«Զատկի կղզի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ամսաթվերի ձևաչափի ուղղում, փոխարինվեց: accessdate=2007-04-13 → accessdate=2007 թ․ ապրիլի 13 oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 3.
|բնագիր անվանում = Isla de Pascua / Rapa Nui
|պատկեր = Osterinsel Uebersicht.jpg
|նկարագրություն = Մոաի հուշարձաններ
|կոորդինատներ <!--*կոորդինատներ-->
|lat_d = -27.1326
Տող 39.
 
[[File:Moai Rano raraku.jpg|thumb|left|Զատկի կղզի]]
'''Զատկի կղզին''' ({{lang-nl|Paasch-Eyland}}, {{lang-es|Isla de Pascua}}) կղզի է Խաղաղ օվկիանոսի հարավային մասում, պատկանում է Չիլիին։ ԿղզուԿղզին տեղի անվանումնհայտնի է նաև «Ռապա Նուի» ({{lang-rap|Rapa Nui}})։ թահիթիական անվամբ, որը համապատասխանում է տեղաբնակների լեզվին։ Տարածքը 163,6 կմ²։ Կոորդինատները՝ {{coord|27|07|S|109|21|W|type:isle_region:KI}}
 
Այն կազմավորվել է մի շարք [[Հրաբուխ|հրաբխային]] զանգվածային ժայթքումների հետևանքով և միլիոնավոր տարիներ շարունակ կղզին բնակեցված չի եղել. այնտեղ ապրել են միայն ծովային [[թռչուն]]ներ։ Կղզու զառիթափ լանջերը, այնուամենայնիվ, [[փարոս]]ն են պոլինեզյան [[ծովագնաց]]ների։ Հայտնի չէ, թե ինչու են նրանք լքել իրենց հայրենի երկիրը։
 
[[Լավա]]յի խողովակները և իրար զարնվող ալիքները կազմավորել են հարյուրավոր քարանձավներ և վտանգավոր ծովածոց։ Միայն մի քանի անվտանգ վայրեր կան, որտեղ կարող են խարիսխ իջեցնել։
 
Միջինը 4 մ բարձրություն և 14 տ քաշ ունեցող այս արձանները մեծ մասամբ քանդակվել և տեղադրվել են 1000-1650թթ..։ Դրանք համարվել են քաղաքական հեղինակության և իշխանուքյան խորհրդանիշներ։ Դրանց ձևավորումը համապատասխանել է տեղաբնակների մարմնի դաջվածքներին, որոնք մատնանշում էին հասարակական կարգավյճակը, իսկ որոշների գագաթները ձևավորված են կարմիր քարերով՝ հավանաբար խորհրդանշելով Ռապա Նուիի վորնախավի կարմի մազերը։
 
Կղզու մայրաքաղաքն ու նրա միակ քաղաքը [[Անգա Ռոա]]ն է։ Այն աշխարհում հայտնի է հատկապես մոաների՝ հրաբխային մամլված փոշուց կառուցված քարե արձանների շնորհիվ, որոնցում, ըստ տեղաբնակների, կենտրոնացած է Զատկի կղզու առաջին թագավոր Հոտու-Մատուի նախնիների գերբնական ուժը։ Նորաբնակները կղզին վերանվանել են «Te Pito O Te Henua», որը կոչվում է Երկիր մոլորակի «պորտը»։