներ''), հայ ազնվականների տոհմ է [[Ռուսաստան]]ում։ Ծագումով [[Նախիջևան]]ի գավառի [[Դաշտ]] գյուղից։
== Ծագումը ==
Տոհմին իր անունը տված Ղազարի որդի խոջա Մանուկը [[1605]]
▲Տոհմին իր անունը տված Ղազարի որդի խոջա Մանուկը [[1605]] թվականին գաղթել է [[Սպահան]], իսկ [[1656]] թվականից հաստատվել [[Նոր Ջուղա]]յի Դաշտ թաղամասում։ Լինելով մեծահարուստ վաճառականներ՝ Լազարյանները առևտրական կապեր են ունեցել [[Ռուսաստան]]ի հետ և մեծ դեր են խաղացել [[Պարսկաստան]]ի պետական կյանքում։ [[Ռուսաստանու]]մ Լազարյանների նախահայր և տոհմի հիմնադիր [[Աղազար Նազարեթի Լազարյան|Ա. Լազարյան]]ը [[1747]] թվականին իր եղբայրներ և գործնկերներ՝ Հարությունի և Մանուկի հետ հաստատվել է [[Աստրախան]]ում, իսկ [[1749]] թվականից տեղափոխվել [[Մոսկվա]]։ [[Ռուսաստան]]ում Լազարյանները գնել են կալվածքներ, գործարաններ, աղահանքեր, կառուցել Կիզելի, Պալաչինոյի գործարանները։ Դարձել են [[Ռուսաստան]]ի մեծահարուստ կալվածատեր-արդյունաբերողներից։ [[1774]] թվականին Եկատերինա II- ի հրամանով Լազարյաններին շնորհվել է ռուս ժառանգական ազնվականների տիտղոս։ Մոտ կանգնած լինելով ռուսական արքունիքին Լազարյանները մեծապես նպաստել են հայ-ռուսական բարեկամական կապերի ամրապնդմանը և ձգտել [[Ռուսաստան]]ի օգնությամբ [[Հայաստան]]ի ազատագրմանը։ [[1871]] թվականին Խաչատուր և Եղիազար Լազարյանների մահվամբ հանգավ տոհմի արական ճյուղը։ [[1873]] թվականին հատուկ հրամանով Լազարյանների ազգանունը փոխանցվում է [[Խաչատուր Լազարյան]]ի դուստր Եղիսաբեթի ամուսնուն՝ Սեմյոն Դավիթի Աբամելիքին, որով և Աբամելիքները սկսում են կոչվել Աբամելիք-Լազարևներ։ Սակայն [[Սիմեոն Աբամելիք–Լազարև|Սեմյոն Սեմյոնի Աբամելիք-Լազարևի]] ([[1851]]-[[1916]]) մահվամբ հանգավ նաև Աբամելիք-Լազարևների տոհմը։
== Գործունեությունը ==
Լազարյանները կարևոր դեր են խաղացել [[Նոր Ջուղայ]]ի հայոց կյանքում՝ Մանուկի որդի Աղազարը կուսանոց և մի շարք շինություններ է կառուցել Սուրբ Լուսավորիչ եկեղեցում։ Լազարյանները մեծ ներդրում են ունեցել հայ-ռուսական բարեկամական կապերի ամրապնդման և հայ [[մշակույթ]]ի և լուսավորության զարգացման գործում։ Առանձին ուշադրության են արժանի [[Հովհաննես Հովակիմի Լազարյան|Հովհաննես Հովակիմի]] և [[Խաչատուր Լազարյան|Խաչատուր Հովակիմի]] Լազարյանների մտքերը։ Լազարյանները մեծ դեր են կատարել պարսկահայերի գաղթի կազմակերպման և իրագործման գործում, որով նպաստել են [[Արևելյան Հայաստանը Ռուսական կայսրության կազմում|Արևելյան Հայաստանը]] ազգահավաքման կենտրոն դարձնելուն։ Մեծ է Լազարյանների դերը հայ [[մշակույթ]]ի և լուսավորության զարգացման գործում։ [[1815]] թվականին հիմնել են [[Լազարյան ճեմարան]]ը, այնուհետև ճեմարանին առընթեր տպարանը ([[1829]] թ.), հայ և ռուսական դպրոցները։ Ճեմարանին կից գործել է թատրոն։ [[Լազարյան ճեմարան]]ը [[1827]] թվականին վերափոխվում է Արևելագիտական ինստիտուտի։ [[1805]]
== Տոհմածառը ==
<big><center>Լազարյաններ</big></center>
Տող 34 ⟶ 31՝
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00040/78900.htm Լազարյանների մասին Սովետական հանրագիտարանում]
* [http://www.ihist.uran.ru/index/ru/ency/encyclopaedia,%CB,1128.html Պատմության և հնեաբանության կայքը]
[[Կատեգորիա:Լազարյաններ]]
|