«Դիմապատկեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Fayum02.jpg|մինի|աջից|[[Ֆայյումյան դիմանկար]], [[Հռոմեական Եգիպտոս|Եգիպտոս]]<br />([[էնկաուստիկա]])<br />( 1-ից 3-րդ դար)]]
 
'''Դիմապատկեր''' ({{lang-fr|portrait}}, հն. portraire - պատկերել, [[Գեղանկարչություն|գեղանկարչության]] մեջ, [[գրաֆիկա]]յում՝ դիմանկար, [[Քանդակագործություն|քանդակագործության]] մեջ՝ դիմաքանդակ), կոնկրետ մարդու կամ մի խումբ մարդկանց պատկեր կամ նկարագրություն։նկարագրություն, [[Կերպարվեստ]]ի [[ժանր]], որի [[ստեղծագործություն]]ներում վերաստեղծվում է մարդու որոշակի անհատականության կերպար։ Պատկերվող մարդկանց քանակով տարբերվում են մեկ անձի, զույգի կամ խմբի դիմապատկերներ։ Դիմապատկերըդիմապատկերներ, ըստ պատկերման բնույթիբնույթի՝ լինում է [[մոնումենտալ]], [[Հանդիսավոր դիմապատկեր|հանդիսավոր]], [[Ինտիմ դիմապատկեր|ինտիմ]], երգիծական կամ հումորիստական (շարժ)։ Դիմապատկերըդիմապատկեր, զանազանվում էեն նաև՝ ողջ հասակով, [[գոտկատեղ]]իցգոտկատեղից, [[կրծքավանդակ]]իցկրծքավանդակից վեր պատկերված։պատկերված Դիմապատկերըդիմապատկերներ, կատարվումքանդակագործության էմեջ՝ հուշարձաններ, դիմաքանդակային արձաններ, խմբաքանդակներ, [[բնորդկիսանդրի]]իցներ, հարթաքանդակ դիմապատկերներ (այդ թվում՝ դրամների, մեդալների, գեմմաների վրա)։ Գեղանկարչական հատուկ տարատեսակ է մանրանկարչական դիմապատկերը։ Դիմապատկերները կատարվում են բնորդից, փաստական նյութերի հիման վրա կամ, երևակայությամբ (օրինակ, հեռավոր անցյալի գործիչների դիմապատկերներդիմապատկերներըՏարածված ձևերից է [[ինքնանկար]]ը։
 
[[Պատկեր:Baldassare Castiglione, by Raffaello Sanzio, from C2RMF retouched.jpg ‎|մինի|աջից|200px|[[Ռաֆայել]] Բալթասար Կաստիլիոնեի դիմանկարը]]
 
[[Պատկեր:Auguste Rodin Dalou.jpg‎|մինի|աջից|200px|[[Օգյուստ Ռոդեն]] Քանդակագործ Ժ. Դալուի դիմաքանդակը]]
 
Դիմապատկերը ([[Գեղանկարչություն|գեղանկարչության]] մեջ, [[գրաֆիկա]]յում՝ դիմանկար, [[Քանդակագործություն|քանդակագործության]] մեջ՝ դիմաքանդակ), կոնկրետ մարդու կամ մի խումբ մարդկանց պատկերը կամ նկարագիրը, կերպարվեստի ժանր, որի ստեղծագործություններում վերստեղծվում է մարդու որոշակի անհատականության կերպար։ Պատկերվող անձանց քանակով տարբերվում են՝ մեկ անձի, զույգի, խմբի դիմապատկեր, ըստ պատկերման բնույթի՝ մոնումենտալ, հանդիսավոր, ինտիմ, երգիծական կամ հումորիստական (շարժ) դիմապատկեր, զանազանվում են նաև՝ ողջ հասակով, գոտկատեղից, կրծքավանդակից վեր պատկերված դիմապատկերներ, քանդակագործության մեջ՝ հուշարձաններ, դիմաքանդակային արձաններ, խմբաքանդակներ, [[կիսանդրի]]ներ, հարթաքանդակ դիմապատկերներ (այդ թվում՝ դրամների, մեդալների, գեմմաների վրա)։ Գեղանկարչական հատուկ տարատեսակ է մանրանկարչական դիմապատկերը։ Դիմապատկերները կատարվում են բնորդից, փաստական նյութերի հիման վրա, երևակայությամբ (օրինակ, հեռավոր անցյալի գործիչների դիմապատկերները)։
 
Դիմապատկերի տարածված տեսակներից է ինքնապատկերը։ Ռեալիստական դիմապատկերի խնդիրներից է ոչ միայն պատկերվողի անհատական կերպարային նմանության, դեմքի, բնորոշ կեցվածքի, շարժումների, դիմախաղի արտահայտումը, այլն հոգեբանական բնութագրման միջոցներով բնորդի ներաշխարհի, բնավորության, սոցիալական, ազգային տիպական գծերի բացահայտումը։ Բացահայտելով մարդկանց հոգևոր ու բարոյական արժանիքները՝ ռեալիստական դիմապատկերը դառնում է հասարակական կյանքը ճշմարտացիորեն արտացոլելու միջոց, սոցիալ-դաստիարակչական մեծ դեր է խաղում ժամանակի առաջավոր գաղափարները հաստատելու պայքարում։ Դիմապատկերը լայն տարածում է ստացել դեռևս ստրկատիրական հասարակարգում։ Հին Եգիպտոսում դիմապատկերը հիմնականում ունեցել է պաշտամունքային նշանակություն, կատարվել հստակ կանոններով, որոշ գործերում՝ ռեալիստական բնութագրումներով (Զոսերը, [[Նեֆերտիտի]]ն և այլն)։ Հին հունական արվեստի նախնական շրջանում դիմապատերները աբստրահված ու սխեմատիկ են, ապա՝ ռեալիստորեն ընդհանրացված, որոնք հետագայում ստացել են առավել անհատականացված կերպարավորում։ Հին Հռոմի դիմապատկերներին բնորոշ են ճշմարտացի, սուր շեշտադրումով կամ նուրբ հոգեբանական բնութագրումները։ Անտիկ դիմապատկերը ազդել է Եվրոպայի, Հյուսիսային Աֆրիկայի, Փոքր Ասիայի, Հնդկաստանի և այլ շրջանների դիմապատկերի վրա, որտեղ ըստ տեղական ավանդների ու պայմանների, ունեցել է ինքնատիպ զարգացում։