«Մասնակից:ԱշոտՏՆՂ/2»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Մասնակցի ավազարկղ}}
{{Տեղեկաքարտ եկեղեցի
| հայերեն անվանում = Էջմիածնի Մայր Տաճար
| տեսակ = Եկեղեցի
| պատկեր = Ejmiadzin Cathedral2.jpg
| պատկերի չափ = 300px
| նկարագրություն = Էջմիածնի Մայր Տաճարը
| երկիր2 ={{դրոշավորում|Մեծ Հայք|428}}
| pushpin map = Հայաստան
| pushpin map2 = Հայաստան Արմավիրի մարզ
|latd = 40
|latm = 9
|lats = 42.37
|latNS = N
|longd = 44
|longm = 17
|longs = 28.19
|longEW = E
| տեղադրություն = {{դրոշավորում|Հայաստան}} [[Արմավիրի մարզ]], {{Դրոշավորում|Էջմիածին}}
| աշխարհ = Այրարատ
| կրոնադավանություն = {{դրոշավորում|Հայ Առաքելական եկեղեցի}}
| հիմնադիր = [[Գրիգոր Լուսավորիչ|Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ]]
|ակտիվություն = Այո
| կարգավիճակ = Կանգուն, վերանորոգվում է գմբեթը
| սկիզբ = 4-րդ դար
| ճարտարապետ =
| ոճ = [[Հայկական ճարտարապետություն|Հայկական]]
| ավարտ =[[303]] թ.
| կայք = [http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid= 1&id= 4&pid= 1 Պաշտոնական կայքէջ]
| տիպ=Նախապես բազիլիկա, հետագայում խաչատիպ, նաև էջմիածնատիպ
| ընդունակություն =
| երկարություն =
| լայնություն =
| նվիրում =
| բարձրություն =
| գմբեթների թիվ =
| ժառանգություն = [[Սուրբ Հռիփսիմեի եկեղեցի|Սուրբ Հռիփսիմե]], [[Սուրբ Գայանե եկեղեցի|Սուրբ Գայանե]], [[Շողակաթ]] եկեղեցիների և [[Զվարթնոց]]ի ավերակների հետ միասին ընդգրկված է ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցուցակում
| արտաքին գմբեթի բարձրություն =
| ներքին գմբեթի բարձրություն =
| արտաքին գմբեթի տրամագիծ =
| ներքին գմբեթի տրամագիծ =
| երկիր = Հայաստան
| ծայրաձողերի թվաքանակ =
| ծայրաձողի բարձրություն =
| շինանյութ =
| Վիքիպահեստում =Etchmiadzin Cathedral
}}
{{Տեղեկաքարտ Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ
| Հայերեն անվանում = Էջմիածնի տաճարներն ու եկեղեցիները և Զվարթնոցի ավերակները
| infoboxwidth= 300px
| Պատկեր = [[Պատկեր:Echmiadzin, Jerevan, Armenia.jpg|230px|Էջմիածնի Մայր Տաճարը]]
| Երկիր = {{դրոշավորում|Հայաստան}}
| Տիպ = Մշակութային
| Չափանիշներ = ii, iii
|Հղում = http://whc.unesco.org/en/list/1011
| ID = 1011
| Աշխարհամաս = [[Եվրոպա]]
| Տարի = [[2000]]
| Նստաշրջան = 24-րդ
}}
'''Էջմիածնի Մայր Տաճար''', Հայ առաքելական եկեղեցու մայր տաճարը{{Ref label|1|Ա}}: Գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Վաղարշապատ քաղաքում{{Ref label|2|Բ}}: Գիտնականների մեծ մասի կարծիքով{{Ref label|3|Գ}} անտիկ Հայաստանի առաջին մայր տաճարն է (բայց ոչ առաջին եկեղեցին{{Ref label|4|Դ}} և համարվում է աշխարհի ամենահին մայր տաճարներից մեկը{{Ref label|5|Ե}}:
 
Տող 18 ⟶ 77՝
|-
|}
1955-1956 և 1959 թվականների [[Ալեքսանդր Սահինյան]]ի ղեկավարած հնագիտական պեղումների ընթացքում Այժմյան կառույցի տակ հայտնաբերվեցին 5-րդ դարի շինության մնացորդներ, գմբեթակիր մույթերի խարիսխների տակ՝ ավելի վաղ ժամանակվա խարիսխներ, սալահատակի մնացորդներ, հիմքեր, իսկ ավագ խորանի ներսում՝ հնագույն աբսիդի մի քանի շար, կենտրոնում՝ պարսիկների ստեղծած ատրուշան{{sfn|Sahinian|Zarian|Ghazarian|1978|p=71}}<ref name="csufresno"/>։ Հիմնվելով այս հետազոտությունների վրա՝ Սահինյանը եզրակացրեց, որ նախնական կառույցը եռանավ{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}} բազիլի{{sfn|Sahinian|Zarian|Ghazarian|1978|p=71}} հորինվածք, [[Տեկորի տաճար|Տեկորի]], [[Սպիտակավոր եկեղեցի (Աշտարակ)|Աշտարակի]] և [[Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Ապարան)|Ապարանի]] եկեղեցինների նման{{sfn|Sahinian|1966|p=84}}։ Սակայն այլ գիտնականներ մերժել են Սահինյանի տեսակետը․ Սուրեն Երեմյանը և Արմեն Խաչատրյանը կարծում էին, որ տաճարը ուղղանկյուն, քառամույթ գմբեթավոր է եղել{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}}, Ստեփան Մնացականյանի կարծիքով՝ խաչի վրա կանգնեցված քառասյուն ամպհովանի, իսկ Վահան Գրգորյանը առաջարկել է ծայրահեղ տեսություն{{sfn|Mnatsakanian|1987|p=149|ps=: "...крайняя точка зрения..."}}, ըստ որի տածարի ի սկզբանե կառուցվել է ներկայիս տեսքով{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}}։
1955-1956 և 1959 թվականների [[Ալեքսանդր Սահինյան]]ի ղեկավարած հնագիտական պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել են 4-րդ դարի նախնական կառույցի մնացորդները, ներառյալ գործող սյուների տակ գտնվող հիմնային սյուների երկու մակարդակ և
 
During archaeological excavations at the cathedral in 1955-56 and 1959, led by architectural historian [[Alexander Sahinian]], remains of the original 4th-century building were discovered—including two levels of pillar bases below the current ones and a narrower altar apse under the present one.{{sfn|Sahinian|Zarian|Ghazarian|1978|p=71}}<ref name="csufresno"/> Based on these findings, Sahinian asserted that the original church had been a three-naved{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}} vaulted [[basilica]],{{sfn|Sahinian|Zarian|Ghazarian|1978|p=71}} similar to the basilicas of [[Tekor Basilica|Tekor]], [[Spitakavor Church of Ashtarak|Ashtarak]] and [[Aparan Basilica|Aparan (Kasakh)]].{{sfn|Sahinian|1966|p=84}} However, other scholars, have rejected Sahinian's view. Among them, [[Suren Yeremian]] and Armen Khatchatrian held that the original church had been in the form of a rectangle with a dome supported by four pillars.{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}} [[Stepan Mnatsakanian]] suggested that the original building had been a "[[Canopy (building)|canopy]] erected on a cross [plan]," while architecture researcher Vahagn Grigoryan suggests an "extreme view,"{{sfn|Mnatsakanian|1987|p=149|ps=: "...крайняя точка зрения..."}} according to which the cathedral has been essentially in the same form as it is today.{{sfn|Hasratyan|2003|p=266}}
 
===Վերակառուցում և անկում===