Վիքիպեդիա

«Ռիո դե Ժանեյրո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 97.
Ասում են, որ ացյալում քաղաքում եղել են սառցակալումներ, բայց դա չի հաստատվել։ Ռիո դե Ժանեյրոյի որոշ ներքին շրջաններում եղել են տեղումներ սառած ձյան և կարկուտի ավելի մեծ հաճախականությամբ (ժողովրդականորեն կոչվում է ''granizo'', կամ «կարկուտ», չնայած այն հանգամանքին, որ դա հալված և սառած ձյուն է գնդի ձևով. իրական կարկուտը ավելի հախախ է)։ Այս երևույթները հազվադեպ են կամ սահմանափակվում են մի քանի մարզերում, մետրոպոլիայի տարածքում (ներառյալ քաղաքի արևմտյան ծայրամասերը) լինոււմ են առնվազն մեկ անգամ 21-րդ դարում,<ref>{{pt}} {{cite news| url=http://globotv.globo.com/globo-news/jornal-globo-news/v/chuva-de-granizo-atinge-zona-oeste-e-baixada-fluminense-do-rio/1853797/|title=Hail falls in Rio de Janeiro's West Zone and Baixada Fluminense |publisher=Globo News|date=2012-03-12 | accessdate=2012 թ․ մարտի 15}}</ref> մոտավորապես մեկ անգամ յուրաքանչյուր երկու տասնամյակում, կամ ավելի քիչ որոշ շրջաններում։ Այլ շրջաններում իրական ձյան տեղումներ լինում են ավելի հաճախ, ամենից հաճախ դա լինում է Ռեզենդե և Իտատիանա քաղաքներում (ավելի ցածր լայնություններում քան Ռիո դե Ժանեյրոյն, բայց շատ ավելի մեծ բարձրությունների վրա),<ref>{{pt}} {{cite web| url=http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=495779|title=Snowfall in Rio de Janeiro: Serra da Mantiqueira's part in Sul Fluminense |publisher=SkycraperCity forum|date=2007-07-07 | accessdate=2012 թ․ մարտի 15}}</ref> երկրի ամենացուրտ շրջանները հարավային Բրազիլիայում են։
 
Միջին տարեկան նվազագույն ջերմաստիճանը 21&nbsp;°C (70&nbsp;°F) է, միջին տարեկան առավելագույն ջերմաստիճանը՝ 27&nbsp;°C (81&nbsp;°F), իսկ միջին տարեկան ջերմաստիճանը 23&nbsp;°C (73&nbsp;°F)։<ref name="BBC">{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT001730 |publisher=BBC Weather Centre |title=Average conditions - Rio de Janeiro |acessdateaccessdate=10 de setembro de 2008|archiveurl=http://web.archive.org/web/20060208135328/http://www.bbc.co.uk/weather/world/city_guides/results.shtml?tt=TT001730|archivedate=2006-02-08}}</ref> Միջին տարեկան տեղումների քնակաը՝ 1.175 մմ։ Ըստ INMET-ի, նվազագույն ջերմաստիճանը արձանագրվել էր 4,8&nbsp;°C (41&nbsp;°F) 1928 թ-ի հուլիսին, Կամպո դե Աֆոնսոս շրջակայքում, իսկ բացարձակ առավելագույնը՝ 44&nbsp;°C (111&nbsp;°F), փետրվարին։ Ամենացածր ջերմաստիճանը 21-րդ դարում եղել է 8.1&nbsp;°C (47&nbsp;°F) և գրանցվել է Վիլյա Միլիտարում 2011 թ-ի հուլիսին։<ref name="portal web Terra">{{cite web|url=http://noticias.terra.com.br/brasil/noticias/0,,OI5232398-EI8139,00-Rio+de+Janeiro+tem+madrugada+mais+fria+desde+o+ano.html |title=Record lowest temperature since 7.3°C(45 °F) in 2000 |accessdate=February 2012}}</ref> 10&nbsp;°C-ից (50&nbsp;°F) ցածր ջերմաստիճանը շատ հազվադեպ է քաղաքում։ Ջերմաստիճանի տարբերությունները կախված են բարձրությունից, ափից հեռավորությունից և բուսականության տեսակից։ Ձմեռը բերում ջերմաստիճանը մեղմ է ու անձրևները ավելի քիչ են քան ամռանը։
 
