«Հակաթույներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
'''Հակաթույներ''', ''անտիդոտներ'' ( {{lang-gr|άντιζοτος}}-ընդդեմ տրվող), [[թունավորում]]ները բուժող [[դեղամիջոց]]ներ, վնասազերծում են [[թույն]]երը և օրգանիզմում կանխարգելում դրանց ազդեցությունը։
 
Լինում են ''տեղական'' և ''ռեզորբցիոն'' ազդեցության հակաթույներ։
Լինում են ''տեղական'' և ''ռեզորբցիոն'' ազդեցության հակաթույներ։ ''Տեղական'' ազդեցության հակաթույները (ակտիվ [[ածուխ]], [[հիմքեր]]) տրվում են նախքան [[թույն]]ի ներծծվելը և օրգաններն ու [[հյուսվածք]]ներն անցնելը. վնասազերծում են թույները [[ստամոքս]]ում, [[մաշկ]]ի և [[լորձաթաղանթ]]ների վրա։ Հակաթունային արդյունքն այդ խմբի նյութերի և թույների ֆիզիկա-քիմական (ադսորբցում) ու քիմական ([[օքսիդացում]], չեզոքացում, չլուծվող [[աղ]]երի առաջացում) փոխազդեցության հետևանք է։ Ռևզորբցիոն ազդեցության հակաթույնները տրվում են թույներն [[արյուն]], այնուհետև՝ հյուսվածքներ ու օրգաններ անցնելուց հետո։ Հակաթունային արդյունքն ստացվում է հակաթույնի և արյան մեջ շրջանառվող թույնի փոխազդեցության շնորհիվ կամ հյուսվածքներից թույնի անմիջական դուրս մղումով։ Այդպիսի հակաթույներ են՝ ունիթիոլը, բրիտանական անտիլյուիզիտը (ԲԱԼ), հունգարական դիկապտոլը, չեխական դիմեկապտոլը և գերմանական (ԳԴՀ) դիթիոգլիցերինը, որոնք վնասազերծում են [[սնդիկ]]ի, [[քրոմ]]ի, [[զառիկ]]ի և այլ [[մետաղներ]]ի (բացի [[կապար]]ից) միացությունները։ Ռեգորբցիոն հակաթույների ազդեցությունը պայմանավորված է դրանց [[մոլեկուլ]]ում [[սուլֆհիդրիլ]] (SH) խմբերի առկայությամբ։ Օքսիմները վերակտիվացնում են խոլին-էսթերազ [[ֆերմենտ]]ը (վերջինս մեկուսանում է ֆոսֆորօրգանական թույներով թունավորվելիս)։ Էթիլենդիամինքառքացախաթթվի պատրաստուկները, որոնք ծանր մետաղների աղերի հետ գոյացնում են կոմպլեքսներ և համեմատաբար արագ հեռանում [[մեզ]]ի միջոցով։ Կարևոր դեր են խաղում նաև համապատասխան թույնի հանդեպ, ֆունկցիոնալ տեսանկյունով, հակառակ ազդող հակաթույները, օրինակ, մուսկարինի, ֆիզիոսսփգմինի և խոլինէրգիկ համակարգերը խիստ դրդող այլ նյութերի համար հակաթույն է ատրոպինը, որն ընկճում է այդ համակարգերը։ Հակաթույների հետ մեկտեղ օգտագործում են նաև բազմաթիվ միջոցներ (փսխեցնող, լուծողական, միզամուղ), որոնք վերացնում են թունավորման առանձին ախտանշանները կամ նպաստում օրգանիզմից թույնի հեռացմանը։ Հակաթույները պետք է օգտագործել թույնը օրգանիզմ թափանցելուց հետո հնարավորին չափ շուտ։ Կարելի է կիրառել նաև մի շարք ընղհանուր միջոցառումներ՝ [[ստամոքս]]ի լվացում, [[արյան փոխներարկում]], արհեստական [[շնչառություն]]։
 
