«Մերկուրի (մոլորակ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Մաքրում եմ կաղապարներում կրկնվող արգումենտ(ներ)ը՝ օգտագործելով findargdups գործիքը
չ Մաքրում եմ կաղապարներում կրկնվող արգումենտ(ներ)ը՝ օգտագործելով findargdups գործիքը
Տող 220.
=== Հին աշխարհի և միջնադարյան դիտարկումներ ===
[[Պատկեր:Shatir500.jpg|մինի|Մերկուրիի շարժման մոդելը, առաջարկված [[Իբն աշ-Շատիր]]ի կողմից]]
Մերկուրիի առավել վաղ հիշատակված դիտարկումը գրանցված է «[[Մուլ ապին]]ում» (բաբելոնյան աստղաբաշխական աղյուսակների ժողովածու)։ Այս դիտարկումը կատարվել է, ամենայն հավանականությամբ [[Ասորեստան|ասորական]] աստղագետների կողմից, մոտավորապես [[մ.թ.ա. 14-րդ դար]]ում<ref>{{cite journal|author=Շաֆեր Բ. Ե.|title=Մուլ ապինում նշված աստղագիտական լայնությունները և էպոխաները|url=http://cdsads.u-strasbg.fr/abs/2007AAS...210.4205S|volumeseries=Ամերիկյան աստղագիտական միության հանդիպում 210, #42.05|publisher=Ամերիկյան աստղագիտական միություն|year=2007|volume=38|pages=157|doi=|language=en}}</ref>։ [[Շումերական լեզու|Շումերերեն]] անվանումը, որ օգտագործվել է Մերկուրիի համար «Մուլ ապինի» աղյուսակներում, կարող է արտաբերվել որպես UDU.IDIM.GU\U<sub>4</sub>.UD (թարգմանությունը «թռչկոտող մոլորակ»)<ref>{{cite journal|author=Հանգեր Հ., Փինգրի Դ.|title=ՄՈւԼ.ԱՊԻՆ. Սեպագիր աստղագիտական ժողովածու|journal=Արպիվ ֆյուղ Օրիենթֆորշունգ|location=Ավստրիա|publisher=Վերլագ Ֆերդինանդ Բերգեր և Սոհն Գեսելշաֆթ ՄԲՀ|year=1989|volume=24|pages=146|language=de}}</ref>։ Սկզբում մոլորակը նույնացնում էին [[Նինուրտա]] աստծո հետ<ref>{{cite book|author=Գ. Ե. Կուրտիկ|title=Հինավուրց Միջագետքի աստղային երկինքը|location=Սանկտ Պետերբուրգ|publisher=Ալետայա|year=2007|pages=543—545|isbn=978-5-903354-36-8}}</ref>, իսկ ավելի ուշ գրառումներում այն անվանում են «[[Նաբու]]», իմաստության և գիրի աստծո պատվին<ref name="JHU history">{{cite web|year=2008|author=Ստաֆ|url=http://btc.montana.edu/messenger/elusive_planet/ancient_cultures_2.php|title=Մեսենջեր. Մերկուրին և հինավուրց մշակույթները|publisher=ՆԱՍԱ ՌՇԼ|accessdate=2008 թ․ ապրիլի 7|archiveurl=http://www.webcitation.org/67qQ1l3sY|archivedate=2012-05-22}}</ref>։
 
Հայկական աստղագիտության մեջ Մերկուրին անվանվում է Փայլածու։ Փայլածու է անվանվում նաև [[Հին հայկական տոմար]]ի գիշերվա ժամը 12-ը։ Այն նաև հին հայկական տոմարի [[Ավելյաց]] ամսվա առաջին օրվա երկրորդ անունը։
Տող 317.
|author = Մ. Յա. Մարով
|title = Արեգակնային համակարգի մոլորակներ
|publishervolume = 2-րդ հրատարակություն
|location = Մոսկվա
|publisher = Նաուկա