Ծովի միջին տարեկան ջերմաստիճանը 23-24&nbsp;°C (73-75&nbsp;°F) է, հուլիսից հոկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում 22&nbsp;°C (72&nbsp;°F), իսկ փետրվարից մարտ՝ 26&nbsp;°C (79&nbsp;°F)։<ref name="weather2travel">{{cite web|url=http://www.weather2travel.com/climate-guides/brazil/rio-de-janeiro.php |title=Rio de Janeiro Climate Guide |accessdate=2011}}</ref> Ամենախոնավ և ամենաչոր ամիսներն են դեկտեմբեր և օգոստոս համապատասխանաբար։
Տող 106.
[[Պատկեր:Pedra da Gavea éloignée.jpg|մինի|842 մետր բարձրությամբ Պեդրա դե Գավեա ժայռը Տուժիկա ազգային պարկում։]]
 
Քաղաքը ունի բազմաթիվ պարկեր և էկոլոգիական արգելավայրեր, ինչպիսիք են «Տուժիկա» ազգային պարկը, որը համարվում է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի բնապահպանական ժառանգության օբյեկտ, Էստադուալ դե Պեդրա Բրանկա (Parque Estadual da Pedra Branca) պարկը, Կոմպլեքսո դու Բոա Վիշտան (Complexo da Boa Vista) և բուսաբանական այգին, որը Բրազիլիայի առաջին բուսաբանական այգին է,<ref>{{cite web |url=http://www.jbrj.gov.br/materias/07_10_2005.htm |publisher=Instituto de Pesquisas Jardim Botânico do Rio de Janeiro |title="Cochicho da Mata" recria floresta dentro da floresta |datadate=7 de outubro de 2005 |acessdateaccessdate=10 de setembro de 2008}}</ref> Ռիոի կենդանաբանական այգին<ref name="RIOZOO">{{cite web |url=http://www.rio.rj.gov.br/riozoo/historico.htm |publisher=Jardim Zoológico do Rio de Janeiro |title=Histórico |acessdateaccessdate=10 de setembro de 2008}}</ref> և հասարակական այգին Ռիոյի պատմական կենտրոնում։<ref>{{cite web |url=http://www.inea.rj.gov.br/unidades/pqpedra_branca.asp|title=PARQUE ESTADUAL DA PEDRA BRANCA - PEPB |acessdateaccessdate=24 de julho de 2012 }}</ref>
==== Տուժիկա ազգային պարկ ====
Տուժիկա ազգային պարկում կան բուսական և կենդանական հարյուրավոր տեսակներ, որոնցից շատերը ոչնչացման վտանգի տակ են և հանդիպում են միայն ատլանտյան տրոպիկական անտառներում։ Սկզբում այն կոչվում էր ''Parque Nacional do Rio de Janeiro'', ստեղծվել է ֆեդերալ իշխանության հրահանգով [[1961]] թվականին, այն տարածքում, որն այսօր ընդգրկում է 3972 հեկտար<ref>{{cite web |url=http://www.ibama.gov.br/siucweb/mostraUc.php?seqUc=7 |title=Floresta da Tijuca |datadate=2004 |publisher=Instituto Brasileiro do Meio Ambiente e dos Recursos Naturais Renováveis (IBAMA) |acessdateaccessdate=30 de junho de 2008}}</ref>։ Այն ընդգրկում է Տուժիկա անտառը, որը արհեստականորեն ստեղծվել է 19-րդ դարում Պեդրու II-ի հրամանով։ Տեսարժան վայրերի թվում են քարանձավները, արահետները և ջրվեժները, հայտնի տեսարժան վայրերից են Շաքարի գլուխ, Կորկովադո և Տուժիկա լեռները (1022 մետր բարձրությամբ արգելոցի ամենաբարձր կետն է)<ref>{{cite web |url=http://www.terrabrasil.org.br/trilhas_mapas/tri_picotijuca.htm |title=Informações sobre o pico da Tijuca |publisher=Terra Brasil |acessdateaccessdate=30 de junho de 2008}}</ref>։ 1991 թ-ից համարվում է [[ՅՈւՆԵՍԿՕ]]-ի բնապահպանական ժառանգության օբյեկտ։
 
