«Սվարանց»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 101.
== Ավանդություն ==
 
Պատմում են, եր երբ [[Լենկ-Թեմուրն Թեմուր]]ն ուզում է նվաճել Հայաստանը, մի ծեր զինվոր նրան ասում է.
— Ուր ուզում ես գնա, միայն Սյունիք չգնաս:չգնաս։
 
— Ինչո՞ւ,- զարմանում է Լենկ-Թեմուրը: Թեմուրը։
— Այնտեղ ճամփա ու կածան բոլորը դեպի ժայռ են տանում,- պատասխանում է ծեր զինվորը,- նրանց տներն էլ քերծերում են, բերդերը՝ ժայռերի գլխին, վանքերը՝ նրանցից ել բարձր: Ամպերը ցածր են նրանց օջախներից: Նրանց ո՛չ նետ կհասնի, ո՛չ սուր ու թուր:
 
— Լա՜վ,- ասում է Լենկ-Թեմուրը,- ես ամենից առաջ նրանց կնվաճեմ:
— Այնտեղ ճամփա ու կածան բոլորը դեպի ժայռ են տանում,- պատասխանում է ծեր զինվորը,- նրանց տներն էլ քերծերում են, բերդերը՝ ժայռերի գլխին, վանքերը՝ նրանցից ելէլ բարձր:բարձր։ Ամպերը ցածր են նրանց օջախներից:օջախներից։ Նրանց ո՛չ նետ կհասնի, ո՛չ սուր ու թուր:թուր։
   Եվ հարձակվում է Սյունիքի վրա: Կռվում է մեկ օր, հինգ օր, տասն օր… Սյունեցիները չեն հանձնվում: Ցերեկը ծուխ է բարձրանում նրանց օջախներից, գիշերը վառվում են նրանց կրակները: Լենկ-Թեմուրը խոստումներ է շռայլում, երդումներ անում… Սյունեցիները չեն հանձնվում: Միայն մի գյուղի մարդիկ են ուզում հանձնվել: Լենկ-Թեմուրը խոստանում է նրանց սրի չքաշել: Գյուղի վարդապետը իր համագյուղացիներին չի թողնում հանձնվել: Ինչ անում է, չի անում, չեն լսում: Հանձնվում են: Լենկ-Թեմուրը նրանց քշում է մի դաշտ ու ասում.
 
— Ես խոստացա ձեզ սրի չքաշել: Ես խոսքիս տերն եմ: Բայց ես երդվել եմ ձեզ կենդանի չթողնել:
— Լա՜վ,- ասում է Լենկ- Թեմուրը,- ես ամենից առաջ նրանց կնվաճեմ:կնվաճեմ։
   Եվ հրամայում է մի խանդակ (փոս) փորել, բոլորին կենդանի թողել: Այդպես էլ անում են: Վարդապետը լսում է այդ մասին, վերցնում է ծխամատյանը, գյուղի հին անունը ջնջում է, տեղը գրում Սև արանց շեն, այսինքն սև մարդկանց, սևերես արարածների գյուղ: Եվ այդ օրվանից գյուղի հին անունը մոռացվում է, մնում է Սև արանց, որը հետագայում դառնում է Սվարանց:
 
   Եվ հարձակվում է Սյունիքի վրա:վրա։ Կռվում է մեկ օր, հինգ օր, տասն օր… Սյունեցիները չեն հանձնվում:հանձնվում։ Ցերեկը ծուխ է բարձրանում նրանց օջախներից, գիշերը վառվում են նրանց կրակները:կրակները։ Լենկ-Թեմուրը խոստումներ է շռայլում, երդումներ անում… Սյունեցիները չեն հանձնվում: Միայն մի գյուղի մարդիկ են ուզում հանձնվել:հանձնվել։ Լենկ-Թեմուրը խոստանում է նրանց սրի չքաշել:չքաշել։ Գյուղի վարդապետը իր համագյուղացիներին չի թողնում հանձնվել:հանձնվել։ Ինչ անում է, չի անում, չեն լսում:լսում։ Հանձնվում են:են։ Լենկ- Թեմուրը նրանց քշում է մի դաշտ ու ասում.
 
— Ես խոստացա ձեզ սրի չքաշել:չքաշել։ Ես խոսքիս տերն եմ:եմ։ Բայց ես երդվել եմ ձեզ կենդանի չթողնել:չթողնել։
 
Եվ հրամայում է մի խանդակ (փոս) փորել, բոլորին կենդանի թողել։ Այդպես էլ անում են։ Վարդապետը լսում է այդ մասին, վերցնում է ծխամատյանը, գյուղի հին անունը ջնջում է, տեղը գրում Սև արանց շեն, այսինքն սև մարդկանց, սևերես արարածների գյուղ։ Եվ այդ օրվանից գյուղի հին անունը մոռացվում է, մնում է Սև արանց, որը հետագայում դառնում է Սվարանց<ref>{{cite book | title=Ավանդապատում | publisher=Հայկական ՍՍՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտ | author=Արամ Ղանալանյան | year=1969 | location=Երևան}}</ref><ref>{{cite book | title=Պատմութիւն Հայոց | author=Մովսես Խորենացի | pages=Գիրք Ա, Գլուխ Ի}}</ref><ref>{{cite book | title=Հայ ժողովրդական առասպելները Մովսես Խորենացու Հայոց պատմության մեջ | author=Մանուկ Աբեղյան | year=1899 | location=Վաղարշապատ}}</ref><ref>{{cite book | title=Армянский эпос в Истории Армении Моисея Хоренского | author=Г. Халатьянц | year=1896 | location=Москва}}</ref>։
 
== Տես նաև ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սվարանց» էջից