«Էկզեմա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն | պատկեր = dermatitis.jpg }} '''Էկզեմա''', մաշկի յուրահատուկ էրիթեմատոզ-բշտիկային...»:
 
No edit summary
Տող 2.
| պատկեր = dermatitis.jpg
}}
'''Էկզեմա''', մաշկի յուրահատուկ էրիթեմատոզ-բշտիկային ախտահարում, որն առաջանում է սուր կերպով, բայց հետագայում ընդունում է խրոնիկական ընթացք՝ հաճախակի գրգռումների հակումով և ուղեկցվում է [[քոր]]ով։ով<ref>{{cite book|title=Textbook of Atopic Dermatitis|publisher=Taylor & Francis|isbn=9780203091449|page=1|url=http://books.google.ca/books?id=xxDHpPGHFvAC&printsec=frontcover|date=2008-05-01}}</ref>։ էկզեմայի զարգացումը պայմանավորված է շճային բորբոքումով, գերազանցապես բուն [[մաշկ]]ի պտկիկային շերտի և վերնամաշկի փշաձև շերտի օջախային [[սպոնգիոզ]]ով, մանր խոռոչների (այսպես կոչված մանրաբշտիկների կամ միկրովեզիկուլների) գոյացումով։գոյացումով<ref>{{cite web|url=http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D%2331961 |title=Ekzema |author=Henry George Liddell, Robert Scott|work=A Greek-English Lexicon |location=Tufts University |publisher=Perseus}}</ref>։ Տարբերում են իսկական, մանրէային ու պրոֆեսիոնալ էկզեմա<ref>{{cite web|title=Eczema|url=http://www.acpmedicine.com/acpmedicine/institutional/bestRxDx.action;jsessionid=D1F3669B916671AA91F32934D21DC08A?bookId=ACP&chapId=part02_ch04&readerFlag=|publisher=ACP medicine|accessdate=9 January 2014}}</ref><ref name=Clinic2011>{{cite journal|last=Bershad|first=SV|title=In the clinic. Atopic dermatitis (eczema)|journal=Annals of internal medicine|date=1 November 2011|volume=155|issue=9|pages=ITC51–15; quiz ITC516|pmid=22041966|doi=10.1059/0003-4819-155-9-201111010-01005|doi_brokendate=2015-01-12}}</ref>։
 
== Իսկական էկզեմա ==
Սուր շրջանում բնորոշվում է էրիթեմային, թեթև այտուցային ֆոնի վրա մանր բշտիկների (միկրովեզիկուլների) ցանավորումով։ցանավորումով<ref name="RingPrzybilla2006">{{cite book| first1= Johannes |last1= Ring| first2= Bernhard |last2= Przybilla| first3= Thomas | last3= Ruzicka| title=Handbook of atopic eczema| url= http://books.google.com/?id=jTktMX60bPwC&pg=PA4| year= 2006| publisher=Birkhäuser| isbn=978-3-540-23133-2| page= 4 | accessdate=4 May 2010 }}</ref>։ Արագորեն բացվելով, բշտիկները վեր են ածվում մանր, կետային էրոզիաների, որոնք կաթիլներով, ցողի նման, արտադրում են շճային էքսուդատ (սուր թաց էկզեմա)։ Պրոցեսի հանդարտմանը զուգընթաց գոյացող բշտերի քանակը պակասում է, և ախտահարված տեղամասի մակերեսի վրա, բշտերի կողքին ի հայտ է գալիս մանր, ալրանման թեփոտում։ Բշտիկների մի մասը առանց բացվելու չորանում է, գոյացնելով կեղևիկներ։կեղևիկներ<ref name="pmid15115531">{{cite journal |author=Murphy LA, White IR, Rastogi SC |title=Is hypoallergenic a credible term? |journal=Clinical and Experimental Dermatology |volume=29|issue=3 |pages=325–7 |date=May 2004 |pmid=15115531 |doi=10.1111/j.1365-2230.2004.01521.x}}</ref>։ Քանի որ էկզեման զարգանում է հրոցայնորեն, նշված բոլոր տարրերը բշտիկներր, կաթիլային թացությամբ քերծվածքները, կեղևիկներն ու թեփուկները մաշկի ախտահարված տեղամասի վրա սովորաբար երևան են գալիս միաժամանակ, ստեղծելով էկզեմային ամենից ավելի բնորոշ նշաններից մեկը՝ [[Էվոլյուցիա|էվոլյուցի]]ոն բազմաձևություն (պոլիմորֆիզմ)։ Այնուհանդերձ, ոչ հազվադեպ, արտահայտված բազմաձևության առկայության դեպքում, դիտվում է մեկ ձևաբանական տարրի գերակշռություն մյուսների նկատմամբ, որը հիմք է տալիս շատ [[Դերմատոլոգիան|դերմատոլոգ]]ների առանձնացնելու էկզեմայի տարբեր ձևեր՝ թաց, թեփոտվող, կեղևիկային և այլն։այլն<ref>{{cite web|title=Mayoclinic, Dermatitis|url=http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/eczema/basics/causes/con-20032073|work=[[Mayoclinic]]|accessdate=January 27, 2015}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://health.howstuffworks.com/skin-care/problems/medical/eczema1.htm|title=Causes of Eczema|accessdate=January 27, 2015}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.eczemahelp.ca/en/abouteczema.html|title=About Eczema|accessdate=January 27, 2015}}</ref>։
 
=== Խրոնիկական էկզեմիա ===
Էկզեմայի անցումը խրոնիկական ձևին կատարվում է աստիճանաբար և արտահայտվում է աճող ինֆիլտրացիայով, մաշկի ախտահարված տեղամասի պնդացումով ու մաշկային գծագրության ուժեղացումով՝ [[որքինացում]]ով։ Ակտիվ [[գերարյունություն]]ը փոխարինվում է պասսիվով, և մաշկի գունավորումն ընդունում է ավելի ու ավելի արտահայտված կանգային նրբերանգ։նրբերանգ<ref name=Hay2013>{{cite journal|last=Hay|first=RJ|coauthors=Johns, NE; Williams, HC; Bolliger, IW; Dellavalle, RP; Margolis, DJ; Marks, R; Naldi, L; Weinstock, MA; Wulf, SK; Michaud, C; J L Murray, C; Naghavi, M|title=The Global Burden of Skin Disease in 2010: An Analysis of the Prevalence and Impact of Skin Conditions.|journal=The Journal of investigative dermatology|date=28 October 2013|pmid=24166134|doi=10.1038/jid.2013.446|volume=134|issue=6|pages=1527–34}}</ref>։ Ախտահարված տեղամասի մակերեսի վրա գերակշռում է թեփոտումը, բայց դրա հետ մեկտեղ դիտվում է (թեկուզ և զգալիորեն ավելի պակաս քանակով, քան սուր և ենթասուր ձևերի ժամանակ) բշտիկների ցանավորում, մանր, կետային քերծվածքների ու կեղևիկների գոյացում։գոյացում<ref name=Tor2013>{{cite journal|last=Torley|first=D|author2=Futamura, M |author3=Williams, HC |author4= Thomas, KS |title=What's new in atopic eczema? An analysis of systematic reviews published in 2010–11|journal=Clinical and experimental dermatology|date=Jul 2013|volume=38|issue=5|pages=449–56|pmid=23750610|doi=10.1111/ced.12143}}</ref>։ Էկզեմայի խրոնիկական շրջանում (և դա խիստ բնորոշ է տվյալ հիվանդությանը) կարող է երևան գալ պրոցեսի սրացման շրջան, որն արտահայտվում է նորից ակտիվ [[գերարյունություն|գերարյունության]], միկրովեզիկուլների ու դրանց բացվելու հետևանքով՝ առատ կաթիլային [[Խոնավություն|խոնավության]] առաջացումով։ Էկզեման միշտ ուղեկցվում է [[քոր]]ի զգացումով, որն առանձնապես ուժեղանում է պրոցեսի սրացման ժամանակ։
 
