«Համշենցիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
հեռացվել է Կատեգորիա:Հայեր, ավելացվեց Կատեգորիա:Հայեր ըստ երկրի ՀոթՔաթ գործիքով |
չ կետադրական, փոխարինվեց: → (10) |
||
Տող 40.
'''Համշենցիներ''' ({{lang-tr|Hemşinli}}), [[Թուրքիա|Թուրքիայի Հանրապետությունում]] և այնտեղից [[Կովկաս]] ու [[Միջին Ասիա]] տեղափոխված էթնիկ խումբ, որը պատմաբանների, լեզվաբանների, մարդաբանների գերակշիռ մասի կողմից բնութագրվում են որպես հայ էթնոսի մի հատված։
Արաբական հալածանքներից խուսափող Համամ և Շապուհ Ամատունի իշխանները [[789]]-[[790]]-ին, [[Վասպուրական]]ի [[Արտազ]] գավառից
XV դարում հիշատակվում են Համշենի իշխան
<br />
XVIII դարի վերջին - XIX դարի սկզբին ծավալվել է Համշենի [[հայեր]]ի բռնի մահմեդականացումը։ Դավանափոխ հայերին անվանել են «կեսկեսներ»
[[Image:Rizemountain2.jpg|right|300px|thumb|Համշեն]]
XIX դարում գավառակ էր [[Լազիստան]]ի գավառում։ Ընդգրկել է Աթինայի և Ռիզեի միջև՝ Քաջքար-Պարխար լ-գագաթների ծովահայաց լանջերի ձորերը, որոնցից նշանավոր էին Բեյուկդերեն, Ծիվարդերեն և Քսենոսդերեն։ XIX դարի 70-ական թթ. ուներ 33 գյուղ, 13.190 հայախոս բնակիչ։ Համշենին վարչականորեն կից էին հայաբնակ Ճեմիլ, Մարմանատ, Արտա բնակավայրերը և Խալայի վիճակը։ Համշենահայերը ապրում էին բնատնտեսական կյանքով, զբաղվում էին հացահատիկի, ծխախոտի մշակությամբ, անասնապահությամբ, արհեստներով, առևտրով։ Մինչև դարավերջը կանգուն էին նրանց եկեղեցիները։ Սակավահողության և կրոնա-ազգայնական ճնշման հետևանքով Համշենի հայերի մի մասը XIX դարի սկզբին գաղթել է [[Սև ծով]]ի առափնյա շրջանները՝ Ջանիկ, Սյուրմենե, [[Տրապիզոն]] ևն։ 1877-78-ի [[ռուս-թուրքական պատերազմ]]ից հետո շատ համշենցիներ տեղափոխվել են [[Ղրիմ]], [[Աբխազիա]], [[Բաթում]]։ Դարավերջին Օրդուի և Խոփայի [[հայեր]]ը հաստատվել են Նիկոմեդիայում
{{ՀՀՀ}}
|