«Ականջմտուկներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary |
No edit summary |
||
Տող 33.
| grin =
}}
'''Ականջմտնուկներ''' ({{lang-lat|Dermaptera}}), '''մաշկաթևներ''', [[միջատներ]]ի կարգ։ Հայտնի է 1000, Հայաստանում՝ 26 տեսակ։ Ամենուրեք հանդիպում են [[ականջմտնուկ սովորական]]ը (''Forficula auricularia'') և [[ականջմտնուկ բանջարանոցային]]ը (''Forficula formis Kol'')։
== Արտաքին նկարագիր == Կերպարանափոխվում են ոչ լրիվ։ Մարմինը տափակ է, երկարությունը՝ 3,5–50 մմ փորը՝ աքցանաձև հավելումով։ Ունեն կարճ մաշկային վերնաթևեր, որոնց տակ երբեմն գտնվում են թաղանթաթևեր։ Բազմանում են տարեկան 1 անգամ՝ դնելով մինչև 80 ձու։ Վարում են գիշերային կյանք։ Խոնավասեր են, ամենակեր։ Տարածված են տաք երկրներում։ Որոշ տեսակներ վնասում են գյուղատնտեսական բույսերը։ == Ստուգաբանություն ==
«Ականջմտուկ» անվանումը հիմնավորված չէ, քանի որ մարդկանց ականջ չեն մտնում և առողջությանը վնաս չեն պատճառում։
== Կենսակերպ ==
Խոնավասեր և ջերմասեր են։ Գիշերն ակտիվ են, ցերեկը թաքնվում են քարերի, թափված տերևների ու ծառերի կիսապոկված կեղևների տակ։ Մարմինը երկարավուն է (մինչև 5 սմ), գլուխը՝ տափակ, սրտաձև, բերանը՝ ուղղված առաջ, բերանային մասերը կրծող են։ Կրծքի 2-րդ և 3-րդ հատվածները վերևում ծածկված են կարճ վերՆաթևերով, որոնք պաշտպանում են ներքին թևերը, փորը վերջանում է երկար, ամուր աքցանով, որն էգերի մոտ մկրատի բերանի նման է, արուների մոտ՝ մանգաղաձև։
== Բազմացում ==
Բազմանում են ոչ լրիվ կերպարանափոխությամբ։ Ձվադրում են կույտերով՝
== Սննդառություն ==
Սնվում են բուսական, կենդանական մնացորդներով, որոշ տեսակներ վնաս են հասցնում
== Պատկերասրահ ==
<gallery class="center" widths="180px" heights="180px">
Earwig life cycle 2.svg|Կենսական ցիկլ
Nesting Earwig Chester UK 1.jpg|
Nesting Earwig Chester UK 2.jpg|
</gallery>
== Գրականություն ==
* ''Бей-Биенко Г. Я.'' Насекомые кожистокрылые, М. — Л., [[1936]]. 240 с. (Фауна СССР, № 5).
* ''Стороженко С. Ю.'' [[1984]]. Обзор уховерток (Dermaptera) Дальнего Востока СССР // Систематика насекомых Дальнего Востока. — Владивосток. С. 3-7.
* ''Srivastava, G. K.'' [[1976]]. Catalogue on Oriental Dermaptera. Records of the Zoological Survey of India, Occasional Paper 2: 1-94
* ''Steinmann, H.'' [[1975]]. Suprageneric classification of Dermaptera. Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae 21: 195—220.
* ''Steinmann, H.'' [[1989]]. Dermaptera. Catadermaptera II. Das Tierreich. Eine Zusammenstellung und Kennzeichnung der rezenten, Berlin. 105: xix 1-504.
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://zooex.baikal.ru/orthopteroidea/dermaptera.htm Отряд Уховертки (Dermaptera)]
* [http://earwigs-online.de/names.html Names of earwigs] {{ref-en}}
{{ՀԲ}}
| |||