=== Էկզեմայի օջախներ ===
Էկզեմայի օջախներն ունենում են տարբեր մեծություն։ Նրանց եզրագծերը մերթ առանց ցայտուն սահմանների են, մերթ խիստ գծագրված։ Համեմատաբար հազվադեպ էկզեմային ախտահարումը սահմանափակվում է մեկ օջախով։օջախով<ref>{{cite web |author= |title=FDA Issues Public Health Advisory Informing Health Care Providers of Safety Concerns Associated with the Use of Two Eczema Drugs, Elidel and Protopic |url=http://www.fda.gov/bbs/topics/ANSWERS/2005/ANS01343.html |date=10 March 2005 |publisher=FDA |accessdate=2007-10-16 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20070917075450/http://www.fda.gov/bbs/topics/ANSWERS/2005/ANS01343.html |archivedate = 2007-09-17}}</ref><ref name=Carr2013>{{cite journal|last=Carr|first=WW|title=Topical calcineurin inhibitors for atopic dermatitis: review and treatment recommendations|journal=Paediatric drugs|date=Aug 2013|volume=15|issue=4|pages=303–10|pmid=23549982|doi=10.1007/s40272-013-0013-9|pmc=3715696}}</ref><ref>{{cite journal |author= |title=Pimecrolimus cream for atopic dermatitis |journal=Drug and Therapeutics Bulletin |volume=41 |issue=5 |pages=33–6 |date=May 2003 |pmid=12789846 |doi=10.1136/dtb.2003.41533}}</ref>։ Ծագելով [[մաշկ]]ային ծածկույթի մեկ տեղամասում, էկզեմային պրոցեսը սովորաբար արագորեն՝ տարածվում է ուրիշ, ամենից առաջ սիմետրիկ տեղամասերի վրա։ Առանձին դեպքերում էկզեման կարող է ընդունել գրեթե համապարփակ տարածում։ Նրա զարգացումն սկսվում է մեծամասամբ ձեռնաթաթերի մեջքային մակերեսից ու դեմքից։ Էկզեմայի ընթացքը, ինչպես նշվել է վերը, [[աչք]]ի է ընկնում երկարատևությամբ ու սուր սկսված ախտահարման հակումով դեպի անցումը խրոնիկական վիճակի, որը կարող է ձգվել տարիներ։ Բայց Էկզեմային ախտահարման համար բնորոշ են հաճախակի կրկնումները՝ նոր օջախների գոյացումով, որոնք դիտվում են նույնիսկ հիվանդին բուժելու պրոցեսում։ Էկզեմայի այդքան յուրօրինակ, "քմահաճ" ընթացքը կարևոր նշանակություն ունի այդ հիվանդությունն ախտորոշելու և [[մաշկ]]ային այլ՝ ձևաբանորեն նրան մոտ ախտահարումներից տարբերակելու համար։համար<ref>{{cite web|url=http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/eczema/news/20150123/eczema-linked-to-other-health-problems|title=Eczema linked to other health problems|work=[[WebMD]]|accessdate=January 27, 2015}}</ref><ref>{{cite web|url=http://psychcentral.com/news/2015/01/18/eczema-woes-more-than-skin-deep/80036.html|title=Eczema woes more than skin deep|work=PsychCentral|date=January 18, 2015}}</ref>։
 
=== Էկզեմայի տեղակայում ===
Էկզեմայի տեղակայումը չի անդրադառնում հիվանդության կլինիկական պատկերի վրա։վրա<ref>{{cite journal|last=Meduri|first=NB|author2=Vandergriff, T |author3=Rasmussen, H |author4= Jacobe, H |title=Phototherapy in the management of atopic dermatitis: a systematic review|journal=Photodermatology, photoimmunology & photomedicine|date=Aug 2007|volume=23|issue=4|pages=106–12|pmid=17598862|doi=10.1111/j.1600-0781.2007.00291.x}}</ref>։ Բացառություն է կազմում միայն ափերի ու ներբանների շրջանը, որտեղ մաշկի կառուցվածքի առանձնահատկություններից (մասնավորապես վերնամաշկի և հատկապես եղջերային շերտի հաստությունից) կախված` էկզեման արտահայտվում է փոքր-ինչ այլ ձևով, որն առանձնացվում է [[դիսհիդրոտիկ]] ([[քրտնախանգարում]]ային) էկզեմա անվան տակ։տակ<ref>{{cite journal|last=Gambichler|first=T|title=Management of atopic dermatitis using photo(chemo)therapy|journal=Archives of dermatological research|date=Mar 2009|volume=301|issue=3|pages=197–203|pmid=19142651|doi=10.1007/s00403-008-0923-5}}</ref>։ Դիսհիդրոտիկ էկզեմային բնորոշ է ափերի ու ներբանների [[մաշկ]]ի վրա ամուր, մանր սիսեռի մեծության, շատ եփելուց քրքրված սագոյի հատիկներ հիշեցնող բշտերի գոյացումը։ Վերնամաշկի հաստության պատճառով մաշկի բորբոքային գունավորումն այստեղ արտահայտվում է շատ թույլ։ Բշտիկները կամ բացվում են, վերածվելով քերծվածքների, կամ չորանում են, վերածվելով տափակ, դեղնավուն գույնի կեղևների, երբեմն միաձուլվում են, գոյացնելով խոշոր, բազմախցիկային բշտեր։բշտեր<ref>{{cite news |author=Stöppler MC |title=Psoriasis PUVA Treatment Can Increase Melanoma Risk |url=http://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=548 |date=31 May 2007 |publisher=MedicineNet |accessdate=2007-10-17}}</ref>։ Բշտիկների հետագա ցանավորումը կարող է հանգեցնել խիստ սահմանափակ, ցայտուն արտահայտված բորբոքային գունավորում ունեցող ախտահարման օջախների առաջացման, որի ֆոնի վրա ծագում են նոր բշտիկներ (սովորաբար արդեն ավելի փոքր չափերի), ոչ մեծ քերծվածքներ, կեղևիկներ ու թեփոտում։թեփոտում<ref name="pmid11551246">{{cite journal |author=Johansson SG, Hourihane JO, Bousquet J, et al. |title=A revised nomenclature for allergy. An EAACI position statement from the EAACI nomenclature task force |journal=Allergy |volume=56 |issue=9 |pages=813–24 |date=September 2001 |pmid=11551246 |doi=10.1034/j.1398-9995.2001.t01-1-00001.x }}</ref>։
 
