«Կարբոնաթթուներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ կետադրական, փոխարինվեց: → (8) |
|||
Տող 25.
| [[Վալերիանաթթու]] || պենտանաթթու || C<sub>4</sub>H<sub>9</sub>COOH || վալերիատ
|-
| [[Կապրոնաթթու]]
|-
| [[Էնանտաթթու]]
|-
| [[Կապրիլաթթու]] || Օկտանաթթու|| C<sub>7</sub>H<sub>15</sub>COOH || կապրիլատ
Տող 53.
| - || [[Նոնադեկանաթթու]] || C<sub>18</sub>H<sub>37</sub>COOH || նոնադեկանոատ
|-
| [[Արախինաթթու]] ||
|-
| - || [[Գենեյկոզանաթթու]] || C<sub>20</sub>H<sub>41</sub>COOH || գենեկոզանոատ
Տող 91.
| - || [[Դոդեկանդիոնաթթու]] || HOOC(СH<sub>2</sub>)<sub>10</sub>COOH ||
|-
|
|-
| - || [[Տետրադեկանդիոնաթթու]] || HOOC(СH<sub>2</sub>)<sub>12</sub>COOH ||
Տող 97.
| - || [[Պենտադեկանդիոնաթթու]] || HOOC(СH<sub>2</sub>)<sub>13</sub>COOH ||
|-
|
|-
| - || [[Հեպտադեկանդիոնաթթու]] || HOOC(СH<sub>2</sub>)<sub>15</sub>COOH ||
Տող 107.
| - || - || HOOC(СH<sub>2</sub>)<sub>18</sub>COOH ||
|-
|
|}
{{hidden end}}
Տող 129.
=== Միահիմն կարբոնաթթուների ներկայացուցիչներ ===
[[Մրջնաթթու]]ն պարունակվում է [[մրջյուններ]]ի նխայթիչ արտաթորանքներում, [[եղինջ]]ում և [[Եղևնի|եղևնու]] փշատերևում։ Մրջնաթթուն օգտագործվում է գործվածքների ներկման, թանկրժեք կաշիների ստացման համար, օգտագործվում է որպես վերականգնիչ։ Մրջնաթթվի էսթերները կիրառվում են որպես լուծիչներ և հոտավետ նյութեր, օրինակ՝ մրջնաթթվի ամիլէսթերը։
[[Վալերիանաթթու]] պարունակվում է [[կատվախոտ]]ի [[արմատ]]ներում։ Իզովալերիանաթթուն ստանում են կատվախոտի արմատներից՝ ջրային գոլորշու հետ թորելով (նաև սինթետիկ եղանակներով)։ Օգտագործվում է դեղամիջոցներ՝ [[վալիդոլ]], բրոմիզովալ և այլն պատրաստելու համար։ Նրա իզոամիլային էսթերը՝ «խնձորի էսենցիա» օգտագործվում է սննդի արդյունաբերությունում։ [[Քացախաթթու]]ն իր անվանումը ստացել է {{lang-gr|oine}} - գինի, և ''anthos'' - ծաղիկ բառերից։ [[Կարագաթթու]] կիրառում են որոշ հոտավետ նյութերի արտադրության համար։
Քացախաթթուն ամենալայն կիռառությամբ կարբոնաթթուն է։ Այն թույլ թթու է, ինչը հնարավոր է դարձնում քացախի օգտագործումը՝ իբրև սննդի համեմունք և պահածոների պատրաստման միջոց։ Քացախաթթվի աղերը՝ [[ացետատ]]ները, ուն են զանազան կիրառություններ։ Օրինակ՝ [[երկաթ]]ի և [[ալյումին]]ի ացետատներն օգտագործվում են գործվածքները ներկելիս, [[նատրիումի ացետատ]]ն օգտագործում են բժշկության մեջ՝ արյան դիալիզում։
Քացախաթթուն մեծ քանակներով օգտագործվում է ացետատային մանրաթել, չայրվող կինոժապավեններ, պոլիվինիլացետատային պլաստմասաներ, դեղանյութեր, ներկանյութեր, հոտավետ նյութեր և լուծիչներ ստանալու համար։ Քացախաթթվի մի քանի ածանցյալներ գյուղատնտեսությունում կիրառվում են [[մոլախոտեր]]ի դեմ պայքարելու համար։ [[Ստեարինաթթու]]ն և [[պալմիտինաթթու]]ն [[գլիցերին]] ի էսթերների ձևով մտնում են կենդանական և բուսական [[ճարպեր]]ի բաղադրության մեջ։ Այս թթուների նատրիումական աղերը՝ պալմիտատները և ստեարատները, ջրում լուծվում են, օժտված են լվացող հատկությամբ և կազմում են սովորական [[Օճառ|պինդ օճառ]]ի հիմնական մասը։ Օլեինաթթուն մտնում է ճարպերի բաղադրության մեջ։
Տող 450.
'''Կարագաթթու''' էսթերները կիրառվում են օծանելիքի և սննդի արդյունաբերության մեջ՝ որպես հոտավետ նյութեր, ինչպես նաև լաքերի պլաստիֆիկատորներ։ Կենսաբանական գործոններում ունի դրական նշանակություն, հատկապես կիրառում են կարագաթթվի աղերը<ref name="энциклопедия2">{{ռուսերեն հոդված |автор = Попова Р.Я.|заглавие = Масляная кислота|ответственный = Редкол.: Кнунянц И. Л. (гл. ред.) и др|издание = Химическая энциклопедия|место = М.|издательство = Советская энциклопедия|год = 1990|том =2: Даффа—Меди |страницы =652 }}</ref>։
'''Ստեարինաթթու'''՝ C<sub>17</sub>H<sub>35</sub>COOH
== Տես նաև ==
Տող 477.
{{Օրգանական միացություններ}}
{{Օրվա հոդված նախագծի մասնակից}}
[[Կատեգորիա:Կարբոնաթթուներ]]
| |||