«CD»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չNo edit summary |
||
Տող 35.
Սկզբնապես սեղմասկավառակը ստեղծվել էր [[CDA|CD ձայնահետագծերը]] թվային տեսքով պահպանելու համար (հայտնի է որպես [[Ձայնային սեղմասկավառակ|CD Audio]]), սակայն հետագայում սկսեց լայնորեն կիրառվել որպես կրիչ տարբեր տեսակի տվյալների ([[նշոց]]ների) պահպանման համար՝ [[երկուական նշոց]]ի ( '''[[CD-ROM]]''' ({{lang-en|Compact Disc Read Only Memory}}, ''սեղմասկավառակ միայն ընթերցելու հնարավորությամբ'') տեսքով։ Հետագայում ի հայտ եկան սեղմասկավառակներ ոչ միայն տվյալներն ընթերցելու հնարավորությամբ, այլ նաև դրանց գրանցման և վերագրանցման հնարավորությամբ ('''[[CD-R]]''', '''[[CD-RW]]''')։
CD-ROM-ում [[նշոցի ձևաչափ|նշոցների ձևաչափը]] տարբերվում է ձայնային սեղմասկավառակների գրանցման ձևաչափից և այդ իսկ պատճառով սովորական [[սեղմասկավառակների նվագարկիչ|ձայնային սեղմասկավառակների նվագարկիչը]] չի կարող վերծանել նրանում պահպանվող տվյալները, այդ պատճառով էլ պահանջվում է հատուկ [[Օպտիական
== Պատմություն ==
Տող 59.
== Պահպանվող տվյալների ծավալը ==
Սեղմասկավառակներն ունեն 1 սմ տրամագիծ և սկզբնապես կարող էին պարունակել մինչև 650 [[տեղեկատվության չափման միավորներ|մեգաբայթ]] տեղեկատվություն (կամ 74 րոպեանոց ձայնագրություն)։ Սակայն, սկսած [[2000 թվական|2000 թ.-ից]], առավել լայն կիրառություն ստացան 700 Մբայթ ծավալով սկավառակները, որոնք թույլ էին տալիս ձայնագրել 80 րոպեանոց ձայնագրություն։ Հանդիպումեն նաեւ 800 Մբայթ (90 րոպեանոց) և նույնիսկ ավելի մեծ հիշողության ծավալի սակավառակներ, սակայն դրանք կարող են չընթերցվել սեղմասկավառակների մի շարք
Պահպանվող տվյալների ծավալի մեծացումը հնարավոր եղավ շնորհիվ սկավառակների թույլատրելի թերաչափսերի ամբողջական օգտագործման։ Այսպես, օրինակ՝ ըստ ECMA-130-ի ստանդարտի՝ սկավառակի հետագծերի միջեւ տարածությունը կազմում է 1,6 ± 0,1 [[մանրաչափ]], սկավառակի պտույտի գծային արագությունը կազմում է 1,2 կամ 1,4 մ/վ ± 0,01 մ/վ ՝ 4,3218 Մբիթ/վ թողունակությամբ։ 650 մեգաբայթ ծավալը համապատասխանում է 1,41 մ/վ արագության, իսկ հետագծերի միջեւ հեռավորությունը կազմում է 1,7 մանրաչափ։ 800 մեգաբայթ ծավալը համապատասխանում է 1,39 մ/վ արագության և հետագծերի միջեւ 1,5 մանրաչափի հեռավորության։
Տող 141.
Սկավառակի վրա տվյալները գրվում են պարուրաձեւ հետագծերի փոսերի տեսքով, որոնք դրոշմված են պոլիկարբոնատային հիմքի վրա։ Յուրաքանչյուր փոս ունի մոտ 100 [[նմ]] խորություն և 500 նմ լայնություն։ Փոսի երկարությունը տատանվում է 850 նմ-ից մինչև 3,5 [[մանրաչափ]]։ Փոսերի միջև կա տարածություն։ Պարույրներում հետագծերի քայլերը կազմում են 1,6 մանրաչափ։ Փոսերը ցրում կամ կլանում են իրենց վրա ընկնող լույսը, իսկ պոլիկարբոնատային տակդիրը՝ անդրադարձնում։ Ուստի գրված սեղմասկավառակը անդրադարձիչ [[դիֆրակցիոն ցանց]]ի օրինակն է՝ 1,6 մանրաչափ պարբերությամբ։
Տարբերում են միայն ընթերցելու համար սկավառակներ («ալյումինային»), [[գրանցելի սեղմասկավառակ|CD-R]]` մեկանգամյա գրելու հնարավորությամբ և [[վերագրանցելի սեղմասկավառակ|CD-RW]]` բազմակի գրելու հնարավորությամբ։ Վերջին երկու տեսակի սկավառակները նախատեսված են հատուկ գրող
=== Տվյալների ընթերցում ===
Տող 148.
