«Բամբերգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Գրականություն: վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: գ: → գ։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
որոշ բարելավումներ
Տող 81.
[[Պատկեր:Altenburg bis Seesbruecke.jpg|մինի|Բամբերգի քարտեզը, 1617 թվական]]
 
=== Վարչական Բաժանումբաժանում ===
Բամբերգը բաժանվում է մի քանի շրջանների՝ Լեռնային մաս, Կենտրոնական մաս (Կղզու հատվածը), Թոյերշթադ (Սբ. Գանգոլֆ), Վունդերբուրg, Գերոյթ, Հյուսիս (Սբ. Օտտո), Արևելք (Սբ. Հայնրիխ), Գարթենշթադ (Սբ. Կունիգուդա), Բրուկերսհոֆ, Բուգ, Բուգհոֆ, Գաուշթադ, Հիրշնոկ, Կրամերսֆելդ, Վիլդենզորգ։
 
Տող 120.
|-
|VI շրջան
|Հյուսիսային Բամբերգ, St.OttoՍուրբ Օտտո
|align=center | 1923
|-
Տող 160.
== Պատմություն ==
=== Պատմական ակնարկ ===
 
<!--teilweise aus Meyers Konversationslexikon von 1888-->
[[Պատկեր:Heinrich II und Kunigunde.JPG|մինի|Կայսերական զույգ՝ Հենրիխ II և Կունիգուդ]]
[[Պատկեր:Bamberger Reiter BW 2.JPG|մինի|Բամբերգցի ասպետ]]
Բամբերգի պատմությունը վկայող հնագույն մասունքները ամենայն հավանականությամբ 19-րդ դարում հայտնաբերված բամբերգյան կուռքերն են։
 
902 թվականին Բաբենբուրգ է կոչվել այժմյան Դոմբերգի տարածքում գտնվող մի ամրոց։ Այն պատկանում էր արևելաֆրանկոնյան բաբենբերգցիների դասին, ովքեր կորցրինկորցրեցին ունեցվածքը ռայն-ֆրանկոնյան Կոնրադինների հետ 903 թվականին տեղի ունեցած արյունալի մարտերի արդյունքում։ Այսպես կոչված Բաբենբերգյան մարտերի ժամանակ զոհվեցին բաբենբերգցի երեք եղբայրները։ Ունեցվածքն անցավ արքային և մնաց արքունիքի հսկողության տակ մինչև 973 թվականը։ Օտտո II կայսրը ամրոցը նվիրեց իր հորը՝ [[Բավարիա]]յի հերցոգին՝ Հենրիխ Ցենկերին։
 
1007 թվականին Բամբերգում հիմնադրվել է եպիսկոպոսարանը Հենրիխ II-ի՝ Հենրիխ Ցենկերի որդու կողմից, և հենց նույն տարում նա հովանավորեց առաջին տաճարի հիմնադրումը, որը սակայն երկու անգամ ձախողվեց և տաճարը կառուցվեց այսօրվա՝ 13-րդ դարից մեզ հասած ճարտարապետությամբ։ 1430 թվականի հունվարին Բամբերգի վրա հարձակվեցին հուսիթները։ Վանականները տաճարի գանձերի հետ միասին տեղափոխվեցին Գիշբուրգ, իսկ եպիսկոպոսը վերադարձավ Կերնթեն։ Ունևոր քաղաքացիները փախուստի դիմեցին Ֆորշհայմ և Նյուրնբերգ։ Սակայն հուսիթները չգրավեցին Բամբերգը։ Երբ նրանք նվաճել էին [[Շեսլիթց]]ը, Բամբերգում մնացած արհեստավորները, բանվորներն ու գյուղացիները կողոպտեցին նախ և առաջ գինու պահեստները, ապա առանց հսկողության մնացած տներն ու վանքերը։ Դրանից շատ չանցած՝ մարկգրաֆ [[Ֆրիդրիխ I]]-ը հուսիթների առաջնորդ Անդրեաս Պրոկոպի հետ Ցվերնից ամրոցում զինադադար կնքեց, ըստ որի Բամբերգը պիտի 12.000 գուլդեն ռազմատուգանք վճարեր՝ կողոպուտի վնասները փոխհատուցելու համար։
Տող 220.
2009 թվականի մայիսի 25-ին քաղաքը կառավարության կողմից ստացավ «Բազմազանության վայր» անվանումը։
 
=== Բանակ՝Բանակ (մինչև 1803 թվական) ===
Եկեղեցու իրավասությունից իշխանությունը վերցնելու և աշխարհիկ իշխանությանը հանձնելու և տարածաշրջանային բարեփոխումների ժամանակ Ֆրանկոնյան կայսրությունը պատրաստակամ էր ռազմական գործողությունների ժամանակ աջակցելու Բամբերգին, որը նրան զորքեր էր տրամադրում։ Դրանք կազմում էին Հոհենլոհի և Ֆերնթհայլի զորագնդերը, ինչպես նաև ֆրանկոնյան հրետանու մի հատված<ref>[http://www.kb5ir.de/ Բամբերգի 5-րդ զորագունդը]</ref>։ Բամբերգը բավականին վատ էր պաշտպանված և Յոթնամյա պատերազմում երեք անգամ գրավվել է պրուսական զորքերի կողմից՝ Բամբերգի կառավարիչին չեզոքություն պահպանել տալու համար, ում խոսքն արքունիքում ծանրակշիռ նշանակություն ուներ։
 
