«Օրանգուտան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 18.
| range legend =
}}
'''Օրանգուտան''' ({{lang-la|Pongo}}, մալայերեն orang-utan – անտառային մարդ) (Pongo pygmaeus), խոշոր մարդանման կապիկ։ Ունի 2 ենթատեսակ։
* [[Կալիմանտանյան օրանգուտան]] (P․ p․ pygmaeus)
* [[Սումատրայան օրանգուտան]] (P․p, abelii)
 
== Նկարագրություն ==
Սեռական երկձևությունը լավ է արտահայտված։ [[Կալիմանտան]] կղզու օրանգուտանի արուի զանգվածը մինչև 189 կգ է, էգերինը 81 կգ։ Առանձին անհատներ ունեն մինչև 200–250 կգ զանգված։ [[Սումատրա]] կղզու օրանգուտանի ներկայացուցիչներն ավելի Փոքրփոքր են։ Մազածածկը կոշտ է, կարմրաշիկավուն, երկար, հատկապես ուսերին և ձեռքերի վերին մասում։ Դեմքը մերկ է, լայն, [[ականջ]]ները՝ Փոքր։ [[Գանգ]]ը բարձր է, ուղեղի ծավալը 400–500 սմ<sup>3</sup>։ Պոչ և նստատեղային կոշտուկներ չունեն։ Ձեռքերը շատ երկար են (բացված վիճակում մինչև 3մ), ափը լայն Է, երկար, ետ զարգացած մեծ մատով։ Ոտքերը համեմատաբար կարճ են, ոտնաթաթը նեղ՝ երկար մատներով, կառչող։ Ապրում են ճահճոտ անտառներում, ծառերի վրա։ Գետնի վրա քայլում են 4 վերջույթներով։ Լինում են ոչ մեծ խմբերով, գիշերելու համար բներ են պատրաստում։ Սնվում են պտուղներով, [[թռչուններ]]ի ձվերով։ Սեռահասուն են դառնում 10–12 տարեկանում։ հղիությունը 275 օր Է, ծնում են 1 ձագ (1200–1600 գ), որը մինչև 3–4 տարի սնվում է մոր կաթով։ Ազատության մեջ ապրում են մինչև 30 տարի։ Որպես հազվադեպ անհետացող կենդանի գրանցված են բնության և բնական պաշարների պահպանության միջազգային միության [[Կարմիր գիրք|Կարմիր գրքում]]։
 
Մազածածկը կոշտ է, կարմրաշիկավուն, երկար, հատկապես ուսերին և ձեռքերի վերին մասում։ Դեմքը մերկ է, լայն, [[ականջ]]ները՝ փոքր։ [[Գանգ]]ը բարձր է, ուղեղի ծավալը 400–500 սմ<sup>3</sup>։
 
Պոչ և նստատեղային կոշտուկներ չունեն։ Ձեռքերը շատ երկար են (բացված վիճակում մինչև 3մ), ափը լայն Է, երկար, ետ զարգացած մեծ մատով։ Ոտքերը համեմատաբար կարճ են, ոտնաթաթը նեղ՝ երկար մատներով, կառչող։
 
== Տարածում ==
Ապրում են ճահճոտ անտառներում, ծառերի վրա։ Գետնի վրա քայլում են 4 վերջույթներով։ Լինում են ոչ մեծ խմբերով, գիշերելու համար բներ են պատրաստում։ Սնվում են պտուղներով, [[թռչուններ]]ի ձվերով։
 
== Բազմացում ==
Սեռահասուն են դառնում 10–12 տարեկանում։ հղիությունը 275 օր է, ծնում են 1 ձագ (1200–1600 գ), որը մինչև 3–4 տարի սնվում է մոր կաթով։ Ազատության մեջ ապրում են մինչև 30 տարի։ Որպես հազվադեպ անհետացող կենդանի գրանցված են բնության և բնական պաշարների պահպանության միջազգային միության [[Կարմիր գիրք|Կարմիր գրքում]]։
 
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
Orangutan thinking (var 2).jpg|Օրանգուտան ռուսական գազանանոցում: Անգույն նկար