«Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «անգլերեն<br />:ru:Международный союз теоретической и прикладной хи...»: |
(Տարբերություն չկա)
|
07:03, 26 Հունիսի 2015-ի տարբերակ
անգլերեն
ռուսերեն
Այս ավազարկղը հոդվածների անվանատարածքում է։ Կամ տեղափոխեք այն ձեր մասնացի անվանատարածք կամ հեռացրեք {{Մասնակցի ավազարկղ}} կաղապարը այս էջից։
Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միություն | |
---|---|
Պատկեր:IUPAC.png | |
Տեսակ | գիտական ընկերություն և հրատարակչություն |
Հապավում | IUPAC |
Կարգախոս | Զարգացնել քիմիան աշխարհում անգլ.՝ Advancing Chemistry Worldwide |
Հիմնադրված | 1919 |
Գլխադասային գրասենյակ | Ցյուրիխ, Շվեյցարիա |
Պաշտ. լեզու(ներ) | անգլերեն |
նախագահ | Մարկ Ցեզա[1] |
Կայք | iupac.org |
Տեսական և կիրառական քիմիայի միջազգային միություն (անգլ.՝ International Union of Pure and Applied Chemistry, IUPAC), տարբեր երկրների քիմիկոսների` քիմիայի ոլորտը ներկայացնող միջազգային կազմակերպություն: Այն գիտական միությունների միջազգային խորհրդի (անգլ.՝ International Council for Science, ICSU)[2]: Կազմակերպության շտաբակայանը գտնվում է Ցյուրիխում, Շվեյցարիա[3][4]:
Անվանակարգ
IUPAC հանձնաժողովի կողմից առաջարկվել են անվանակարգի տարբեր ձևեր: Անվանակարգի հիմնական նպատակն այն էր, որ քիմիական անվանումը համապատասխանի միայն մեկ նյութի: Առաջին հրատարակումը, որը զետեղված էր 20-րդ դարի «A Guide to IUPAC Nomenclature of Organic Compounds» (1900) գրքում, պարունակում էր օրգանական միացությունների անվանակարգը[5]:
Օրգանական միացությունների անվանակարգ
IUPAC-ի օրգանական միացությունների անվանակարգը ունի երեք հիմնական մասեր` տեղակալիչներ, ածխածնային շղթայի երկարություն և քիմիական ավարտ: Տեղակալիչները գլխավոր ածխածնային շղթային միացած կամայական խմբեր են: Ածխածնային շղթան հնարավոր ամենաերկար շղթան է մոլեկուլի կազմում: Քիմիական ավարտը ցույց է տալիս, թե միացությունների որ դասին է պատկանում տվյալ մոլեկուլը: Օրինակ` «ան» վերջածանցը ցույց է տալիս միակի կապերով միացած ածխածնային շղթա (հեքսան` C
6H
14[6]):
IUPAC-ի օրգանական մոլեկուլների անվանակարգի մեկ այլ օրինակ է ցիկլոհեքսանոլը[6][7]:
- Ցիկլիկ միացությունները նշելու համար օգտագործում են «ցիկլո» բառը:
- Վեց ածխածնից բաղկացած շղթան անվանում են «հեքս»:
- Միակի կապերով կապված ածխածնային շղթան անվանում են «ան»:
- Սպիրտի քիմիական ավարտը նշում են «ոլ»-ով:
- Երկու քիմիական ավարտները կապվում են իրար և առաջացնում «անոլ» վերջածանցը:
Անօրգանական միացությունների անվանակարգ
IUPAC-ի անօրգանական միացությունների անվանակարգը ունի երկու հիմնական մասեր` կատիոն և անիոն: Կատիոնը դրականապես լիցքավորված մասնիկի անվանումն է, իսկ անիոնը` բացասականապես լիցքավորված մասնիկինը:
IUPAC-ի անօրգանական մոլեկուլների անվանակարգի օրինակ է կալիումի քլորատը (KClO3):
- Կալիումը կատիոնի անվանումն է:
- Քլորատը անիոնի անվանումն է:
Ամինաթթուների և նուկլեոտիդային հիմքերի կոդավորում
IUPAC-ն ունի նաև ամինաթթուների և նուկլեոտիդային հիմքերի կոդավորման աղյուսակ: Սա նախատեսված է մի շարք ամինաթթուներից և նուկլեոտիդային հիմքերից կազմված մոլեկուլների կարճ և հասկանալի գրառման համար[8][9]:
|
|
Գլխավոր ասամբլեաներ և կոնգրեսներ
IUPAC-ը կազմակերպում է գլխավոր ասամբլեաներ և կոնգրեսներ[10]: 1997 թվականից ասամբեան և կոնգրեսը անցկացվում են միևնույն վայրում:
|
|
Ծանոթագրություններ
- ↑ IUPAC-ի նախագահ
- ↑ «IUPAC National Adhering Organizations». Iupac.org. 2 June 2011. Վերցված է 8 June 2011-ին.
- ↑ «IUPAC Council Agenda Book 2009» (PDF). IUPAC. 2009. Վերցված է 17 April 2010-ին.
- ↑ International Union of Pure and Applied Chemistry: John D. Petersen Appointed IUPAC Executive Director. IUPAC. Retrieved on 2013-07-29.
- ↑ IUPAC Publications List retrieved 15 April 2010
- ↑ 6,0 6,1 Klein, David R. (2008). Organic Chemistry I As a Second Language: Translating the Basic Concepts Second Edition. John Wiley & Sons Inc. ISBN 978-0-470-12929-6. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>
թեգ. «Organic Chemistry I As a Second Language: Translating the Basic Concepts» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ: - ↑ «Gold Book web page». Old.iupac.org. 19 October 2006. Վերցված է 8 June 2011-ին.
- ↑ Amino Acid Codes retrieved 15 April 2010
- ↑ Amino Acid and Nucleotide Base Codes retrieved 15 April 2010
- ↑ General Assemblies and Congresses of IUPAC