=== Դիսհիդրոտիկ էկզեմայի օջախ ===
Դիսհիդրոտիկ էկզեմայի օջախը ցայտուն սահմանագծվում է առողջ մաշկից, շատ անգամ շրջապատված է լինում շերտազատվող եղջերաշերտի օձիքով, որի սահմաններից դուրս պրոցեսի սրացման շրջաններում կարելի է տեսնել նոր բշտիկների առաջացում, որոնք հիշեցնում են սագոյի հատիկները։հատիկները<ref name=Umm2007>{{cite web |title=Sulfur |url=http://www.umm.edu/altmed/articles/000328.htm |date=4/1/2002 |publisher=University of Maryland Medical Center |accessdate=2007-10-15}}</ref>։ Աստիճանաբար մեծանալով, ախտահարման օջախը կարող է անցնել [[ձեռնաթաթ]]ի կամ [[ոտնաթաթ]]ի մեջքի վրա, որտեղ բորբոքային պրոցեսն արդեն ընդունում է սովորական էկզեմային բնորոշ կլինիկական պատկեր՝ մանրաբշտիկների ցանավորումով հանդերձ։հանդերձ<ref>{{cite journal |author=Armstrong NC, Ernst E |title=The treatment of eczema with Chinese herbs: a systematic review of randomized clinical trials |journal=British Journal of Clinical Pharmacology |volume=48 |issue=2|pages=262–4 |date=August 1999 |pmid=10417508 |pmc=2014284 |doi=10.1046/j.1365-2125.1999.00004.x}}</ref>։ Շատ հաճախ քորելու հետևանքով էկզեման կարող է բարդանալ թարախածին ինֆեկցիայով։ Այդ ժամանակ էկզեմային օջախի մակերեսին գոյանում են փխրուն, թմբիկավոր, պղնձադեղին կամ կանաչավուն գույնի կեղևներ, որոնց հեռացումից հետո է միայն հայտնաբերվում էկզեմային բնորոշ պատկերը։ Այդպիսի, այսպես կոչված, իմպետիգինոզ էկզեման առանձնապես հաճախ է դիտվում երեխաների մոտ։մոտ<ref>ICD 10: [http://apps.who.int/classifications/apps/icd/icd10online/?gl20.htm Diseases of the skin and subcutaneous tissue (L00-L99) – Dermatitis and eczema (L20-L30)]</ref> ։
 
== Մանրէային էկզեմա ==
Մանրէային էկզեման սովորաբար առաջանում է [[մաշկ]]ի մակերեսային թարախակոկային ախտահարումների (իմպետիգո, խրոնիկական սփռուն ստրեպտոդերմիա) էկզեմայացման հետևանքով, այդ պատճառով ախտահարման օջախները կրում են ինչպես էկզեմայի, այնպես էլ հիմնական թարախակոկային պրոցեսի բնորոշ գծերը։ Կլինիկորեն նրանք բնութագրվում են խիստ սահմանափակությամբ և կլոր կամ խոշոր ժաներիզավոր գծագրությամբ։գծագրությամբ<ref name=Bamford2013>{{cite journal|last=Bamford|first=JT|coauthors=Ray, S; Musekiwa, A; van Gool, C; Humphreys, R; Ernst, E|title=Oral evening primrose oil and borage oil for eczema|journal=The Cochrane database of systematic reviews|date=30 April 2013|volume=4|pages=CD004416|pmid=23633319|doi=10.1002/14651858.CD004416.pub2|editor1-last=Bamford|editor1-first=Joel TM}}</ref>։ Շատ անգամ, օջախների ծայրամասում նշվում է շերտազատվող եղջերային [[օձիք]]։ Մաշկի ախտահարված տեղամասը ոչ հազվադեպ ծածկված է թերթիկավոր կեղևներով, որոնց հեռացումից հետո երևում է կապտավուն նրբերանգով վարդագույն, թաց մակերես։մակերես<ref>{{cite journal |author=Boyle RJ, Bath-Hextall FJ, Leonardi-Bee J, Murrell DF, Tang ML |editor1-last=Boyle |editor1-first=Robert John |title=Probiotics for treating eczema |journal=Cochrane Database of Systematic Reviews (Online) |volume=|issue=4 |pages=CD006135 |year=2008 |pmid=18843705 |doi=10.1002/14651858.CD006135.pub2}}</ref>։ Այդ ֆոնի վրա ցայտուն արտահայտվում են էկզեմային ջրհորները, որոնք կաթիլներով անջատում են շճային էքսուգատ։ Ամենից հաճախ տեղակայվում է սրունքների, ձեռնաթաթերի մեջքի, գլխի մազածածկ մասի մաշկի վրա։վրա<ref name=CC-Dietary-supps>{{cite journal|last=Bath-Hextall|first=FJ|author2=Jenkinson, C |author3=Humphreys, R |author4= Williams, HC |title=Dietary supplements for established atopic eczema|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=15 February 2012|volume=2|pages=CD005205|pmid=22336810|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0033946/|doi=10.1002/14651858.CD005205.pub3|editor1-last=Bath-Hextall|editor1-first=Fiona J}}</ref>։ Էկզեմայի առաջնային օջախի ի հայտ գալուց հետո շատ անգամ տեղի է ունենում նրա տարածումը (դիսեմինացիա), որը բնութագրվում է սիմետրիկորեն տեղադրված նոր օջախների հանդես գալով։ Ըստ երևույթին, մանրէային էկզեմայի տարատեսակն է հանդիսանում, այսպես կոչված, դրամանման էկզեման, որը բնութագրվում է խիստ սահմանափակ, կանոնավոր կլոր ձևի, 1,5-3 մմ և ավելի տրամագծով, նորմալ մաշկի մակերեսից քիչ բարձրացող օջախների գոյացումով։ Նրանց կապտակարմիր գույնով ներկված մակերեսին նշմարվում է առատ, կաթիլային թացություն։ Դրամանման էկզեման ամենից հաճախ տեղակայվում է ձեռնաթաթերի մեջքի վրա, բայց առանձին դեպքերում պրոցեսը կարող է ունենալ տարածված բնույթ։ Էկզեմայի այս տարատեսակը դժվարությամբ է բուժվում և հակում ունի դեպի կրկնումները։կրկնումները<ref name="RingPrzybilla2006">{{cite book| first1= Johannes |last1= Ring| first2= Bernhard |last2= Przybilla| first3= Thomas | last3= Ruzicka| title=Handbook of atopic eczema| url=http://books.google.com/?id=jTktMX60bPwC&pg=PA4| year= 2006| publisher=Birkhäuser|isbn=978-3-540-23133-2| page= 4 | accessdate=4 May 2010 }}</ref>։
 
