«Հացիկ (Շիրակի մարզ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից
Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից
Տող 81.
 
== Բնակչություն ==
Հացիկ գյուղի բնակիչները հաստատվել են այստեղ 1930-ական թվականներից՝ ռուս-թուրքական 1828-1829թթ,1829 թվականների պատերազմի ավարտից հետո: Ռուսաստանի[[Ռուսաստան]]ի և Թուրքիայի[[Թուրքիա]]յի միջև 1828-1829թթ.-ի1829 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմից հետո [[Ադրիանոպոլիս]] քաղաքում 1829թ.-ի սեպտեմբերի 2(14) կնքվեց պայմանագիր: Այն բաղկացած էր 16 հոդվածից և մեկ առանձին ակտից: Ա.հ.պ.-ով Ռուսաստանին անցան Դանուբի[[Դանուբ]]ի գետաբերանն իր կղզիներով, [[Սև ծովիծով]]ի կովկասյան ափերը՝ Կուբանի[[Կուբան]]ի գետաբերանից մինչև Աջարիայի[[Աջարիա]]յի հյուսիսը՝ [[Անապա ]] և [[Փոթի ]] նավահանգիստներով, Ախալցխայի[[Ախալցխա]]յի փաշայությունը՝ [[Ախալքալաք]] և [[Ախալցխա ]] բերդերով: Ռուսաստանահպատակներին իրավունք վերապահվեց ազատ առևտուր անել Թուրքիայում, ռուսական և օտարերկրյա առևտրական նավերին թույլատրվեց անարգել անցնել Բոսֆորի[[Բոսֆոր]]ի և Դարդանելի[[Դարդանել]]ի նեղուցներով: Թուրքիան պարտավորվեց 1,5 տարում վճարել 1,5 մլն. հոլանդական գուլդեն ռազմատուգանք, ճանաչեց Հունաստանի[[Հունաստան]]ի, Մոլդավայի[[Մոլդավա]]յի, Վալախիայի[[Վալախիա]]յի ու Սերբիայի[[Սերբիա]]յի ինքնավարությունը: 13-րդ հոդվածով սահմանվեց փոխադարձ գաղթի իրավունք: Թուրքահպատակ հայերը կարող էին 18 ամսվա ընթացքում իրենց շարժական գույքով տեղափոխվել Ռուսաստան տիրապետության տակ գտնվող հայկական տարածքները: 1829-1830թ.-ին շուրջ 100 հազար հայ Էրզրումից[[Էրզրում]]ից (Կարին), Կարսից[[Կարս]]ից, Բայազետից[[Բայազետ]]ից գաղթեց [[Անդրկովկաս]] :
 
Հաստատված կարգի համաձայն՝ նախատեսվում էր գաղթող վաճառականներին ու արհեստավորներին բնակեցնել քաղաքատիպ վայրերում, իսկ գյուղացիներին՝ պետական հողերի վրա: Նրանց նյութական օգնություն ցույց տալու համար հատկացված էր 380 հազար ռուբլի արծաթ դրամ: Գյուղացիները 6 տարի ժամկետով ազատվում էին հարկերից և տուրքերից<ref>Հայկական Սովետական հանրագիտարան Երևան 1974 թ.հ 1, էջ 92</ref>:
Տող 87.
Թեև ուսական տիրապետության սահմաննները գաղթելու հայերի ցանկությունը անհանգստություն էր պատճառում թուրք փաշաներին, որովհետև նրանք զրկվում էին հողագործներից, արհեստավորներից , վաճառականներից, այնուամենայնիվ, արևմտահայերի գաղթը կատարվում էր հաջողությամբ:
 
Գաղթած հայերի թիվը 1829 թվականի վերջից մինչև գաղթելու իրավունքով սահմանված ժամկետի ավարտը կազմել է մոտավորապես 14047 ընտանիք: Ադրիանապոլսի պայմանագրով հայերի զանգվածային գաղթը [[ Արևելյան Հայաստան ]] խոշոր քայլ էր հայ ժողովրդի ազգահավաքման ճանապարհին:
Ահա պատմական այսպիսի հանգամանքներում այդ ժամանակվանից սկսած՝ Թոփառլիում բնակվելու են գալիս հայեր՝ հեռացած Մուշից[[Մուշ]]ից, Էրզրումից, Բասենից[[Բասեն]]ից: Ըստ մեծահասակներից մեկի հաղորդած տվյալների՝ գյուղն սկզբում ունեցել է 36 տուն բնակիչ: Աղբյուր «Շիրակ» 2011. Սեպտեմբեր
Դրանց մեջ են եղել Մնոյենք, Վահրադենք, Բղդոյենք, Կռոյենք, Ապոյենք, Մարգարենք, Թորոյենք, Պապիկենք, Տկոյենք, Զարգարենք և այլ գերդաստաններ: Հետագայում այդ գերդաստանների ճյուղավորումների արդյունքում գյուղն ունեցել է 80 տուն բնակիչ: Բնակիչների թիվը համալրվել է Դարբանդից ( Կարմրաքար) , Քեթիից, Բանդվանից եկած բնակիչներով: