«Ամիններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: մ: → մ։ (26) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 3.
RNH<sub>3</sub>, R<sub>2</sub>NH, R<sub>3</sub>N
 
Հայտնի են մեծ թվով բնական և սինթետիկ օրգանական միացություններ, որոնց մոլեկուլում [[Ազոտ|ազոտի]] [[Ատոմ|ատոմներ]] են պարունակվում:պարունակվում։ Դրանց թվին են պատկանում ամիններն ու [[Ամինաթթուներ|ամինաթթուները]]:
 
Պարզագույն ներկայացուցիչը ''մեթիլամինն'' է. CH<sub>3</sub>–NH<sub>2</sub>
 
Կարելի է նաև ընդունել, որ առաջնային ամինները ածխաջրածնայինների ածանցյալներն են, որոնց մոլեկուլում ջրածնի ատոմը տեղակալված է NH<sub>2</sub> ամինային՝ խմբով:խմբով։
 
== Ամինների դասակարգում ==
# Ըստ ազոտի ատոմին միացած ռադիկալների թվի տարբերում են առաջնային, երկրորդային և երրորդային ամիններ:ամիններ։
# Ըստ ածխաջրածնային ռադիկալի բնույթի՝ ամինները լինում են [[ալիֆատիկ |ալիֆատիկ]], [[արոմատիկ]] և խառը:խառը։ Օրինակները բերված են աղյուսակում.
{| class="wikitable"
|-
Տող 23.
|}
 
Այն ամինները, որոնց մոլեկուլում ամինային խումբն անմիջականորեն միացած է արոմատիկ օղակին, անվանում են արոմատիկ ամիններ:ամիններ։
 
Հայտնի են նաև ալիցիկլիկ և հետերոցիկլիկ ամիններ:ամիններ։
 
== Ամինների իզոմերիա և անվանակարգ ==
Տող 56.
CH3
 
Ինչպես հասկացանք, որպեսզի ամինն անվանվի թվարկվում են ազոտի ատոմին միացած տեղակալիչները՝ ըստ մեծացման կարգի՝ ավելացնելով -ամին վերջածանցը:վերջածանցը։ Նույն տեղակալիչների առկայության դեպքում օգտագործում են երկ-(դի) և եռ-(տրի) նախամասնիկները.
 
* Մեթիլամին CH<sub>3</sub>–NH<sub>2</sub>
Տող 64.
 
== Ամիննների ստացում ==
1. Ամինները ստացվում են ալկիլհալոգենիդների և ամոնիակի փոխազդեցությունից:փոխազդեցությունից։ Այս եղանակով ստացվում են առաջնային, երկրորդային և երրորդային ամինների խառնուրդ:խառնուրդ։
[[File:Reaction1111.PNG|center|reaction]]
2. Ավելի ընդհանուր եղանակ է ալիֆատիկ և արոմատիկ նիտրոմիացությունների վերականգնումը:վերականգնումը։ Որպես վերականգնիչ է ծառայում ջրածինը <<ծնման պահին>>, որը ստացվում է, օրինակ, երկաթի և աղաթթվի փոխազդեցությունից.
[[File:Chemistry reaction 1.PNG|center|reaction 1]]
 
Տող 73.
 
{{Հիմնական|Նիկոլայ Զինին }}
Անիլինի ստացման եղանակն առաջարկել է ռուս քիմիկոս [[Նիկոլայ Զինին]]ը:ը։ Անիլին կարելի է ստանալ՝ նաև նիտրոբենզոլը ջրածնով կատալիզատորի առկայությամբ վերականգնելով:վերականգնելով։
 
== Ֆիզիկական հատկություններ ==
Ամինների նմանությունն ամոնիակին միայն ձևական չէ:չէ։ Այս երկուսն ունեն ընդհանուր հատկություններ:հատկություններ։ Սահմանային շարքի ամինների ստորին անդամները (մեթիլամին, երկմեթիլամին, եռմեթիլամին) գազային նյութեր են և ունեն ամոնիակի հոտ:հոտ։ Փոքր մոլային զանգվածով մնացած ամինները հեղուկներ են և ջրում լավ լուծվում են:են։ Առաջնային և երկրորդային ամիններն առաջացնում են ջրածնային կապեր, ինչը նշանակալիորեն բարձրացնում է այդ ամինների եռման և հալման ջերմաստիճանները:ջերմաստիճանները։
 
CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–CH<sub>2</sub>–NH<sub>2</sub> եռման ջերմաստիճանը՝ 49 <sup>0</sup>C
Տող 82.
CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–CH<sub>2</sub>–CH<sub>3</sub> եռման ջերմաստիճանը՝ -0,5 <sup>0</sup>C
 
Անիլինը յուղանման հեղուկ է, ջրի հետ սահմանափակ խառնվող, եռում է 184 <sup>0</sup>C ջերմաստիճանում:ջերմաստիճանում։ Ավելի մեծ մոլային զանգվածով արոմատիկ ամինները պինդ նյութեր են:են։
 
== Քիմիական հատկություններ ==
Ամինների քիմիական հատկությունները որոշվում են հիմնականում ազոտի ատոմի մոտ եղած չընդհանրացված էլեկտրոնային զույգով:զույգով։ Ամինների և ամոնիակի կառուցվածքները նման են և դրսևորում են նույնանման հատկություններ:հատկություններ։
 
[[File:Ամիններ.PNG|կենտրոն|Ամինների մոդելներ]]
 
Ինչպես ամոնիակը, այնպես էլ ամինները ազոտի հիմքում չընդհանրացված էլեկտրոնային զույգի հաշվին դոնորակցեպտորային մեխանիզմով առաջացնում են չորրորդ կովալենտային կապը՝ հանդես գալով էլեկտրոնների դոնորի դերում:դերում։
 
Ամինները հաճախ անվանվում են օրգանական հիմքեր:հիմքեր։
 
1. Ալիֆատիկ ամինների ջրային լուծույթներն ունեն հիմնային ռեակցիա, քանի որ ջրի հետ ամինների փոխազդեցությունից առաջանում են ալկիլամոնիումի հիդրօքսիդներ՝ նման ամոնիումի հիդրօքսիդին:հիդրօքսիդին։
 
2. Ամինները փոխազդում են թթուների հետ՝ առաջացնելով ալկիլամոնիումի աղեր:աղեր։
 
2CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–NH<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> <math>\rightarrow </math> (CH<sub>3</sub>–CH<sub>2</sub>–NH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>SO<sub>4</sub> Էթիլամոնիումի սուլֆատ
 
3. Ամիններն օդում այրվում են առաջացնելով՝ ածխածնի քառավալենտ օքսիդ, ջուր և ազոտ:ազոտ։
 
4CH<sub>3</sub>NH<sub>2</sub> + 9O<sub>2</sub> <math>\rightarrow </math> 4CO<sub>2</sub> + 10H<sub>2</sub>O + 2N<sub>2</sub>
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ամիններ» էջից