=== Էկզեմատիդ ===
Իրենից ներկայացնում է [[միկրոբ]]ային (դրամանման) էկզեմայի ինքնատիպ, ոչ կատարյալ ձևը։ձևը<ref>{{cite journal |author=Eldred DC, Tuchin PJ |title=Treatment of acute atopic eczema by chiropractic care. A case study |journal=Australasian Chiropractic & Osteopathy |volume=8 |issue=3|pages=96–101 |date=November 1999 |pmid=17987197 |pmc=2051093}}</ref>։ Բնութագրվում է տարբեր մեծության, անկանոն կլոր կամ ձվաձև, վարդագույն բծերի ցանավորումով, որոնց մակերեսը ամբողջապես, մինչև առողջ մաշկի հետ բուն սահմանը, ծածկված է կամ ալրանման, կամ մանր թերթիկավոր թեփուկներով։ Երբեմն նրանց ծայրամասում նշմարվում է անջատվող եղջերաշերտի նեղ երիզ։երիզ<ref>{{cite journal|last1=Nnoruka|first1=Edith|last2=Daramola|first2=Olaniyi|last3=Ike|first3=Samuel|title=Misuse and abuse of topical steroids: implications.|journal=Expert Review of Dermatology|date=2007|volume=2|issue=1|pages=31–40|url=https://drive.google.com/file/d/0B1-8beVOpbT8ZWh5Q09NakxDNlk/edit|accessdate=2014-12-18|doi=10.1586/17469872.2.1.31}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Sanjay|first1=Rathi|last2=D'Souza|first2=Paschal|title=Rational and ethical use of topical corticosteroids based on safety and efficacy.|journal=Indian Journal of Dermatology|date=2012|volume=57|issue=4|pages=251–259|doi=10.4103/0019-5154.97655|accessdate=2014-12-18}}</ref>։ Մի շարք դեպքերում թեփուկների մեջ հայտնաբերվում են կետավոր շճային կեղևիկներ, բծերի մակերեսը սկալպելով կամ եղունգով քերելիս հայտնաբերվում են առանձին կետային քերծվածքներ, որոնք անջատում են շճային էքսուղատի կաթիլներ՝ այնպես, ինչպես դիտվում է էկզեմայի ժամանակ։ժամանակ<ref>{{cite journal|last=Ersser|first=SJ|author2=Latter, S |author3=Sibley, A |author4=Satherley, PA |author5= Welbourne, S |title=Psychological and educational interventions for atopic eczema in children|journal=The Cochrane database of systematic reviews|date=18 July 2007|issue=3|pages=CD004054|pmid=17636745|doi=10.1002/14651858.CD004054.pub2|editor1-last=Ersser|editor1-first=Steven J}}</ref>։ Զգալիորեն ավելի պակաս էկզեմատիդի բծերը ծածկված են լինում թերթիկավոր կեղևիկ-թեփուկներով, որոնց հեռացումից հետո հայտնաբերվում է թեթևակի խոնավ, էրոզիվ մակերես։մակերես<ref>{{cite web|url=http://www.mayoclinic.com/health/neurodermatitis/ds00712/dsection=symptoms|title=Neurodermatitis|accessdate= 2010-11-06}}</ref>։
 
Բծերի քանակր տարբեր է լինում, սովորաբար՝ բազմաթիվ։ Տեղակայվելով գերազանցապես իրանի ու վերջույթների մաշկի, ավելի պակաս՝ պարանոցի, դեմքի և գլխի մազածածկ մասի մաշկի վրա, նրանք շատ անգամ միաձուլվում են և ծածկում մաշկային ծածկույթի զգալի մակերեսներ (սփռուն ձևը)։ Էկզեմատիդի ցանավորումը սովորարար ուղեկցվում է քորով։ [[Հիվանդություն]]ն սկսվում է, որպես կանոն, սուր կերպով, սակայն հետագայում ընդունում է ձգձգված ընթացք և կարող է տևել շատ շաբաթներ, նույնիսկ ամիսներ։ Ոչ հազվադեպ նշվում է հակում դեպի կրկնումները։կրկնումները<ref name="pmid11134919">{{cite journal |author=Hoare C, Li Wan Po A, Williams H |title=Systematic review of treatments for atopic eczema |journal=Health Technology Assessment |volume=4 |issue=37 |pages=1–191 |year=2000 |pmid=11134919 |url=http://www.hta.ac.uk/execsumm/summ437.htm}}</ref>։ Առանձին դեպքերում դիտվում է էկզեմատիդի օջախի աստիճանական փոխակերպում կանոնավոր դրամանման էկզեմայի՝ մանրաբշտիկների, մանր էրոզիաների ու կետային թացության առաջացումով։ Էկզեմատիդի օջախներից վերցրած թեփուկների ցանքսի ժամանակ վերջիններիս մեջ, որպես կանոն, հայտնաբերվում են [[ստրեպտոկոկ]]եր։եր<ref name="dermnetnz1">{{cite web|url=http://dermnetnz.org/dermatitis/balsam-of-peru-allergy.html |title=Balsam of Peru contact allergy |publisher=Dermnetnz.org |date=28 December 2013 |accessdate=5 March 2014}}</ref>։
 
== Պրոֆեսիոնալ էկզեմա ==
Պրոֆեսիոնալ էկզեման զարգանում է պրոֆեսիոնալ ալերգիկ [[մաշկաբորբ]]ից։ից<ref>{{cite journal|last=Shams|first=K|author2=Grindlay, DJ |author3=Williams, HC |title=What's new in atopic eczema? An analysis of systematic reviews published in 2009–2010|journal=Clinical and experimental dermatology|date=Aug 2011|volume=36|issue=6|pages=573–7; quiz 577–8|pmid=21718344|doi=10.1111/j.1365-2230.2011.04078.x}}</ref>։ Ախտահարման օջախները սովորաբար մաշկաբորբի մի շարք կրկնումներից հետո սկսում են առաջանալ ոչ միայն գրգռիչների հետ մաշկի շփման տեղում, այլև մաշկային ծածկույթի այլ, ամենից առաջ սիմետրիկ տեղամասերում։ Դրա հետ մեկտեղ նկատվում է և հիվանդության ավելի "քմահաճ" ընթացք։ընթացք<ref>{{cite journal|last1=Fukaya|first1=M|last2=Sato|first2=K|last3=Sato|first3=M|last4=Kimata|first4=H|last5=Fujisawa|first5=S|last6=Dozono|first6=H|last7=Yoshizawa|first7=J|last8=Minaguchi|first8=S|title=Topical steroid addiction in atopic dermatitis.|journal=Drug, healthcare and patient safety|date=2014|volume=6|pages=131–8|pmid=25378953|doi=10.2147/dhps.s69201}}</ref>։ Պրոֆեսիոնալ էկզեման չի ենթարկվում արագ ապաքինման (ինչպես [[մաշկաբորբ]]ը)՝ [[մաշկ]]ի շփումը քիմիական այն նյութերի հետ դադարեցնելուց հետո, որոնց նկատմամբ հիվանդը գերզգայնացված է։է<ref name=Jung2013>{{cite journal|last=Jungersted|first=JM|author2=Agner, T|title=Eczema and ceramides: an update|journal=Contact dermatitis|date=Aug 2013|volume=69|issue=2|pages=65–71|pmid=23869725|doi=10.1111/cod.12073}}</ref>։ Մեծամասամբ մաշկային փորձերն այդպիսի հիվանդների մոտ ցույց են տալիս, որ մինչ այդ եղած միարժեք ռեակցիան դառնում է բազմարժեք, այսինքն հիվանդները դրական [[ռեակցիա]] են տալիս այնպիսի քիմիական նյութերի նկատմամբ, որոնց հետ նրանք նախկինում չեն շփվել։շփվել<ref>{{cite web|url=http://www.dermatitispictures.net/|title=Contact Dermatitis Pictures|accessdate= 2010-11-06}}</ref>։
 