== Սոցիալ-տնտեսական անհավասարություններ ==
Տող 119.
=== Հանցավորություն ===
[[Պատկեր:Bopeoper.JPG|մինի|[[BOPE]] ջոկատները Ռիոյի ֆավելայում։]]
Քաղաքն ունի բարձր մակարդակի հանցավորություն, մասնավորապես սպանություն։<ref>{{cite web |url=http://www.armazemdedados.rio.rj.gov.br/arquivos/208_como%20andam%20as%20taxas%20de%20homic%C3%ADdios%20no%20rio%20e%20em%20outros%20lugares.PDF |publisher=Governo do Estado do Rio de Janeiro |author=Coleção Estudos da Cidade |title=Os índices da violência no Rio de Janeiro |date=Junho de 2002 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> 2007 թ-ի դրությամբ ագլոմերացիայի տարածքում արձանագրվում է գրեթե 80 մահվան դեպք մեկ շաբաթում՝ հիմնականում ավազակային հարձակման, թափառող փամփուշտների և թմրամիջոցների թրաֆիքինգի արդյունքում։<ref>{{cite web |url=http://oglobo.globo.com/pais/mat/2007/01/01/287254604.asp |publisher=O Globo Online |autorauthor=Luiz Claudio de Castro |title=Onda de violência no Rio não é crime comum |date=1 de janeiro de 2007 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref><ref>{{cite web |url=http://noticias.terra.com.br/ultimas/0,,EI316,00.html |publisher=Terra Notícias |title=Violência no Rio |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> 1978-ից 2000 թվակնների միջև 49 900 մարդ սպանվել է Ռիոյում, ավելին քան ամբողջ Կոլումբիայում նույն ժամանակահատվածում։<ref>{{cite web |url=http://odia.terra.com.br/brasil/htm/geral_126206.asp |publisher=O Dia Online / Editoria Brasil |title=ONU: Rio e SP têm metade dos assassinatos no país |date=1 de outubro de 2007 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref><ref>{{cite web |url=http://noticias.terra.com.br/brasil/interna/0,,OI1595166-EI316,00.html |publisher=Terra Notícias |title=Violência no Rio |date=5 de maio de 2007 |acessedateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref>
 
Ոստիկանությունը Ռիո դե Ժանեյրոյում նույնպես չափից ավելի դաժան է, 2006 թ-ին սպանել է 1063, իսկ 2003 թ-ն՝ 1195։ Մինչև 2007 թ-ը միջինը օրական 3.7։ Համեմատության համար, ԱՄՆ-ում ոստիկանները սպանել են 347 մարդկանց 2006 թ-ի ընթացքում։<ref>{{cite web |url=http://renajorp.blogspot.com/2007/07/polcia-do-rio-mata-41-civis-para-cada.html |publisher=Rede Nacional de Jornalistas Populares |title=Polícia do Rio mata 41 civis para cada policial morto |date=17 de julho de 2007 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www1.folha.uol.com.br/fsp/cotidian/ff1607200701.htm |publisher=Folha Online |title=Polícia do Rio mata 41 civis para cada policial morto |datadate=16 de julho de 2007 |acessodataaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> Ոստիկանությունը ստանում է ամսական միջինը R$874, կամ R$10,488 դոլար մեկ տարի։<ref>{{cite web |url=http://oglobo.globo.com/rio/ancelmo/reporterdecrime/post.asp?cod_Post=54810 |publisher=O Globo Online |author=Jorge Antonio Barros |title=Salário da PM do Rio |date=16 de abril de 2007 |acessodataaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> Ցածր աշխատավարձի և վատ սարքավորումների պատճառով Ռիոյի ոստիկանությունը կարող է բացահայտել բոլոր սպանությունները միայն 3%։<ref>{{cite web |url=http://www.drclas.harvard.edu/brazil/news/cidades_violentas |publisher=Brazil Studies Program |author=Solange Azevedo |title=Cidades violentas perdem negócios |datadate=28 de julho de 2007 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref>
 