Միայն ընթերցելու համար ՍՍ և մեկանգամյա գրանցելի (CD-R) ու վերագրանցելի (CD-RW) սկավառակների միջև տարբերությունը կայանում է փոսերի ձեւավորման եղանակի մեջ։ Միայն ընթերցելու համար սկավառակների փոսերն իրենցից ներկայացնում են որոշակի ռելիեֆային կառուցվածք (ֆազային [[դիֆրակցիոն ցանց]]), ընդ որում յուրաքանչյուր փոսի օպտիկական խորությունը մեկ քարորդ փոքր է լազերի լույսի ալիքի երկարությունից, ինչը հանգեցնում է փոսից անդրադարձված լույսի և տարածությունից անդրադարձված լույսի միջեւ ֆազերի տարբերությանը, որը հավասար է այդ լույսի ալիքի երկարության կեսին։ Արդյունքում լուսընդունիչի հարթությունում դիտարկվում է կազմալուծման [[լույսի ինտերֆերենցիա|ինտերֆերենցիայի]] էֆեկտ և գրանցվում է ազդանշանի մակարդակի իջեցում։ CD-R/RW-ի դեպքում փոսնը իրենից ներկայացնում է ավելի շատ լույս կլանող տարածք, քան փոսերի միջեւ եղած տարածությունը (ամպլիտուդային [[դիֆրակցիոն ցանց]])։ Արդյունքում լուսադիոդը նաեւ գրանցում է սկավառակից անդրադարձվող լույսի ինտենսիվության իջեցում։ Փոսի երկարությունը փոխում է ոչ միայն ամպլիտուդը, այլ նաեւ գրանցվող ազդանշանի երկարությունը։
ՍՍ-ի գրանցման/ընթերցման արագությունը նշվում է 150 Կբ/վ-ին (այսինքն 153 600 բիթ/վ) բազմապատիկ։ Օրինակ՝ 48-արագությամբ
== Պաշտպանությունը պատճենումից ==
Տող 178.
Բարձր խտությամբ գրանցման տեխնոլոգիայի հիմքում ընկած է երկու նոր սկզբունքների կիրառումը, որոնք թույլ են տալիս սովորական կրիչի — CD-R սկավառակի վրա երկու անգամ ավելի շատ տվյալներ գրել։
# Սկավառակի վրա փոսի երկարությունը նվազեցվում է մինչև 0,62 մանրաչափ։ Սովորական սեղմասկավառակի փոսի երկարությունը կազմում է 0,83 մանրաչափ։ Դա նշանակում է, որ HD-BURN-ը մեծացնում է սկավառակի տարողությունը 1,35 անգամ։ 0,62 մանրաչափ փոսի երկարությունն ընտրվել է նրա համար, որ առկա DVD տեսանվագարկիչները և DVD-ROM
# Կիրառվում է սխալների ուղղման այլ համակարգ. CIRC-ի (Cross Interleaved Reed Solomon Code — Ռիդ-Սոլոմոնի միջարկված ծածկագրի) փոխարեն կիրառվում է RS-PC-ն (RS-PRODUCT Code)՝ 8-16 մոդուլմամբ։ Դա հնարավորություն է տալիս մեցացնել տարողությունը եւս 1,49 անգամ։ Ինչպես հայտնում է «Sanyo»-ն, սխալների ուղղման նոր RS-PC համակարգը ոչ միայն ավելի սեղմ է, այլ նաեւ ավելի արդյունավետ է, քան CIRC-ն։
Արդյունքում մեկ սեղմասկավառակի տարողությունը, որը գրվում է HD-BURN աշխատակերպում, երկու անգամ գերազանցում է սովորական աշխատակերպում գրվող սեղմասկավառակի տարողությանը։
Տող 185.
[[Ձևավոր սեղմասկավառակ]]ը ({{lang-en|Shaped Compact Disc}}) միայն ընթերցելու համար սեղմասկավառակ է (CD-ROM), բայց ոչ թե խիստ կլոր, այլ կամայական ձեւի. արտաքին եզրագծի պատկերը տարբեր առարկաների տեսք ունի, օրինակ՝ ստվերանկարների, մեքենաների, ինքնաթիռների, սրտիկների, աստղիկների, ձվածիրերի, [[վարկային քարտեր]]ի և այլն։ Սովորաբար դրանք օգտագործվում են շոուբիզնեսում որպես ձայնային տվյալների և տեսանյութերի կիչներ։ Արտոնագրված է [[Գերմանիա]]յում ձայնագրող պրոդյուսեր Մարիո Կոսսի կողմից (1995)։
Սովորաբար կլորաձեւ սկավառակներից տարբերվող սկավառակները խորհուրդ չի տրվում օգտագործել CD-ROM
== Հետաքրքիր փաստեր ==
| |||