== Հյուսվածաախտաբանություն ==
Սուր շրջանում էկզեման բնութագրվում է վերնամաշկի փշաձև շերտում, գերազանցապես պտկիկներից վեր, սպոնգիոզի օջախների գոյացմամբ, որոնք հանգեցնում են փշաձև շերտի բջիջների անջատմանն ու միմյանցից հեռանալուն և անմիջապես եղջերային շերտի տակ մանր, շատ անգամ բազմախցիկային խոռոչների առաջացմամբ։ Եղջերային շերտում լինում են հարեղջերացման ([[պարակերատոզ]]ի) երևույթներ։երևույթներ<ref>{{cite journal |author=Bewley A |title=Expert consensus: time for a change in the way we advise our patients to use topical corticosteroids |journal=The British Journal of Dermatology |volume=158 |issue=5 |pages=917–20 |date=May 2008 |pmid=18294314 |doi=10.1111/j.1365-2133.2008.08479.x |last2=Dermatology Working |first2=Group}}</ref>։ Բուն մաշկի պտկիկային շերտում՝ անոթների լայնացում, նրանց շուրջը բջջային ինֆիլտրատի առաջացում (գերազանցապես լիմֆոցիտներից ու հիստիոցիտներից), շարակցական [[հյուսվածք]]ի այտուց։ Հիվանդության խրոնիկական շրջանում նշվում է փշաձև շերտի հաստացում և միջպտկիկային էպիթելային ելունների երկարում ([[ականթոզ]])<ref name=LancetEpi2012>{{cite journal|last=Vos|first=T|title=Years lived with disability (YLDs) for 1160 sequelae of 289 diseases and injuries 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010|journal=Lancet|date=15 Dec 2012|volume=380|issue=9859|pages=2163–96|pmid=23245607|doi=10.1016/S0140-6736(12)61729-2|first2=Abraham D|first3=Mohsen|first4=Rafael|first5=Catherine|first6=Majid|first7=Kenji|first8=Joshua A|first9=Safa|first10=Victor|first11=Jerry|first12=Ilana|first13=Rakesh|first14=Stephanie Y|first15=Mohammed K|first16=Mohammad A|first17=Miriam|first18=H Ross|first19=Laurie M|first20=Kathryn G|first21=Charles|first22=Larry M|first23=Adil N|first24=Suzanne|first25=Lope H|first26=David H|first27=Maria-Gloria|first28=Amanda|first29=Michelle L|first30=Emelia J}}</ref>։ Դրա հետ մեկտեղ, ինչպես և սուր շրջանում, բայց ավելի պակաս արտահայտված ձևով, արձանագրվում է օջախային սպոնգիոզ ու մանր խոռոչների գոյացում։գոյացում<ref>{{cite journal|last=Barnes|first=TM|author2=Greive, KA |title=Use of bleach baths for the treatment of infected atopic eczema.|journal=The Australasian journal of dermatology|date=Nov 2013|volume=54|issue=4|pages=251–8|pmid=23330843|doi=10.1111/ajd.12015}}</ref>։ Եղջերային շերտում` արտահայտված հարեղջերացում։հարեղջերացում<ref>{{cite journal |author=Ricci G, Patrizi A, Bellini F, Medri M |title=Use of textiles in atopic dermatitis: care of atopic dermatitis |journal=Current Problems in Dermatology |volume=33|issue= |pages=127–43 |year=2006 |pmid=16766885 |doi=10.1159/000093940 |series=Current Problems in Dermatology |isbn=3-8055-8121-1}}</ref>։ Բուն մաշկի պտկիկային ու ենթապտկիկային շերտերում՝ [[ինֆիլտրատ]], խիտ թափանցած բուն մաշկի հյուսվածքի մեջ։մեջ<ref name="merckmanuals">{{cite web|url=http://www.merckmanuals.com/home/skin_disorders/itching_and_noninfectious_rashes/dermatitis.html|title=Dermatitis|accessdate= 2010-11-06}}</ref>։
 
== Ախտապատճառներ և ախտածնություն ==
Էկզեման չունի միասնական պատճառագիտություն և կարող է առաջանալ մաշկի վրա ազդող բազմապիսի արտաքին ու ներքին ծագման գործոններից՝ նրա ռեակտիվության ինքնատիպ փոփոխությունների առկայության դեպքում։դեպքում<ref name=CC-Bath-Hextall>{{cite journal|last=Bath-Hextall|first=F|author2=Delamere, FM |author3=Williams, HC |title=Dietary exclusions for established atopic eczema|journal=Cochrane database of systematic reviews (Online)|date=23 January 2008|issue=1|pages=CD005203|pmid=18254073|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0013319/|doi=10.1002/14651858.CD005203.pub2|editor1-last=Bath-Hextall|editor1-first=Fiona J}}</ref><ref name=IQWiG-eliminate>{{cite web|last=Institute for Quality and Efficiency in Health Care|title=Eczema: Can eliminating particular foods help?|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0005096/|work=Informed Health Online|publisher=Institute for Quality and Efficiency in Health Care|accessdate=24 June 2013}}</ref>։ Այդ փոփոխությունների զարգացման մեխանիզմը, այլ կերպ ասած՝ էկզեմայի ախտածնությունը մինչև այժմ վերջնականորեն չի բացահայտված։ Սկսած մեր հարյուրամյակի 20-ական թվականներին ինչպես արտասահմանյան, այնպես էլ հայրենական մաշկաբանների մեծամասնությունը էկզեման նմանեցնելով գերզգայնական (սենսիբիլիզացիոն) մաշկաբորբերին, այն դիտում է որպես ալերգիկ ռեակցիա։ռեակցիա<ref>{{cite web|title=Daily Skin Care Essential to Control Atopic Dermatitis article at American Academy of Dermatology's EczemaNet website|url=http://www.skincarephysicians.com/eczemanet/daily_care.html|accessdate=2009-03-24}}</ref>։ Վերջին տարիներին բիոքիմիական ոլ իմունոլոգիական հետազոտությունների հիման վրա ենթադրվում է ինքնաալերգիկ բաղադրամասերի մասնակցության հնարավորություն էկզեմայի ախտածնությունում։ախտածնությունում<ref name=CC-Bath-Hextall /><ref name=CC-Bath-Hextall /><ref name=IQWiG-eliminate /><ref name=CC-Bath-Hextall />։ Ալերգիկ [[Ախտածնություն|ախտածնության]] տեսությունը առավել հիմնավորված կարելի է համարել միկրոբային էկզեմայի (գերզգայնացում թարախակոկերի նկատմամբ) և պրոֆեսիոնալ էկզեմայի (գերզգայնացում քիմիական նյութերի նկատմամբ) վերաբերյալ։վերաբերյալ<ref>{{cite web|url=http://www.mayoclinic.com/health/dermatitis-eczema/DS00339/DSECTION=symptoms|title=Symptoms|accessdate= 2010-11-06}}</ref>։
 