Այնուամենայնիվ, վերջին հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ բռնությունը նվազել է քաղաքում, հատկապես վերջին տարիներին։ Լատինաամերիկյան տեղեկատվական տեխնոլոգիաների (RITLA) և Սանգարի ինստիտուտի, առողջապահության և արդարադատության նախարարությունների համատեղ ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ Ռիոյում 2002-ից 2006 թվակաների միջև սպանությաուների ընդհանուր թիվը նվազել է 40%-ով։<ref name="RITLA">{{cite web |url=http://www.ritla.net/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=0&Itemid=224 |publisher=Rede de Informação Tecnológica Latino Americana (RITLA) |title=Mapa da Violência dos Municípios Brasileiros 2008 |date=29 de janeiro de 2008 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> 2002 թ-ին արձանագրվել է սպանության 62.8 դեպք յուրաքանչյուր 100000 մարդ։ 2006 թ-ին, այդ թիվը նվազեց հասնելով 37.7-ի, որը ավելի ցածր էր քան Ռեսիֆե (90.9), Վիկտորիա (88.6), Կուրիտիբա (49.3), Բելու Օրիզոնտե (49.2), Սալվադոր (41.8) և Ֆլորինապոլիս (40.7) քաղաքներում։<ref name="RITLA"/> Այնուամենայնիվ, Ռիոն սպանությունների թվով դեռ զբաղեցնում է երկրորդ տեղը Սան Պաուլույից հետո։<ref name="RITLA"/>
 
== Ժողովրդագրություն ==
Տող 130.
Ռիո դե Ժանեյրոյի բնակչությունը ըստ ''IGBE''-ի կազմում է 6,323,037 բուն քաղաքում և 11,711,233 ագլոմերացիայի շրջանակներում (2010), ինչը նրան դարձնում է 2-րդ խոշորագույն ագլոմերացիան [[Բրազիլիա]]յում<ref>{{cite web|url=http://g1.globo.com/brasil/noticia/2010/12/confira-o-ranking-das-maiores-regioes-metropolitanas.html|title=Confira o ranking das maiores regiões metropolitanas|author=G1|date=2010|publisher=globo.com|accessdate=4 de dezembro de 2010}}</ref>, 3-րդ [[Հարավային Ամերիկա]]յում և 24-րդը աշխարհում։<ref>{{cite web |url=http://bevoelkerungsstatistik.de/wg.php?x=1132419689&men=gcis&lng=de&gln=xx&dat=32&srt=pnan&col=aohdq&pt=a&va=x World |title=Gazetteer - Welt: Ballungsräume |accessdate=26 de abril de 2009}}</ref>
 
Միջինտարեկան բնակչության աճը կազմում էր 0,8% (2000 - 2006) ու 0,75% (1991-2000) քաղաքում<ref>{{cite web |url=http://tabnet.datasus.gov.br/cgi/idb2007/a03cap.htm |publicadopublisher=Ministério da Saúde |autorauthor=Indicadores Demográficos do Brasil 2007 |title=Taxa de incremento médio anual segundo capitais |accessdate=24 de outubro de 2008}}</ref>, և 1,43% (2000-2006) ու 1,18% (1991-2000) ագլոմերացիայում, ինչը վկայում է ագլոմերացիայում բնակչության աճի տեմպերի մեծացման մասին։<ref>{{cite web |url=http://tabnet.datasus.gov.br/cgi/idb2007/a03rm.htm |publicadopublisher=Ministério da Saúde |author=Indicadores Demográficos do Brasil 2007 |title=Taxa de incremento médio anual segundo regiões metropolitanas |accessdate=24 de outubro de 2008}}</ref>
 