=== Բանակ՝Բանակ (սկսած 1803 թվականից) ===
Բամբերգի հիմնական զորագնդերն էին 5-րդ հետևակայինը և Բավարական բանակի 1-ին զորագունդը՝ «Sekt-Ulanen» մականունով (1872 թվականից սկսած)։ [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ից առաջ Բամբերգի հեծելազորը մասնակցել է Լագարդի ճակատամարտին։ Երկու զորագնդերն էլ մինչև 1918 թվականը մնացել են Բամբերգում։ 1919 թվականից այն վերածվեց Ռայխի բանակի 17-րդ կայազորի։ [[Նացիոնալ-սոցիալիստական ​​գերմանական բանվորական կուսակցություն|Նացիոնալ-սոցիալիստական ռեժիմի]] ներքո բանակի վերազինումը իր հետ բերեց նոր շինությունների ու զորանոցի կառուցման։ 1945 թվականից Բամբերգում այլևս գերմանական զորաբանակ չկար։ Դրա փոխարեն ԱՄՆ իր տիրապետության տակ վերցրեց զորանոցը` միչև 2014 թվականին Բամբերգից իր հեռանալը<ref>[http://www.br.de/nachrichten/oberfranken/inhalt/bamberg-kaserne-fluechtlinge-asyl-appell-100.html Զորանոցը` սկզբում չնախատեսված փախստականների համար ] br.de, 2014 թվական, սեպրեմբերի 4.</ref>։ Առաջացած փոխարկման տարածքների բաժանման հարցը դրվեց հանրային քննարկման<ref>[http://www.infranken.de/regional/bamberg/Konversion-Jetzt-sollen-die-Buerger-mitreden;art212,450298/ infranken.de-ի 2013 թվականի հունիսի 2-ի թողարկումը՝ „Die Ami genga: Jetzt sollen die Bürger mitreden“]</ref> 2014 թվականի հունվարին Բամբերգի ու Անշարժ գույքի դաշնային ինստիտուտի միջ կնքվեց համաձայնագիր, ըստ որի՝ 2015 թվականի մարտին արդեն հնարավոր կլինի այդ տարածքների հինգ հատվածի միացումը Բամբերգին<ref>[http://www.nordbayern.de/region/bamberg/bamberger-konversion-stadt-ubernimmt-100-us-wohnungen-1.3401458?searched=true/ Nordbayern.de-ի 2014 թվականի հունվարի 17-ի զեկույցը]</ref>։
2014 թվականի հոկտեմբերից ԱՄՆ-ի նախկին տիրապետության «ՆԱՏՕ-ավան» գոտին 149 տնտեսությամբ քաղաքակիրթ շահագործման հանձնվեց։ Դրա զարգացումը քաղաքի միջոցով արդեն իսկ իրականանում է<ref>[https://www.stadt.bamberg.de/index.phtml?object=tx|1829.52&ModID=7&FID=1829.8317.1&&sNavID=1829.736&mNavID=1829.736&La=1 «ՆԱՏՕ-ավան»-ը արդեն քաղաքակիրթ շահագործման է հանձնվել]</ref>
Տող 233.
1970 թվականի հունվարի 1-ին Կրամերսֆելդի և Բրուկերթսհոֆի մի մասը միացավ Հալշթադ վարչական շրջանին։ 1972 թվականի հուլիսի 1-ին Բամբերգի վարչական բարեփոխումների շրջանակներում հետևեց Բուգ, Գաուշթադ, Վիլդենզորգ համայնքների միացումը Շթրուլենդորֆին, ապա՝ Հիրշնոկ համայնքի միացումը Գունդելսհայմին<ref>{{cite book| author = Wilhelm Volkert | title = Handbuch der bayerischen Ämter, Gemeinden und Gerichte 1799–1980 | year = 1983 | publisher = C. H. Beck’sche | place = München | ISBN = 3-406-09669-7 | pages = 600}}</ref>
 
== Բնակչություն ==
=== Բնակչության աճ ===
[[Պատկեր:Bamberg Bevoelkerungsentwicklung.svg|մինի|Բամբերգի բնակչության աճը 1599-2012 թվականներին]]
[[Միջնադար]]ում և նոր դարերում Բամբերգի բնակչությունը դանդաղ էր աճում և բազմաթիվ պատերազմների, համաճարակների ու սովի պատճառով կրկին նվազում։ [[Երեսնամյա պատերազմ]]ի ընթացքում բնակչության թիվը 1648 թվականին նվազեց մինչև 7.000, մինչդեռ մինչև պատերազմը այն հասնում էր 12.000-ի։ [[Ինդուստրացում|Ինդուստրացման]]Արդյունաբերականացման հետ մեկտեղ բնակչության թվի աճը 19-րդ դարում արագացավ։ 1811 թվականին քաղաքն ուներ 17.000 բնակիչ, իսկ 1900 թվականին նրանց թիվը հասավ 42.000-ի։
 
Մինչև 1939 թվականը բնակչության թիվն աճեց մինչև 59.000։ [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից կարճ ժամանակ անց քաղաքի գերմանական արևելյան շրջաններից փախստականները և աքսորյալները բնակչության թիվը 1945 թվականի դեկտեմբերին 16.000-ից հասցրեցին 75.000-ի։ 1953 թվականին քաղաքի բնակչության թիվը հասավ պատմության մեջ ամենաբարձր ցուցանիշին՝ 77.000-ի։ Մինչև 1972 թվականի հունիսը թիվը կրկին կրճատվեց մինչև 69.000։ 2006 թվականի հունիսի 30-ի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թիվը հասնում էր 70.063-ի։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Բամբերգ» էջից