=== էկզեմայի նյարդային ախտածնության տեսություն ===
Անցյալ հարյուրամյակի վերջում շատ մաշկաբաններ առաջ են քաշել էկզեմայի նյարդային ախտածնության տեսությունը, որի համաձայն էկզեմայի հիմքում ընկած է մաշկի յուրահատուկ նևրոզ՝ զգայնական ու սնուցողական խանգարումների արտահայտություններով։ Դեռևս [[1894]] թվականին Տ. Պ. Պավլովը ցույց է տվել, որ էկզեմայով հիվանդների մաշկի ոչ միայն ախտահարված, այլև չախտահարված տեղամասերում կարելի է հայտնաբերել էլեկտրամաշկային, էլեկտրացավային ու հպումային զգայնության բարձրացում, որը նախորդում է էկզեմային պրոցեսի զարգացմանը։զարգացմանը<ref>{{cite web|url=http://emergency.cdc.gov/agent/smallpox/vaccination/contraindications-clinic.asp |title=CDC Smallpox &#124; Smallpox (Vaccinia) Vaccine Contraindications (Info for Clinicians) |publisher=Emergency.cdc.gov |date=2007-02-07 |accessdate=2010-02-07}}</ref>։ Հետագայում, հատկապես վերջին տարիներին, ֆիզիոլոգիական հետազոտման նորագույն մեթոդների կիրառման միջոցով հայտնաբերվել են և այլ ֆունկցիոնալ փոփոխություններ էկզեմայով հիվանդների չախտահարված մաշկում։ Այսպես, հաստատվել է զգայնական խրոնաքսիայի երկարում ու գրգռաշեմի կարճացում, ջերմականոնավորման [[ռեֆլեքս]]ի ու անոթային ռեակցիաների իներտություն, էլեկտրական հոսանքին մաշկի դիմադրողականության իջեցում, ինչպես նաև մաշկի զգայնության բարձրացոլմ (գուցեև, ինչպես ենթադրում են որոշ հետազոտողներ, իջած դիմադրողականություն) տարբեր քիմիական գրգռիչների նկատմամբ։ Բոլոր այդ ֆունկցիոնալ փոփոխությունները նախորդում են էկզեմայի առաջացմանը, ուղեկցում են նրան և, մաշկային պրոցեսի լավացմանը զուգընթաց, թուլանում են։ Սակայն մաշկի նորմալ գործունեության լրիվ վերականգնում (նույնիսկ էկզեմայի ապաքինման դեպքում) ձեռք է բերվում ոչ միշտ, որը հանդիսանում է հիվանդությունը կրկնվելու նախանշան։նախանշան<ref>{{cite web|title=Atopic dermatitis|url=http://www.niams.nih.gov/Health_Info/Atopic_Dermatitis/default.asp|work=National Institute of Health|accessdate=27 September 2011}}</ref>։
 
Վերը նշված ֆունկցիոնալ փոփոխությունները, որոնք նախորդում են մաշկի էկզեմային պրոցեսի զարգացմանը, առաջանում են ռեֆլեկտոր ձևով՝ նյարդային համակարգի ֆունկցիոնալ խանգարումների հետևանքով։ Վերջիններիս պատճառները կարող են տարբեր լինել։ Շատ դեպքերում, ինչպես ցույց են տալիս ամենօրյա կլինիկական դիտարկումները, նրանք առաջանում են հուզական գործոնների, ծանր հոգեկան ապրումների ազդեցության տակ։ Մաշկի ֆունկցիոնալ փոփոխությունների այդպիսի մեխանիզմի հնարավորությունն ապացուցել է Մ. Կ. Պետրովան, որը նման խանգարումներ նկատել է փորձարարական ճանապարհով առաջացրած նևրոզներով հիվանդ շների մոտ։ Այլ դեպքերում դրանց պատճառն են հանդիսացել ներքին օրգանների, մասնավորապես՝ որովայնի խոռոչի օրգանների ախտաբանական վիճակները (խոլեցիստիտ, խոլանգիտ, պերիդուոդենիտ, երիկամի քարեր և այլն), որոնք ախտաբանական ընդերամաշկային ռեֆլեքսների աղբյուր են ծառայում։ծառայում<ref name=Kall2010>{{cite journal|last=Kalliomäki|first=M|author2=Antoine, JM |author3=Herz, U |author4=Rijkers, GT |author5=Wells, JM |author6= Mercenier, A |title=Guidance for substantiating the evidence for beneficial effects of probiotics: prevention and management of allergic diseases by probiotics|journal=The Journal of nutrition|date=Mar 2010|volume=140|issue=3|pages=713S–21S|pmid=20130079|doi=10.3945/jn.109.113761}}</ref>։ Դրանց առաջացման հնարավորությունը ցույց է տվել Ի. Պ. Պավլովը շների վրա կատարած փորձերում՝ որովայնի խոռոչի վիրահատությունների ժամանակ։ Վերջապես, առանձին հիվանդների մոտ, և դա հանդիսանում է առանձնապես համոզիչ, էկզեման կարող է առաջանալ ծայրամասային նյարդերի վնասման հետևանքով։ Օրինակ են հանդիսանում, այսպես կոչված, "հետվնասվածքային էկզեմաները", որոնք առաջանում են վիրավորումներից հետո։ Վերջիններիս հետևանքով ստեղծվում է մաշկի նյարդերի առանձին ճյուղերի մշտական գրգռում (նյարղաուռուցքների գոյացում, նյարդերի սեղմում սպիի մեջ), որը հանգեցնում է ախտաբանական մաշկ-մաշկային ռեֆլեքսի՝ մաշկում (վնասման տեղից ծայրամասայնորեն) ֆունկցիոնալ խանգարումների հետագա զարգացմամբ հանդերձ։ Նյարդավիրաբուժական միջամտությունների ճանապարհով այդ գրգռումների վերացումը (նյարդաուռուցքների հեռացում, սպիի կտրում), որպես կանոն, հանգեցնում է մաշկի ֆունկցիոնալ վիճակի նորմալացման և էկզեմայի ապաքինման։ էկզեմայի ախտածնության մեջ բացի բարդ նյարդահումորալ փոփոխություններից նշանակություն ունեն նաև ժառանգական, կազմվածքային գործոնները։գործոնները<ref>{{cite journal | last=Bufford | first=JD |author2=Gern JE | title=The hygiene hypothesis revisited | journal=Immunology and Allergy Clinics of North America | volume=25 | issue=2 | pages=247–262 |date=May 2005 | pmid=15878454 | doi=10.1016/j.iac.2005.03.005 }}</ref>։
 
