«Տեքստ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Տեքստի մասին ուսմունքի առանցքային հասկացություններից մեկն է կոհեզիան՝ տեքստի տարբեր մասերի՝ միմյանց կապակցման յուրահատուկ միջոցների ամբողջականությունը:ամբողջականությունը։ Խոսքը տեքստային կապակցությունների տարբեր ձևերի մասին է, առանց որոնց անհնար է միասնական լեզվական հաղորդակցական գործընթացի իրականացումը:իրականացումը։ Տեքստի տարբեր մասերը, որոնք երբեմն նշանակալից հեռավորության վրա են գտնվում միմյանցից, այս կամ այն կերպ կապակցված են լինում:լինում։ Կապի այդ միջոցների, ձևերի նշանակման համար գործածվում է վերջերս շրջանառության մեջ մտած կոհեզիա եզրույթը:եզրույթը։ (Լատիներեն cohaesus – կապակցված, կցվածություն, անգլերեն cohesion - կապակցում): Կոհեզիան կապի հատուկ տեսակներ են, որոնք ապահովում են առանձին հաղորդումների, փաստերի, գործողությունների և այլնի շարունակականությունը (континуум), այսինքն՝ տրամաբանական հաջորդականությունը, փոխկապվածությունը:փոխկապվածությունը։ Կոհեզիան տեքստի տարբեր կառուցվածքային բաղադրատարրերի կապակցման հատկությունն է և հիմնվում է այդ էլեմենտների՝ տեքստի այլ էլեմենտների հետ կապի վրա:վրա։ Ամբողջական տեքստի մակարդակում կոհեզիան հանգեցնում է տեքստի նոր հատկության՝ ամբողջականության կամ կոհերենտության:կոհերենտության։ Կոհեզիան տեքստի կառուցվածքա-իմաստային հատկությունն է՝ պայմանավորված կապակցման տարբեր միջոցներով (քերականական կամ լեզվական), որոնք ձևավորում են նրա կառուցվածքը:կառուցվածքը։ Լինելով տեքստի կապակցվածության ձևերից մեկը՝ այն ներկայացնում է որպես խոսքի հաղորդակցական որակ, լեզվական և քերականական միջոցների խումբ՝ տեքստի միավորների միջև կապերի արտահայտման համար, որն ապահովում է կապակցված և ձևավորված խոսքի կառուցումը, ինչպես նաև տեքստի տարբեր հատվածների փոխպայմանավորվածությունն ու փոխկապվածությունը:փոխկապվածությունը։

Գիտական գրականության մեջ տեքստի տարբեր կառուցվածքային միավորների՝ միմյանց կապակցման միջոցներից են համարվում մասնավորապես կոհեզիայի քերականական ձևերը (կապերն ու շաղկապները, դերբայական դարձվածները), բառային և շարահյուսական կրկնություները, զուգահեռ կառուցվածքները, պատկերավոր և զուգորդական կապակցությունները, լեզվական կրկնությունն իր տեսակներով (հոմանիշներ, հականիշներ և այլն), հնչյունաբանական (ինտոնացիա/հնչերանգ), ձևաբանական (դեմքի ձևերի, խոնարհման, կապերի օգտագործում, կապական բառեր, դերանուններ), շարահյուսական (բառերի շարադասությունը, շարահյուսական զուգահեռականություն), ոճաբանական (տարբեր տրոպներ, ձևեր, հնարներ, բազմիմաստություն, աստիճանավորում և այլն) միջոցները:միջոցները։

Կոհեզիան տեքստում կարող է իրագործվել ամենատարածված տարատեսակ համարվող լեզվական կրկնության կամ լեզվական կապի, վերջինիս ենթատեսակների՝ հոմանիշային կրկնության, կապակցում ընդհանրացման, մասի և ամբողջի հարաբերության, հականշության (վերջին չորս տեսակը կոչվում են իմաստային կրիկնություն) միջոցով:միջոցով։ Տեքստի կոհեզիայի տարատեսակ է դիտարկվում նաև տեքստային հակադրությունը:հակադրությունը։ Կոհեզիայի տարածված ձևերից է նաև անաֆորային հղումների օգտագործումը (օրինակ՝ դերանունների օգնությամբ), ինչպես նաև էլիպսիսը:էլիպսիսը։ Վերջինս տեքստում ենթադրվող լեզվական միավորի բացթողումն է:է։ Կոհեզիայի միջոցներից է նաև թեմատիկ բառապաշարի ընտրությունը, երբ բառապաշարը պատկանում է միևնույն իմաստային դաշտին:դաշտին։ Այսինքն լեզվական կապակցումն իրագործվում է տեքստային հատվածի բառախմբերի՝ միմյանց կապակցումով:կապակցումով։ Ընդ որում՝ այդ բառախմբերը պատկանում են միևնույն թեմային:թեմային։ Այսպիսով կոհեզիան դիտարկվում է ոչ միայն ուղղակի բառազույգերի՝ այլև բավականին երկար բառաշարքերի (իմաստով մոտ), իսկ տեքստի մակարդակում՝ նրա տարբեր կառուցվածքային մաս-միավորների (հատվածների) միջև գործող կապի հատուկ տեսակ, որը պայմանավորվում է խոսքային հաղորդմամբ, հեղինակային պայմանական իմաստավորմամբ և լեզվական համակարգի առանձնահատկություններով:առանձնահատկություններով։