|
'''Օվկիանոսային հոսանքները''' որոշակի և մշտական ուղիներով շարժվող ջրի մեծ զանգվածների տեղափոխությունն է օվկիանոսներում[[օվկիանոս]]ներում (յուրատեսակ «գետերի[[գետ]]երի» նման)։
Այն մասին, որ ջուրն օվկիանոսներում տեղափխվումտեղափոխվում է մեծ տարածությունների վրա, մարդիկ գիտեին վաղուց։ Հոսաքները հեռավոր կղզիներից բերում էին կոկոսյան ընկույզներ, կործանված նավի բեկորներ, գրություններով շշեր և այլն։
== Առաջացման գլխավոր պատճառը ==
ԱյսՕվկիանոսային հոսանքներիհոսանքները գլխավորապես առաջանում են մշտական քամիների[[քամի]]ների ազդեցության տակ։պատճառով։ Փորձով ստուգվել է, որ օվկիանոսների վրա փչող գերիշխող քամիների ուղղությունները գրեթե համընկնում են օվկիանոսային հոսանքների ուղղությունների հետ։ Քամին ջրին ստիպում է տեղաշարժվել որոշակի ուղղությամբ։ Այս տիպի հոսանքները մակերևույթային են։ Կամ նաև խորքային հոսանքներ, օրինակ՝ մակընթացային հոսանքները։
== Հիմնական օվկիանոսային հոսանքներ ==
Տաք հոսաքներ են համարվում այն հոսանքերը, որոնց ջերմստիճանը բաձր է շրփապատող ջրի ջերմաստիճանից։ Իսկ հակառակ դեպքում այն անվանում են սառը հոսանք։ Ընդհանրապես տաք են բոլոր այն հոսանքները, որոնք շարժվում են ցածր լայնություններից դեպի բարձր լայնությունները, իսկ հակառակ ուղղություն ունեցողները սառը հոսանքներ են։ Քարտեզների վրա օվկիանոսային տաք հոսանքների ուղղությունը նշագծում են կարմիր սլաքներով, իսկ սառը հոսանքնեինը՝ կապույտ կամ սև սլաքներով։
Ամենամեծ օվկիանոսային հոսանքներից մեկը սկսվում է [[Ատլանտյան օվկիանոսում՝օվկիանոս]]ում՝ [[Կենտրոնական ԱֆրիկայիԱֆրիկա]]յի ափերի մոտ։ Այստեղ, հասարակածի երկու կողմերում, փչում են մշտական քամիներ Աֆրիկայից[[Աֆրիկա]]յից դեպի Ամերիկա։ Այս քամիների ազդեցության տակ ջուրը հոսում է հասարակածի երկայնությամբ, ջրի մի մասը ներթափանցում է [[Մեքսիկական ծոցըծոց]]ը, որտեղից հզոր հոսանքով ուղղվում է դեպի Ատլանտյան օվկիանոս և ապա դեպի Եվրոպայի ափերը։ Ամերիկայի ափերի մոտ այս հոսանքն անվանում են '''[[Գոլֆստրիմ]]'''։ Գոլֆստրիմի ջրերը հոսում են մեկ ժամում մոտավորապես 10 կմ արագությամբ։ Ջրային հոսանքի լայնությունը 75-120 կմ է, իսկ խորությունը՝ 700 կմ։ Երկրագնդի բոլոր գետերը միասին վերցրածմի քանի տասնյակ անգամ ավելի քիչ են ջուր տեղաշարժում, քան Գոլֆստրիմը։ Ատլանտյան օվկիանոսի հյուսիսային մասում այն անվանում են '''Հյուսիս-Ատլանտյան հոսանք'''։ Սա տաք հոսանք է․ օրինակ, [[Բարենցի ծովիծով]]ի սահմաններում այդ հոսանքի ջրի ջերմաստիճանը +16-18<small>ο</small>C է, իսկ ձմռանը շրջապատի ջրինը՝ -1<small>ο</small>C։
Սառը հոսանքի օրինակ է '''[[Լաբրադորյան սառը հոսանքըհոսանք]]ը'''։ Այն [[Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսիցօվկիանոս]]ից Գրենլանդիայի[[Գրենլանդիա]]յի մոտով անցնում է դեպի [[Լաբրադոր թերակղզի։թերակղզի]]։ Սա սառը հոսանք է։
| 