;Ռիո դե Ժանեյրոյի բնակչության աճը։
Տող 255.
|
|}
Քաղաքում տարածված են մի շարք կրոնական ուղղություններ, որոնցից գերակշռողը, ինչպես և ողջ Բրազիլիայում, [[կաթոլիկություն]]ն է։<ref name="SIDRA_CR">{{cite web |url=http://www.sidra.ibge.gov.br/bda/tabela/listabl.asp?z=cd&o=7&i=P&c=2094 |publisher=Sistema IBGE de Recuperação Automática (SIDRA) |title=Tabela 2094 - População residente por cor ou raça e religião |datadate=2000 |acessdateaccessdate=25 de outubro de 2008}}</ref> Քաղաքի բնակչության մոտ 60% համարվում են կաթոլիկներ։ Այնուհանդերձ առկա են նաև տասնյակ բողոքական ուղղությունների (բնակչության 18%-ը) և սպիրիտիզմի հետևորդներ (մոտ 200 հազար)։<ref name="SIDRA_CR"/> Աֆրո-բրազիլական կրոնների հետևորդները (ումբանդա և կանդոմբելե) առկա են բնակչության տարբեր շերտերում, սակայն նրանց ընդհանուր թիվը կազմում է շուրջ 2%<ref name="SIDRA_CR"/>։
''IBGE''-ի վերջին հաշվարկների համաձայն՝ կրոնական որևէ պատկանելիություն չունեցների թիվը 7,3% է, ինչը բավականին բարձր է երկրի միջին ցուցանիշից։ [[Եհովայի վկաներ]]ը, [[Հուդայականություն|հուդայականներ]]ը և [[Բուդդիզմ|բուդդիստներ]]ը փոքրամասնություն են կազմում, սակայն նրանց թիվը աճում է։
Տող 263.
Սան Սեբատյան դու Ռիո դե Ժանեյրո (''Catedral de São Sebastião do Rio de Janeiro'' կամ ''Catedral Metropolitana'') տաճարը բացվել է 1979թ-ին։ Այն Ռիո դե Ժանեյրոյի արքեպիսկոպոսի նստավայրն է։ Ներկայիս տաճարը կառուցվել է 1964-1979 թթ. միջև և փոխարինել է մի շարք հին եկեղեցիների, որոնք ծառայում էին սկսած 1676թ-ից։
 
Այն տեղակայված է քաղաքի կենտրոնում։ Տաճարը ունի կոնաձև տեքս, 96 մետր ներքին տրամագիծ, 76 մետր ընդհանուր բարձրություն և կարող է տեղավորել շուրջ 20,000 մարդ։ Տաճարի չորս ուղղաձիգ վիտրաժները ձգվում են 64 մետր։ Տաճարի կառուցման աշխատանքները ղեկավարել է հոգևորական Իվո Անտոնիո Կալիարին (1918-2005)։<ref name="Catedral">{{cite web |url=http://www.catedral.com.br/ |publisher=Catedral de São Sebastião do Rio de Janeiro |title=Página oficial |acessdateaccessdate=25 de outubro de 2008}}</ref><ref name="Catedral"/>
=== Բողոքական և ավետարանական եղեկեցիներ ===
Քաղաքում առկա են մի շարք բողոքական ուղղություններ, որոնցից առավել տարածված են բապտիստական, պրետբյուտերական, մեթոդիստական, կոնգրեգացիանոլիստական, վերջին օրվա սրբերի, լյութերանական, ինչպես նաև հիսունականների մի շարք կազմակերպություններ։<ref name="SIDRA_CR"/> Վերջին տասնամյակների ընթացքում տեղի է ունենում այս եկեղեցիների առաջխաղացում՝ հիմնականում ծայրամասային և կենտրական շրջաններում։
Տող 287.
=== Սպորտ ===
[[Պատկեր:Crianças jogando futebol de areia.jpg|մինի|ձախից|200px|Երեխաները ֆուտբոլ են խաղում [[Իպանեմա]]յում։]]
Ռիո դե Ժանեյրոյում ամենահայտնի սպորտային իրադարձությունները [[MotoGP]] մրցաշարի Բրազիլիայի փուլն է և լողափային վոլեյբոլի եզրափակիչները։ Ժակարեպագայում անց են կացվել [[Ֆորմուլա 1]]-ի գրան-պրիի Բրազիլիայի փուլը 1978-ից 1990 թվականներին, [[Champ Car]] մրացաշարը (1996-1999), ինչպես նաև սերֆինգի տարբեր մրցաշարեր։<ref>{{cite web |url=http://oradical.uol.com.br/turismo/praias_rio_janeiro.asp/|title=Praias do Rio de Janeiro |acessdateaccessdate=24 de julho de 2012 |author=Editoria |coautores= |date=10 de outubro de 2007 |publisher=O Radical }}</ref>
[[Պատկեր:Estádio Olímpico João Havelange - Rio de Janeiro, Brasil.jpg|մինի|աջից|240px|Ժոաո Ավելանժի անվան օլիմպիական ստադիոն]]
Առավել տարածված սպորտաձևերից են ավազի ֆուտբոլը, լողափային վոլեյբոլը, [[սերֆինգ]]ը, [[ֆրիֆլայթ]]ը, [[ջիուջիցու]]ն և [[թիավարում]]ը։ [[Կապոեյրան]], պարի, սպորտի և մարտարվեստ խառնուրդը նույնպես տարածված է։ Եվս մեկ, շատ սիրված մարզաձևերից է ռակետբոլը՝ լողափային թենիսի մի տեսակ։<ref>{{cite web |url=http://www.brasilescola.com/educacaofisica/frescobol.htm |title=Frescobol |acessdateaccessdate=24 de julho de 2012 |author=Paula Rondinelli |publisher=Brasil Esola }}</ref> Ռիո դե Ժանեյրոյում զարգացած է նաև ալպինիզմը, քաղաքում առկա են հարյուրավոր ուղիներ։ Առավել հայտնի է Շաքարի գլուխ լեռը, որի բարձրությունը 280 մետր է։
 
