«Կալեվալա (էպոս)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Պատմությունը: ամսաթվերի ձևաչափի ուղղում, փոխարինվեց: accessdate=15 August 2010 → accessdate=2010 թ․ օգոստոսի 15 oգտվելով ԱՎԲ
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ջ: → ջ։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Elias Lönrot Cabinet Portrait.jpg|մինի|աջից|260px|«Կալեվալայի» բանահավաք Էլիաս Լյոնրոթը ([[1802]]-[[1884]] թվականներ)]]
[[Պատկեր:Gallen Kallela The Aino Triptych.jpg|մինի|աջից|260px|«Կալեվալայի» գործող անձանցից մեկի` Աինո անունով կույսի պատմությունը ֆինն նկարիչ [[Աքսելի Գալեն-Կալելա]]յի նկարում։ Ձախ նկարում պատկերված է անտառում Վյայնյամեյնենի և Աինոյի առաջին հանդիպումը, աջում` Աինոն տխուր լացում է գետի ափին և լսում է Վելլամոյի սպասուհիների կանչը, ովքեր նվագում են ջրի մեջ:մեջ։ Կենտրոնում պատկերված է, թե ինչպես է Վյայնյամեյնենը ձուկ որսալիս ձեռքից բաց թողնում մի փոքր ձկան, որը վերափոխվելով դառնում է Աինոն և նրա վրա ծիծաղելով չքվում է անվերադարձ։]]
'''Կալեվալա''' ([[կարելերեն]] և [[ֆիններեն]]` Kalevala), [[կարելներ]]ի և [[ֆիններ]]ի ազգային [[էպոս]]ը։
 
== Պատմությունը ==
Գրի է առել և ի մի է բերել ֆինն գիտնական [[Էլիաս Լյոնրոթ]]ը ([[1802]]-[[1884]]) [[19-րդ դար]]ի 1-ին կեսին կարելերեն և ֆիններեն բանահյուսությունից և ֆիննական դիցաբանությունից:դիցաբանությունից։<ref name="Overview">{{cite web|url=http://finland.fi/public/default.aspx?contentid=160078&contentlan=2&culture=en-US|accessdate=15 August 2010|title=Kalevala: the Finnish national epic|author=Anneli Asplund|author2=Sirkka-Liisa Mettom|date=October 2000}}</ref> 1835 թվականին հրատարակվել է առաջին տարբերակը (32 երգ, [[ֆիններեն]]` runot ''րունո''), [[1849]] թվականին՝ երկրորդը (50 երգ, 22.795 չափածո տող)։ <ref name="Society-description">{{cite web|url=http://www.kalevalaseura.fi/s_kalevala_e.php|author=Kalevala Society|accessdate=2010 թ․ օգոստոսի 15|title=Kalevala, the national epic}}</ref>
 
Էպոսի անունը նշանակում է «Կալեվի երկիր»։ Ռուներում պատկերված է ժողովրդի պայքարը ընդդեմ հյուսիսի խստաշունչ բնության և, մասնավորապես, ընդդեմ բռնակալ Լոուհիի։ Պայքարը գլխավորում է էպոսի գլխավոր հերոս, երգասաց Վյայնյամեյնենը։ Էպոսում զգալի տեղ են գրավում [[կենցաղ]]ի, սիրո, աշխատանքի պատկերները։ Թարգմանվել է աշխարհի շատ լեզուներով։ [[1949]] թվականին [[ԽՍՀՄ]]-ում տոնվել է էպոսի լրիվ հրատարակության հարյուրամյակը։ [[1972]] թվականին «Կալեվալան» լույս է տեսել հայերեն՝ [[Հմայակ Սիրաս]]ի արձակ վերապատմումով։