== Ախտորոշում ==
Էկզեման մաշկաբորբերից (մասնավորապես ալերգիկ) տարբերող կլինիկական նշանները ցույց են տրվել վերևում։վերևում<ref>{{cite journal |author=Simpson CR, Newton J, Hippisley-Cox J, Sheikh A| title=Trends in the epidemiology and prescribing of medication for eczema in England|journal=J Roy Soc Med|volume=102|issue=3|pages=108–117| year=2009| pmid= 19297652|doi=10.1258/jrsm.2009.080211| pmc=2746851}}</ref>։ Խրոնիկական սփռուն ստրեպտոդերմիայից ու տարածուն երկարատև ընթացք ունեցող իմպետիգոյից (մասնավորապես երեխաների մոտ) էկզեման տարբերվում է թացության բնույթով։ էկզեմայի դեպքում թացությունն ունի մանրակաթիլային բնույթ և էքսուդատն անջատվում է մանր-կետային էրոզիաների միջով, մինչդեռ նշված հիվանդությունների ժամանակ թացությունն համատարած է, քանի որ գոյանում է խոշոր էրոզիաների մակերեսների վրա, որոնք առաջանում են միմյանց միաձուլված բշտիկներից։բշտիկներից<ref name =luckhaupt1>{{cite journal|last1=Luckhaupt|first1= SE|last2=Dahlhamer|first2= JM|last3= Ward|first3= BW|last4= Sussell| first4=AL|last5= Sweeney|first5=MH |last6=Sestito|first6=JP| last7=Calvert|first7= GM|title= Prevalence of dermatitis in the working population, United States, 2010 National Health Interview Survey|journal= Am J Ind Med|volume=56|issue=6|pages=625–634|date=June 2013 |pmid=22674651|doi=10.1002/ajim.22080}}</ref>։ Էկզեմատիդը պետք է տարբերակել վարդագույն որքինից (որի բծերի վրա թեփոտում է նշվում միայն կենտրոնական մասում և երբեք չի հասնում մինչև ծայրամասը), պսորիազից, սեբորեային էկզեմայից։
 
== Բուժում ==
Սուր շրջանում, խիստ թացության առկայության դեպքում նշանակվում են սառը, հաճախակի փոխվող թրջոցներ կամ չորացնող թաց վիրակապեր՝ տտիպ լուծույթներով ( Aq. plumbi, Sol-Resorcini 1% և այլն)<ref>{{cite journal|last1=Paternoster|first1=L|last2=Standl|first2=M|last3=Chen|first3=CM|last4=Ramasamy|first4=A|last5=Bønnelykke|first5=K|last6=Duijts|first6=L|last7=Ferreira|first7=MA|last8=Alves|first8=AC|last9=Thyssen|first9=JP|last10=Albrecht|first10=E|last11=Baurecht|first11=H|last12=Feenstra|first12=B|last13=Sleiman|first13=PM|last14=Hysi|first14=P|last15=Warrington|first15=NM|last16=Curjuric|first16=I|last17=Myhre|first17=R|last18=Curtin|first18=JA|last19=Groen-Blokhuis|first19=MM|last20=Kerkhof|first20=M|last21=Sääf|first21=A|last22=Franke|first22=A|last23=Ellinghaus|first23=D|last24=Fölster-Holst|first24=R|last25=Dermitzakis|first25=E|last26=Montgomery|first26=SB|last27=Prokisch|first27=H|last28=Heim|first28=K|last29=Hartikainen|first29=AL|last30=Pouta|first30=A|last31=Pekkanen|first31=J|last32=Blakemore|first32=AI|last33=Buxton|first33=JL|last34=Kaakinen|first34=M|last35=Duffy|first35=DL|last36=Madden|first36=PA|last37=Heath|first37=AC|last38=Montgomery|first38=GW|last39=Thompson|first39=PJ|last40=Matheson|first40=MC|last41=Le Souëf|first41=P|last42=Australian Asthma Genetics Consortium|first42=(AAGC)|last43=St Pourcain|first43=B|last44=Smith|first44=GD|last45=Henderson|first45=J|last46=Kemp|first46=JP|last47=Timpson|first47=NJ|last48=Deloukas|first48=P|last49=Ring|first49=SM|last50=Wichmann|first50=HE|last51=Müller-Nurasyid|first51=M|last52=Novak|first52=N|last53=Klopp|first53=N|last54=Rodríguez|first54=E|last55=McArdle|first55=W|last56=Linneberg|first56=A|last57=Menné|first57=T|last58=Nohr|first58=EA|last59=Hofman|first59=A|last60=Uitterlinden|first60=AG|last61=van Duijn|first61=CM|last62=Rivadeneira|first62=F|last63=de Jongste|first63=JC|last64=van der Valk|first64=RJ|last65=Wjst|first65=M|last66=Jogi|first66=R|last67=Geller|first67=F|last68=Boyd|first68=HA|last69=Murray|first69=JC|last70=Kim|first70=C|last71=Mentch|first71=F|last72=March|first72=M|last73=Mangino|first73=M|last74=Spector|first74=TD|last75=Bataille|first75=V|last76=Pennell|first76=CE|last77=Holt|first77=PG|last78=Sly|first78=P|last79=Tiesler|first79=CM|last80=Thiering|first80=E|last81=Illig|first81=T|last82=Imboden|first82=M|last83=Nystad|first83=W|last84=Simpson|first84=A|last85=Hottenga|first85=JJ|last86=Postma|first86=D|last87=Koppelman|first87=GH|last88=Smit|first88=HA|last89=Söderhäll|first89=C|last90=Chawes|first90=B|last91=Kreiner-Møller|first91=E|last92=Bisgaard|first92=H|last93=Melén|first93=E|last94=Boomsma|first94=DI|last95=Custovic|first95=A|last96=Jacobsson|first96=B|last97=Probst-Hensch|first97=NM|last98=Palmer|first98=LJ|last99=Glass|first99=D|last100=Hakonarson|first100=H|last101=Melbye|first101=M|last102=Jarvis|first102=DL|last103=Jaddoe|first103=VW|last104=Gieger|first104=C|last105=Genetics of Overweight Young Adults (GOYA)|first105=Consortium|last106=Strachan|first106=DP|last107=Martin|first107=NG|last108=Jarvelin|first108=MR|last109=Heinrich|first109=J|last110=Evans|first110=DM|last111=Weidinger|first111=S|last112=EArly Genetics & Lifecourse Epidemiology (EAGLE)|first112=Consortium|title=Meta-analysis of genome-wide association studies identifies three new risk loci for atopic dermatitis.|journal=Nature Genetics|date=25 December 2011|volume=44|issue=2|pages=187–92|pmid=22197932|doi=10.1038/ng.1017|pmc=3272375}}</ref>։ Ենթասուր շրջանում, երբ թացությունը աննշան է և գերակշռում է թեփոտումը, ցուցված է նաֆթալանային կամ իխթիոլային (2-5%) մածուկների նշանակումը։ Ինչպես սուր, այնպես էլ ենթասուր շրջաններում լավ արդյունք են ցուցաբերում կորտիկոստերոիդային քսուքներն ու կրեմները՝ [[սինալար]]ը, [[լոկակորտեն]]ը, [[ֆթորոկորտ]]ը, [[պրեդնիզոլոն]]ի օծանելիքը և այլն։ Խրոնիկական դեպքերում (մաշկի ախտահարված տեղամասերի արտահայտված ինֆիլտրացիայի ժամանակ) հանձնարարվում են ներծծիչ միջոցներ, մասնավորապես ձյութի պրեպարատներ, ACD՝ մածուկների կամ քսուքների ձևով, ինչպես նաև տաքություն՝ տաք լոգանքների կամ տաքացնող կոմպրեսների ձևով (նույն տտիպ լուծույթներով)<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=sSHIlWSOiroC&pg=PA462&dq=dermatitis+%22patch+test%22&hl=en&sa=X&ei=rIxUU_2FDLDMsQTi94H4BA&ved=0CE4Q6AEwAQ#v=onepage&q=dermatitis%20%22patch%20test%22&f=false |title=Contact Dermatitis |author=Jeanne Duus Johansen, Peter J. Frosch, Jean-Pierre Lepoittevin |publisher= |date=2010-09-29 |accessdate=2014-04-21}}</ref><ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=dQBAzfyCeQ8C&pg=PA57&dq=dermatitis+%22patch+test%22&hl=en&sa=X&ei=rIxUU_2FDLDMsQTi94H4BA&ved=0CFYQ6AEwAg#v=onepage&q=dermatitis%20%22patch%20test%22&f=false |title=Fisher's Contact Dermatitis |author=Alexander A. Fisher |publisher= |accessdate=2014-04-21}}</ref>։ Համառ կրկնումների և հաճախակի սրացումների դեպքում երբեմն կարելի է դիմել տեղային ռենտգենաբուժման կամ Բուկի ճառագայթներով լուսավորման։ էկզեմատիդի սկզբնական շրջանում օգտագործվում են անիլինային ներկերի ջրային կամ սպիրտային լուծույթներ, հետագայում՝ կորտիկոստերոիդային հորմոններ ու հակաբիոտիկներ պարոլնակող քսուքներ ու կրեմներ ([[օքսիկորտ]], լոկակորտեն [[նեոմիցին]]ով և այլն), այնուհետև՝ 2%-անոց իխթիոլային, 5%-անոց բորանաֆթալանային, 2-5%-անոց ձյութային մածուկներ։ Ինֆեկցիայի օջախների առկայության դեպքում անհրաժեշտ է դրանք բուժել։ Էկզեմատիդով հիվանդները, հատկապես հիվանդության սկզբնական շրջանում, վատ են տանում լոգանքներն ու ցնցուղումները, որոնք պետք է նշանակել մեծ զգուշությամբ։
 
