«Խալկոգեններ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
հեռացվել է Կատեգորիա:Քիմիա, ավելացվեց Կատեգորիա:Խալկոգեններ ՀոթՔաթ գործիքով |
չNo edit summary |
||
Տող 1.
'''Խալկոգեններ '''(հաճախ նաև '''Քալկոգեններ'''), [[պարբերական աղյուսակ|Մեդելեևի պարբերական աղյուսակի]] 6-րդ խմբի [[ոչ մետաղներ]]։ Այս խմբին են պատկանում [[ծծումբ|ծծումբը]]ˋ S, [[սելեն|սելենը]]ˋ Se, [[տելուր|տելուրը]]ˋ Te։ Հաճախ խալկոգեն են համարում նաև [[թթվածին|թթվածնին]]` O։ Ըստ Գոլդշմիդտի դասակարգման` խալկոգենները մտնում են խալկոֆիլային ({{Lang-gr|χάλχός— պղինձ և φίέώ — սիրում եմ}}) տարրերի մեջ։ Վերջիններս բնական սուլֆիդներ, սելենիդներ ու տելուրիդներ առաջացնելու հակում ունեն և երբեմն հանդիպում են բնածին վիճակով։ Ծծումբը, սելենը, թթվածինը և տելուրը հանդիպում են մետաղների հետ առաջացրաց միացությունների ձևով (օրինակˋ երկաթի սուլֆիդ` FeS, կապարի սուլֆիդˋ PbS)։
Խալկոգենի ատոմները էլեկտրոնային արտաքին թաղանթում ունեն 6-ական [[էլեկտրոն|էլեկտրոններ]]։ Քիմիական միացություն առաջացնելիս 6-րդ խմբի տարրերի ատոմները կարող են ընդունել 2 էլեկտրոն և ցուցաբերել -2 օքսիդացման աստիճան։ Սովորական պայմաններում քիմիապես պասիվ են, տաքացնելիս՝ ակտիվ։ Պարբերության համարի մեծացման հետ ավելանում է էլեկտրոնային շերտերի թիվը և, հետևաբար, մեծանում են տարրերի շառավիղները, ոչ մետաղական հատկությունները թուլանում են և փոխարենը ուժեղանում են մետաղական հատկությունները։ Օրինաչափորեն փոխվում են նաև համապատասխան պարզ նյութերի ֆիզիկական հատկությունները։ 6-րդ խմբում տարրերի կարգաթվի մեծացման հետ օրինաչափորեն մեծանում են այդ տարրերի առաջացրած պարզ նյութերի հալման ու եռման ջերմաստիճանները, փոխվում են ագրեկատային վիճակն ու գույնը։
{{ՀՍՀ}}
| |||