«Պյութագորաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

Հայտնի լինելով որպես «Թվերի հայր»՝ Պյութագորասը ազդեցիկ հետք է թողել մ.թ.ա. [[6-րդ դար]]ի փիլիսոփայական և կրոնական ուսմունքներում։ Քանի որ [[լեգենդ]]ներն ու այլ նմանատիպ պատմությունները մշուշում են նրա կատարած աշխատանքը նույնիսկ ավելի շատ, քան այլ մինչ[[սոկրատես]]յան [[փիլիսոփա]]ներինը՝ անհնար է հավաստիորեն խոսել Պյութագորասի կյանքի և ուսման մասին։ Պյութագորասը և նրա աշակերտները հավատում էին, որ ամեն ինչ կապված է [[մաթեմատիկա]]յի հետ, և կարծում էին որ ամեն ինչ կարող է կանխագուշակվել և չափվել ցիկլերի օգնությամբ։

 

== Կենսագրություն ==

Պյութագորասը ծնվել է [[Սամոս]] կղզում, [[Փոքր Ասիա]]յի ափի մոտ, Պիթայիսի և Մնեսարքոսի որդին էր։ Երիտասարդ տարիքում, [[Պոլիկրատես]]ի դաժան կառավարությունից փախչելու նպատակով լքել է հարազատ քաղաքը, մեկնելով Հարավային [[Իտալիա]]յում գտնվող [[Կրոտոն]] քաղաք։ Շատ հեղինակներ նաև ճանաչում են նրա հանդիպումները [[Հին Եգիպտոս]]ի և [[Բաբելոն]]ի փիլիսոփաների հետ մինչև արևմուտք շարժվելը՝ այս ճանապարհորդությունները նշված են հույն փիլիսոփաների կողմից գրված Պյութագորասի շատ կենսագրականներում։

 

 

[[Պատկեր:Pythagoraas.svg|մինի|աջից|Պյութագորասի հայտնի թեորեմը ուղղանկյուն եռանկյունների մասին]]

Պյութագորասը ձեռնամուխ է լինում Կրոտոնի մշակութային կյանքի բարեփոխմանը, հորդորելով քաղաքացիներին կրթվել և իր շուրջը ստեղծելով հետևորդների բարձրակարգ օղակ։ Այս մշակութային կենտրոնը առաջնորդվում է շատ խիստ օրենքներով։ Նրա դպրոցը բաց է լինում հավասարապես տղամարդկանց և կանանց համար։ Նրանք, ովքեր միանում են Պյութագորասի ներքին շրջանին, կոչում են իրենց ''մաթեմատիկոսներ''։ Նրանք ապրում են դպրոցում, հրաժարվում են իրենց սեփականությունից և սնվում են միայն բանջարեղենային կերակրով։ Հարևան տարածքներում բնակվող ուսանողներին նույնպես թույլատրվում էր այցելել Պյութագորասի դպրոց։ Կոչվելով ''ակուսմատիկոսներ'', այս աշակերտներին թույլատրվում էր օգտագործել միս և ունենալ սեփականություն։

 

[[Պյութագորասի թեորեմը]], որը կրում է իր անունը, հայտնի էր ավելի վաղ [[Միջագետք]]ում, Հին [[Եգիպտոս]]ում և [[Հնդկաստան]]ում։ Արդյոք Պյութագորասը ինքն է ապացուցել այդ թեորեմը, հայտնի չէ, քանի որ անտիկ աշխարհում ընդունված էր նշել ուսուցչի անունը իր աշակերտների կատարած հայտնագործությունների համար։ Թեորեմի հետ Պյութագորասի անվան կապը ամենավաղը հայտնվել է իր մահվանից 5 դար անց, [[Կիկերոն]]ի և [[Պլուտարքոս]]ի աշխատություններում։

 

{{wikiquote}}

* [http://www.utm.edu/research/iep/p/pythagor.htm Պյութագորաս, ինտերնետային փիլիսոփայական հանրագիտարան]

 

[[Կատեգորիա:Անտիկ դարաշրջանի հույն փիլիսոփաներ]]