2008 թ-ի հունիսի 4-ին Ռիո դե Ժանեյրոյոն Միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից հայտարարել է 2016 Օլիմպիական խաղերի անցկացման չորս թեկնածուներից մեկը,<ref>{{cite web |url=http://esportes.terra.com.br/interna/0,,OI2927451-EI1894,00-Rio+de+Janeiro+e+finalista+para+ser+sede+em.html |publisher=Terra Esportes |title=Rio de Janeiro é finalista para ser sede em 2016 |date=4 de junho de 2008 |acessdateaccessdate=27 de novembro de 2008}}</ref> իսկ 2009 թ-ի հոկտեմբերի 2-ին քաղաքը ընտրվել է ՄՕԿ անդամների կողմից որպես 2016 թ-ի օլիմպիական խաղերի հյուրընկալող քաղաք՝ հաղթելով [[Մադրիդ]]ին, [[Տոկիո]]ին և [[Չիկագո]]ին։<ref>{{cite web|url=http://www.usatoday.com/sports/olympics/2009-10-02-rio-2016-olympics_N.htm |title=Rio De Janeiro to host 2016 Olympic Games |work=USA Today |date=October 2, 2009|accessdate=October 2, 2009 |first=Vicki |last=Michaelis}}</ref> Ռիոն կդառնա առաջին բրազիլական և հարավամերիկյան քաղաքը, որը հյուրընկալելու է խաղերը։ 2007 թվականի հուլիսին, Ռիոն հաջողությամբ կազմակերպել և ընդունել է 15-րդ Պանամերիկյան խաղերը։
==== Ֆուտբոլ ====
[[Պատկեր:Maracanã - Rio de Janeiro, Brasil.jpg|200px|մինի|ձախից|Էստադիո Ժորնալիստա Մարիու Ֆիլյու («Մարականա»)]]
2007 թ-ի հոկտեմբերի 30-ին, Բրազիլիան ընտրվել է [[Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2014|2014 ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության]] ընդունող երկիր։ Ռիո դե Ժանեյրո հյուրընկալող քաղաքներից մեկն է։ Եզրափակիչ խաղը ամենայն հավանականությամբ, տեղի կունենա «Մարականա» ստադիոնում։<ref>{{cite web|url=http://www.fifa.com/worldcup/brazil2014/news/newsid=625695.html |title=Brazil confirmed as 2014 hosts |publisher=FIFA.com |date=October 30, 2007 |accessdate=May 6, 2009}}</ref>
 
