«Լուցիուս Աննեուս Սենեկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Լավ/Ընտրյալ հոդվածի կամ ցանկի կաղապարների հեռացում: Այժմ Վիքիշտեմարանից է գալիս։, ջնջվեց: {{Link FA|de}} (3)
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Փիլիսոփա
[[Պատկեր:Duble herma of Socrates and Seneca Antikensammlung Berlin 07.jpg|մինի]]
| բնագիր անուն = Lucius Annaeus Seneca
'''Լուկիոս Անեուս Սենեկա''' (Սենեկա կրտսեր, լատիներեն՝ Lucius Annaeus Seneca minor, մ.թ.ա 4- մ.թ. 65) [[Ստոիցիզմ|ստոիկ փիլիսոփա]], պոետ և պետական գործիչ։ Եղել է հռոմեական կայսր [[Ներոն]]ի խնամակալը և դաստիարակը, թողել է բազմաթիվ երկեր։ Հայացքները մոտ են քրիստոնեությանը, կրել է նաև [[Էպիկուրոս]]ի ազդեցությունը։<br />
}}
Նշանավոր հռետոր և պատմիչ Լուկիոս Անեուս [[Սենեկա ավագ]]ի որդին է, պատկանել է հեծյալների դասին։
 
'''Լուկիոս Անեուս Սենեկա''' (Սենեկա կրտսեր, լատիներեն՝ {{lang-lat|Lucius Annaeus Seneca minor}}, մ.թ.ա 4 - մ.թ. 65) [[Ստոիցիզմ|ստոիկ փիլիսոփա]], պոետ և պետական գործիչ։ Եղել է հռոմեական կայսր [[Ներոն]]ի խնամակալը և դաստիարակը, թողել է բազմաթիվ երկեր։ Հայացքները մոտ են քրիստոնեությանը, կրել է նաև [[Էպիկուրոս]]ի ազդեցությունը։<br />Նշանավոր հռետոր և պատմիչ Լուկիոս Անեուս [[Սենեկա ավագ]]ի որդին է, պատկանել է հեծյալների դասին։
 
== Կենսագրությունը ==
Ծնվել է [[Հիսպանիա]]յի [[Կորդոբա]] քաղաքում, վաղ հասակում հայրը նրան տարել է Հռոմ, որտեղ ուսանել է [[Պյութագորաս|պյութագորյան դպրոցի]] փիլիսոփա Սոտիոնի, այնուհետև՝ [[ստոիցիզմ|ստոիկյաններ]] Ատալոսի, Սեքստիոսի և Պապինիոսի մոտ։ <br33 />թ. դառնում է [[քվեստոր]], 41 թ. [[Կլավդիոս]] կայսեր գահակալության առաջին տարում պալատական խարդավանքին մասնակցելու պատճառով աքսորվում է [[Կորսիկա]] կղզի, որտեղ անցկացնում է 8 տարի։
 
33 թ. դառնում է [[քվեստոր]], 41 թ. [[Կլավդիոս]] կայսեր գահակալության առաջին տարում պալատական խարդավանքին մասնակցելու պատճառով աքսորվում է [[Կորսիկա]] կղզի, որտեղ անցկացնում է 8 տարի։ <br />
== Մասնակցությունը պետական կառավարման գործերին ==
49 թ. Կլավդիուսի նոր կինը՝ [[Ագրիպինա Կրտսեր]]ը, կարողանում է հասնել Սենեկայի ներմանը։ Վերադառնալով աքսորից՝ Սենեկան նշանակվում է Ագրիպինայի որդի՝ ապագա [[Ներոն]] կայսեր դաստիարակը։ 54 թ. Կլավդիոսի թունավորումից հետո իշխանության է գալիս Ներոնը, իսկ նրա դաստիարակներ՝ Սենեկան և պրետորիայի պրեֆեկտ Ափրանիոս Բուրոսը դառնում են նոր կայսրի խորհրդականները։ Սենեկան մեծ ազդեցություն է ստանում պետական կառավարման գործերում։ 57 թ. դառնում է [[կոնսուլ]]. այդ ժամանակ նրա կարողությունը հասնում էր 300 միլիոն [[սեստերցիում]]ի։
 
59 թ. Ներոնը պարտադրում է Սենեկային և Բուրոսին անուղղակի կերպով մասնակցել իր մոր՝ Ագրիպինայի սպանությանը։ Սենեկան Ներոնի համար գրում է սենատի առաջ այդ հանցագործության համար արդարացման ճառի տեքստը։ Դրանից հետո կայսրի հետ նրա հարաբերությունները լարվում են։ 62 թ. Բուրոսի մահից հետո Սենեկան պաշտոնից հեռանալու խնդրագիր է ներկայացնում՝ թողնելով Ներոնին իր կարողության մեծ մասը։ <br />
 
== Մահը ==
65 թ. բացահայտվում է Ներոնի դեմ սենատոր Գայոս Կալպուրնիոս Պիսոնի կազմակերպած սպանության դավադրությունը։ Թեև Սենեկան ուղղակիորեն չէր մասնակցում դրան, Ներոնն օգտագործում է առիթը փիլիսոփայի հետ հաշվեհարդար տեսնելու համար։ Նա դատապարտվում է մահվան՝ ինքնասպանություն գործելու ձևի ընտրության իրավունքով։ Կյանքին վերջ է տալիս լոգարանում երակները կտրելու միջոցով։
Տող 31 ⟶ 35՝
== Աղբյուր ==
* Ա. Առաքելյան, Հռոմեական գրականության պատմություն, Երևան, 1975։
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Հռոմեացի փիլիսոփաներ]]