«Համաշխարհային օվկիանոս»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ կրճատումների բացում՝, փոխարինվեց: մլն → միլիոն (3) oգտվելով ԱՎԲ |
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: զ: → զ։ (3) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Physical world.jpg|մինի|''Համաշխարհային օվկիանոսի
'''Համաշխարհային օվկիանոս''', [[ջրոլորտ]]ի հիմնական մասը, որը կազմում է վերջինիս 94,2 %-ը՝ 1338 միլիոն կմ²։ Շրջապատում է բոլոր [[մայրցամաք]]ներն ու [[աշխարհամաս]]երը, [[թերակղզի]]ներն ու [[կղզի]]ները։ Բնորոշ հատկանիշներից մեկը [[աղ]]ի առկայությունն է ողջ [[Տարածքային ջրեր|ջրային տարածք]]ում։ Եթե Համաշխարհային օվկիանոսում լուծված աղի ամբողջ պաշարը նստվածքի ձևով սփռվեր, ապա օվկիանոսի հատակին կգոյանար 57 մ հաստությամբ աղի շերտ<ref>Գագիկ Արծրունի - «
Մայրցամաքներն ու խոշոր [[արշիպելագ]]ները բաժանում են Համաշխարհային օվկիանոսը մի քանի մասերի՝ [[օվկիանոս]]ների՝
Տող 17.
Համաշխարհային օվկիանոսի առաջին հետազոտողները եղել են ծովագնացները։ Շուրջերկրյա ճանապարհորդության ժամանակաշրջանում ուսումնասիրվել են մայրցամաքներ, օվկիանոսներ և կղզիներ։ [[Ֆեռնան Մագելան]]ի ([[1519]]—[[1522]]), ապա նաև [[Ջեյմս Կուկ]]ի ([[1768]]—[[1780]]) ղեկավարած արշավախմբերը եվրոպացիներին հնարավորություն տվեցին պատկերացում կազմել [[Երկիր]] մոլորակի ցամաքները շրջապատող ջրային գոտիների և առհասարակ մայրցամաքների ուրվագծերի մասին։ Կազմվեցին առաջին քարտեզները։ [[17-րդ դար|17]]-[[18-րդ դար]]երում գծագրվեցին ծովափնյա շրջանները, և համաշխարհային քարտեզն ստացավ ժամանակակից տեսք։ 17-րդ դարի կեսերին [[Հոլանդացիներ|հոլանդացի]] աշխարհագրագետ [[Բերնխարդ Վարեն]]ն առաջարկեց օգտագործել «Համաշխարհաիյն օվկիանոս» տերմինը՝ նկատի ունենալով Երկրի ջրային մակերեսը։
[[1872]] թվականի [[դեկտեմբերի 22]]-ին Պորտսմուտ անգլիական նավահանգստից ճանապարհ է ընկնում «Չելենջեր» ({{lang-en|HMS Challenger}}) առագաստանավը՝ հատուկ նախատեսված առաջին օվկիանոսահետազոտության աշրավախմբի համար<ref>
Համաշխարհային օվկիանոսի ժամանակակից հասկացությունը [[20-րդ դար]]ի սկզբին կազմել է [[Ռուսներ|ռուս]]-խորհրդային աշխարհագրագետ, օվկիանոսագետ և քարտեզագետ [[Յուլի Շոկալսկի]]ն ([[1856]]-[[1940]])։ Նա առաջինն է, ով [[Գիտություն|գիտության]] ոլորտ է ներմուծել «Համաշխարհային օվկիանոս» տերմինը՝ համարելով բոլոր օվկիանոսները (Ատլանտյան, Խաղաղ, Հնդկական, Հյուսիսային սառուցյալ) վերջինիս մաս։
|