Ֆուտբոլը ամենահանրաճանաչ մարզաձևն է Ռիո դե Ժանեյրոյում։ Ռիո դե Ժանեյրոն հինգ ավանդական բրազիլական ֆուտբոլային ակումբների տունն է՝ [[Վասկո դա Գամա ՖԱ|Վասկո դա Գամա]], [[Բոտաֆոգո]], [[Ֆլումինենսե]], [[Ֆլամենգո ՖԱ|Ֆլամենգո]] և [[Ամերիկա ​​ՖԱ|Ամերիկա]]։<ref>{{cite web|url=http://www.project2010.co.za/2010_World_Cup_safa.asp |title=FIFA numbers |publisher=Project2010.co.za |accessdate=April 17, 2010}}</ref> [[Բրազիլիայի ֆուտբոլի ֆեդերացիա]]յի շտաբ-բնակարանը տեղակայված է Բարա դե Տուժիկայում, Ռիոյի արևմուտքում։<ref>{{cite web |url=http://www.cbf.com.br/institucional/estrutura-interna|title=Estrutura Interna |acessodataaccessdate=24 de julho de 2012 |author= |coautores= |publisher=Confederação Brasileira de Futebol}}</ref>
 
Քաղաքում կա երեք հիմնական ստադիոններ։
* '''[[Մարականա|Էստադիո Ժորնալիստա Մարիու Ֆիլյու]]''' (Maracana), որը կոչվում է «բրազիլական ֆուտբոլի տաճար» <ref>{{cite web |url=http://www.unificado.com.br/calendario/06/maraca.htm |title=Maracanã, templo do futebol brasileiro |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> ամենամեծ մարզադաշտը Բրազիլիայի, որը տեղվորում է 92,000 հանդիսատեսի և Ռիո դե Ժանեյրոյոյի քաղաքապետարանին։<ref name="WSt">{{cite web |url=http://www.worldstadiums.com/south_america/countries/brazil/rio_de_janeiro.shtml |publisher=World Stadiums |title=Stadiums in Brazil (Rio de Janeiro) |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref> Այն նախագծված էր 1950 աշխարհի գավաթի համար։ Ժամանակի ընթացքում դարձել է ունիվերսալ, որտեղ անց են կացվել շոուներ և տարբեր բնույթի իրադարձությունները, օրինակ՝ երաժշտական ​​ներկայացումներ։ 2007 թ-ին ընդունել է Պանամերիկյան խաղերի բացման և փակման արարողությունների։
* '''[[Էնժենյան|Ժոաո Ավելանժի անվան օլիմպիական ստադիոն]]''' (Engenhão), նախագծվել է ճարտարապետ Կառլոս Պորտույի կողմից, Պանամերիկայն խաղերի աթլետիկայի և ֆուտբոլային խաղերի անցկացման համար, 2007 թվականին, Էնժենյու դե Դենտրու շրջանում։ Բրիտանական լրատվամիջոցների վերջին հարցումների համաձայն, մարզադաշտը վերջին տարիների տասը լավագույն մարզական օբյեկտներից է, հատկապես իր նորարարական դիզայնի համար։<ref>{{cite web |url=http://noticiasrio.rio.rj.gov.br/index2.cfm?sqncl_publicacao=7252 |publisher=Prefeitura do Rio de Janeiro |title=Estádio João Havelange é indicado como um dos melhores do mundo |date=22 de fevereiro de 2008 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref>
* '''[[Էստադիո Սան Ժանուարիո]]''', պատկանում «[[Վասկո դա Գամա ՖԱ|Վասկո դա Գամա]]» ակումբին, խոշորագույն մասնավոր մարզադաշտն է Ռիոյում։ Այն բացվել 1927 թ-ին, ունի երկու մարզասրահ, ակվապարկ, և կարող է տեղավորել 36,000 հանդիսատես։<ref name="WSt"/> 2002 թ-ին Travel Channel հեռուստաընկերությունը ընդգրկել է Սան Ժանուարիուն ֆուտբոլային հանդիպումներ դիտելու աշխարհի յոթ լավագույն մարզադաշտերի շարքում։<ref>{{cite web |url=http://www.travelchannel.com/Travel_Ideas/Adventure_Travel_and_Sports/ci.International_Soccer.artTravelIdeasFmt?vgnextfmt=artTravelIdeasFmt |publisher=Travel Channel |title=Best Soccer Stadiums to See a Game |date=30 de abril de 2002 |acessdateaccessdate=26 de outubro de 2008}}</ref>
 
==Աղբյուրներ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ռիո_դե_Ժանեյրո» էջից