«Սմբուկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ջ: → ջ։ (13) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 19.
| commons = Solanum melongena
}}
'''Բադրիջան''' կամ '''սմբուկ''' ({{lang-lat|''Solanum melongena''}}), [[մորմազգիներ]]ի ընտանիքի միամյա և բազմամյա բույս, որը բավականին մեծ տեղ է զբաղեցնում սննդի և պահածոների արդյունաբերությունում։ ՀՀ-ում տարածված է մշակության
== Անվանում ==
Տող 26.
== Կենսաբանական նկարագիր ==
[[Պատկեր:Eggplant flower.JPG|մինի|ձախից|ծաղիկը]]
[[Ցողուն]]ը կանգուն է, ճյուղավորվող, թավոտ, բարձրությունը՝ 70–180
Պտուղը կլորավուն, [[տանձ|տանձաձև]], գլանաձև, մանգաղաձև, բացից մինչև մուգ մանուշակագույն հատապտուղ է (զանգվածը՝ 40–100 գ): Սննդի մեջ պտուղներն օգտագործվում են տեխնիկական հասունացման
Մերձարևադարձային և բարեխառն գոտիներում մշակում են սածիլներով՝ որպես միամյա
== Քիմիական կազմ ==
Բադրիջանի պտուղների չոր նյութը կազմում է 7-12%, իսկ [[շաքար]]ը՝ 3-4%։ Բացի այդ, բադրիջանի պտուղները պարունակում են 0,034% [[ֆոսֆոր]], 0,001% [[երկաթ]] և 0,01% [[կիր]], որոնք շատ անհրաժեշտ են մարդու օրգանիզմի համար։ Բադրիջանը վիտամիններով առանձնապես հարուստ չէ, թեև պարունակում է որոշ քանակությամբ [[Վիտամին B2|B2]], [[Վիտամին PP|PP]] և [[Վիտամին C|C]] վիտամիններ։
Պտուղը պարունակում է չոր նյութեր, շաքարներ, սպիտակուցներ, [[ճարպ]]եր, վիտամիններ, կալցիումի, ֆոսֆորի, երկաթի և այլ
== Նշանակություն և կիրառում ==
Բադրիջանից պատրաստում են բազմազան ճաշեր։ Բադրիջանի պտուղներից հրուշակեղենի արդյունաբերությունում պատրաստում են բարձրորակ մուրաբաներ և ցուկատներ։
Հայկական խոհանոցում բադրիջանով ուտեստները չունեն հաուկ անուններ, սակայն շատ նման են իրենց պատրաստման եղանակով հայտնի [[ռատատույ]] ֆրանսիական և այլ երկրների կերակրատեսակների
== Տարածում ==
Վայրի սմբուկն աճում է [[Հարավարևելյան Ասիա]]յում ([[Հնդկաստան]], [[Մյանմա]]): Մշակվում է [[Եվրոպա]]յում, [[Ասիա]]յում, [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում, Հյուսիսային և Կենտրոնական [[Ամերիկա]]
[[ՀՀ]]-ում սմբուկի մշակությունը լայնորեն տարածված
== Վիճակագրություն ==
| |||