Տեղական ազդեցության հակաթույները (ակտիվ [[ածուխ]], [[հիմքեր]]) տրվում են նախքան [[թույն]]ի ներծծվելը և օրգաններն ու [[հյուսվածք]]ներն անցնելը. վնասազերծում են թույները [[ստամոքս]]ում, [[մաշկ]]ի և [[լորձաթաղանթ]]ների վրա։ Հակաթունային արդյունքն այդ խմբի նյութերի և թույների ֆիզիկա-քիմական (ադսորբցում) ու քիմական ([[օքսիդացում]], չեզոքացում, չլուծվող [[աղ]]երի առաջացում) փոխազդեցության հետևանք է։ Ռևզորբցիոն ազդեցության հակաթույնները տրվում են թույներն [[արյուն]], այնուհետև՝ հյուսվածքներ ու օրգաններ անցնելուց հետո։ Հակաթունային արդյունքն ստացվում է հակաթույնի և արյան մեջ շրջանառվող թույնի փոխազդեցության շնորհիվ կամ հյուսվածքներից թույնի անմիջական դուրս մղումով։ Այդպիսի հակաթույներ են՝ ունիթիոլը, բրիտանական անտիլյուիզիտը (ԲԱԼ), հունգարական դիկապտոլը, չեխական դիմեկապտոլը և գերմանական (ԳԴՀ) դիթիոգլիցերինը, որոնք վնասազերծում են [[սնդիկ]]ի, [[քրոմ]]ի, [[զառիկ]]ի և այլ [[մետաղներ]]ի (բացի [[կապար]]ից) միացությունները։
 
Լինում են ''տեղական'' և ''ռեզորբցիոն'' ազդեցության հակաթույներ։ ''Տեղական'' ազդեցության հակաթույները (ակտիվ [[ածուխ]], [[հիմքեր]]) տրվում են նախքան [[թույն]]ի ներծծվելը և օրգաններն ու [[հյուսվածք]]ներն անցնելը. վնասազերծում են թույները [[ստամոքս]]ում, [[մաշկ]]ի և [[լորձաթաղանթ]]ների վրա։ Հակաթունային արդյունքն այդ խմբի նյութերի և թույների ֆիզիկա-քիմական (ադսորբցում) ու քիմական ([[օքսիդացում]], չեզոքացում, չլուծվող [[աղ]]երի առաջացում) փոխազդեցության հետևանք է։ Ռևզորբցիոն ազդեցության հակաթույնները տրվում են թույներն [[արյուն]], այնուհետև՝ հյուսվածքներ ու օրգաններ անցնելուց հետո։ Հակաթունային արդյունքն ստացվում է հակաթույնի և արյան մեջ շրջանառվող թույնի փոխազդեցության շնորհիվ կամ հյուսվածքներից թույնի անմիջական դուրս մղումով։ Այդպիսի հակաթույներ են՝ ունիթիոլը, բրիտանական անտիլյուիզիտը (ԲԱԼ), հունգարական դիկապտոլը, չեխական դիմեկապտոլը և գերմանական (ԳԴՀ) դիթիոգլիցերինը, որոնք վնասազերծում են [[սնդիկ]]ի, [[քրոմ]]ի, [[զառիկ]]ի և այլ [[մետաղներ]]ի (բացի [[կապար]]ից) միացությունները։ Ռեգորբցիոն հակաթույների ազդեցությունը պայմանավորված է դրանց [[մոլեկուլ]]ում [[սուլֆհիդրիլ]] (SH) խմբերի առկայությամբ։ Օքսիմները վերակտիվացնում են խոլին-էսթերազ [[ֆերմենտ]]ը (վերջինս մեկուսանում է ֆոսֆորօրգանական թույներով թունավորվելիս)։ Էթիլենդիամինքառքացախաթթվի պատրաստուկները, որոնք ծանր մետաղների աղերի հետ գոյացնում են կոմպլեքսներ և համեմատաբար արագ հեռանում [[մեզ]]ի միջոցով։ Կարևոր դեր են խաղում նաև համապատասխան թույնի հանդեպ, ֆունկցիոնալ տեսանկյունով, հակառակ ազդող հակաթույները, օրինակ, մուսկարինի, ֆիզիոսսփգմինի և խոլինէրգիկ համակարգերը խիստ դրդող այլ նյութերի համար հակաթույն է ատրոպինը, որն ընկճում է այդ համակարգերը։ Հակաթույների հետ մեկտեղ օգտագործում են նաև բազմաթիվ միջոցներ (փսխեցնող, լուծողական, միզամուղ), որոնք վերացնում են թունավորման առանձին ախտանշանները կամ նպաստում օրգանիզմից թույնի հեռացմանը։ Հակաթույները պետք է օգտագործել թույնը օրգանիզմ թափանցելուց հետո հնարավորին չափ շուտ։ Կարելի է կիրառել նաև մի շարք ընղհանուր միջոցառումներ՝ [[ստամոքս]]ի լվացում, [[արյան փոխներարկում]], արհեստական [[շնչառություն]]։
 
{{ՀՍՀ}}