«Կադմիում»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Կադմիում''' ({{lang-lat|''Cadmium''}}) քիմիական տարր է որի նշանն է '''Cd''', [[պարբերական համակարգ]]ի 5-րդ պարբերության, 2-րդ խմբի [[քիմիական տարր]]: Կարգահամարը 48 է, ատոմական զանգվածը՝ 112,40, ատոմի արտաքին թաղանթի էլեկտրոնային կաոուցվածքը՝ 4d¹⁰5s²: Սպիտակ-արծաթափայլ, փափուկ և ձգվող մետաղ է:է։ Կադմիումը միացություններում երկարժեք է:է։ Օդում խամրում է մակերևույթին առաջացած CdO օքսիդի բարակ թաղանթի պատճառով, որը պաշտպանում է կադմիումը հետագա օքսիդացումից:օքսիդացումից։

Ֆ. Շտրոմայերը անվալել է «կադմիում», {{lang-gr|''καδμεία''}} - ցինկի ոչ մաքուր օքսիդ կամ ցինկի հանքանյութ:հանքանյութ։

Կադմիումը հազվագյուտ և ցրված տարր է, պարունակությունը երկրակեղևում՝ 1,3•10^-5 % (ըստ զանգվածի): Երկիր ընդերքում կադմիումի միջին պարունակությունը կազմում է 130 մգ/տ, ծովի ջրում՝ 0,11 մկգ/լ:լ։ Հայտնի են կադմիումի ընդամենը 6 միներալներ:միներալներ։ Կադմիումի հազվագյուտ միներալներից են՝

Ունի ութ կայուն իզոտոպ՝ 106 (1,215%), 108 (0,875%), 110 (12, 39%), 111 (12,75%), 112 (24,07%), 113 (12,26%), 114 (28,86%) և 116 (7,58%) զանգվածային թվերով:թվերով։

Ստացվում է [[ցինկ]]ի, կապարա-ցինկի, պղնձա-ցինկի հանքերի թափոնների մշակումից:Մեկմշակումից։Մեկ տարում արտադրվում է մոտ 20000 տոննա կադմիում<ref>http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0016/123073/AQG2ndEd_6_3Cadmium.PDF</ref>:

Սպիտակ-արծաթափայլ, փափուկ և ձգվող մետաղ է, [[խտություն]]ը՝ 8650 կգ/մ3 (20 °C-ում), հալման ջերմաստիճանը՝ 320,9 °C, եռմանը՝ 767 °C: Կադմիումը միացություններում երկարժեք է:է։ Օդում խամրում է մակերևույթին առաջացած CdO օքսիդի բարակ թաղանթի պատճառով, որը պաշտպանում է կադմիումը հետագա օքսիդացումից:օքսիդացումից։

Օդում ուժեղ տաքացնելիս այրվում է՝ առաջացնելով բաց դարչնագույնից մինչև մուգ դարչնագույն CdO օքսիդը (բյուրեղային փոշի է): Կադմիումը միացություններ է առաջացնում [[հալոգեններ]]ի, [[Ծծումբ|ծծմբի]] և այլ տարրերի հետ:հետ։ Անօրգանական [[թթուներ]]ից դանդաղ դուրս է մղում ջրածին՝ առաջացնելով համապատասխան [[աղեր]]: Կադմիումի աղերի վրա կծու ալկալիներով ազդելիս նստում է սպիտակ հիդրօքսիդը՝ Cd(OH)₂: Կադմիումի միացությունները թունավոր են, առանձնապես վտանգավոր են նրա օքսիդի գոլորշիները՝ շնչելիս:շնչելիս։

Կիրառվում է միջուկային ռեակտորներում, հակակոռոզային և դեկորատիվ ծածկույթներ պատրաստելու համար, կուտակիչներում:կուտակիչներում։ Մտնում է դյուրահալ [[համաձուլվածքներ]]ի (օրինակ, Վուդի համաձուլվածքի) բաղադրության մեջ:մեջ։ Կադմիումի սուլֆիդը (կադմիումի դեղին) կիրառվում է որպես գեղանկարչական ներկ:ներկ։ Կադմիումի սուլֆատը և ամալգամն օգտագործում են վեստոնի նորմալ էլեմենտում:էլեմենտում։ Կադմիումի համաձուլվածքները ոսկու հետ ունեն կանաչավուն գունավորում<ref>[http://www.arabio.ru/om/zoloto_vidi.htm Золото - какой цвет в моде<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref><ref>[http://www.uwelir.ru/metal/metal4.html Ювелирное дело » Сплавы драгоценных металлов<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>:

Կենդանի օրգանիզմում կադմիումի պարունակությունը կազմում է (%-ով) [[բույսեր]]ում՝ 10^-4, որոշ կենդանիների օրգանիզմում՝ 4•10^-53•10^-3: Հայտնաբերված է ողնաշարավոր բոլոր [[կենդանիներ]]ի օրգանիզմներում:օրգանիզմներում։ Կադմիումով առավել հարուստ է [[լյարդ]]ը:ը։ Կադմիումի ֆիզիոլոգիական նշանակությունն անբավարար է ուսումնասիրված, բայց հայտնի է, որ այն ազդում է ածխաջրային փոխանակության, լյարդում հիպոքլորաթթվի սինթեզի, որոշ [[ֆերմենտներ]]ի ակտիվության վրա:վրա։