== Ընդհանուր բուժում ==
Ընդհանուր բուժումը պետք է տանել հիվանդներին հանգստացնող միջոցներ նշանակելու ուղղությամբ, [[բրոմ]]ի, վալերիանի, քլորալհիդրատի պրեպարատներ, տրանկվիլիզատորներ ([[տրիոքսազին]], [[քլորդիազեպոքսիդ]] և այլն)<ref>{{cite journal|author=Atkins D |title=Food allergy: diagnosis and management |journal=Primary Care|volume=35 |issue=1 |pages=119–40, vii |date=March 2008 |pmid=18206721|doi=10.1016/j.pop.2007.09.003}}</ref>։ Ցուցված են նաև կալցիումի քլորիդի, [[կալցիումի գլյուկոնատ]]ի 10%-անոց լուծույթի ներերակային ներարկումներ, հակահիստամինային պրեպարատների ([[դիմեդրոլ]], [[դիազոլին]], [[դիպրազին]], [[սուպրաստին]] և այլն), վիտամինների ( B1, C և այլն) նշանակում, խրոնիկական էկզեմայի ժամանակ՝ պիրոգենալի, հիստագլոբուլինի սրսկումներ։ Խորհուրդ է տրվում քնի նորմալացում ու երկարացում՝ քնաբերների ոչ մեծ դոզաների նշանակման միջոցով, էլեկտրաքուն, հիպնոսաբուժում։հիպնոսաբուժում<ref>{{cite journal |author=Osman M, Hansell AL, Simpson CR, Hollowell J, Helms PJ |title=Gender-specific presentations for asthma, allergic rhinitis and eczema in primary care |journal=Primary Care Respiratory Journal |volume=16 |issue=1 |pages=28–35 |date=February 2007 |pmid=17297524 |doi=10.3132/pcrj.2007.00006}}</ref>։ Նպատակահարմար է ստեղծել իրադրության փոփոխում, հանգիստ առողջարանային պայմաններում՝ լավ է ամառային-աշնանային շրջանում Ղրիմի[[Ղրիմ]]ի կամ Կովկասի[[Կովկաս]]ի սևծովյա առափնյա շրջաններում։ Եթե էկզեմայով հիվանդանալը կապված է որևէ ընդհանուր հիվանդության կամ այս կամ այն ներքին օրգանի հիվանդության հետ, ապա անհրաժեշտ է միաժամանակ բուժել նաև վերջինները։վերջինները<ref>{{cite journal|title=Celiac Disease and Dermatologic Manifestations: Many Skin Clue to Unfold Gluten-Sensitive Enteropathy|first1=M|last1=Caproni|first2=V|last2=Bonciolini|first3=A|last3=d'Errico|first4=E|last4=Antiga|first5=P|last5=Fabbri|journal=[[Gastroenterology Research and Practice|Gastroenterol. Res. Pract.]]|publisher=[[Hindawi Publishing Corporation]]|volume=2012|pmid=22693492|doi=10.1155/2012/952753|year=2012|pages=1–12|pmc=3369470}}</ref><ref>{{cite journal|last=Ciacci|first=C|author2=Cavallaro R |author3=Iovino P |author4=Sabbatini F |author5=Palumbo A |author6=Amoruso D |author7=Tortora R |author8=Mazzacca G. |title=Allergy prevalence in adult celiac disease|journal=[[The Journal of Allergy and Clinical Immunology|J. Allergy Clin. Immunol.]]|date=June 2004|volume=113|pages=1199–203|pmid=15208605|doi=10.1016/j.jaci.2004.03.012|issue=6}}</ref>։ Շատ սուր կամ տարածված էկզեմայի դեպքերում, որը չի ենթարկվում սովորական բուժման, կարելի է 2-3 շաբաթվա ընթացքում անցկացնել բուժում կորտիկոստերոիդ հորմոններով, սկսած 20-30 մգ պրեդնիզոլոնից (կամ նրա նմանակների համապատասխան դոզաներից), աստիճանաբար իջեցնելով դոզավորումը։դոզավորումը<ref name=Mc2012>{{cite journal|last=McAleer|first=MA|author2=Flohr, C |author3=Irvine, AD |title=Management of difficult and severe eczema in childhood|journal=BMJ (Clinical research ed.)|date=23 July 2012|volume=345|pages=e4770|pmid=22826585|doi=10.1136/bmj.e4770}}</ref>։ Երեխաներին կորտիկոստերոիդ պրեպարատների ներքին նշանակումը աննպատակահարմար է։ Էկզեմայով հիվանդները պետք է սահմանափակեն հեղուկների, դյուրամարս ածխաջրերի (շաքար, մուրաբա, մեղր, յուղաբլիթ և այլն), աղի, սուր սննդամթերքների (ապխտեղեն, [[պղպեղ]], [[մանանեխ]], [[սխտոր]], [[սոխ]]), ալկոհոլային խմիչքների օգտագործումը։ Էկզեմայով հիվանդները պետք է գտնվեն դիսպանսերային հսկողության տակ։տակ<ref name="pmid17633128">{{cite journal |author=Henszel Ł, Kuźna-Grygiel W |title=[House dust mites in the etiology of allergic diseases] |language=Polish |journal=Annales Academiae Medicae Stetinensis |volume=52 |issue=2 |pages=123–7 |year=2006 |pmid=17633128}}</ref>։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Էկզեմա» էջից