«Հայաստանի ավտոմոբիլային համարանիշեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Պատկեր:License_plate_of_Armenia_2014License plate of Armenia 2014.jpg|thumb|2014 թվականի կեսերի հայաստանյան պետհամարանիշ]]

'''Հայաստանի ավտոմոբիլային համարանիշեր''' — համարանիշեր, որոնք նախատեսված են թեթև մարդատար և բեռնատար [[ավտոմեքենա]]ների, [[ավտոբուս]]ների, [[կցորդ]]ների և [[մոտոցիկլետ]]ների պետական գրանցման համար [[Հայաստան]]ի տարածքում:տարածքում։

Առաջին անգամ ավտոմեքենաների վրա համարանիշեր Հայաստանում հայտնվել են [[ԽՍՀՄ]] կազմ Հայաստանի մտնելուց հետո:հետո։ Այդ պահից սկսած և մինչև [[1996]] թվականը երկրում կիրառվում էին սովետական տիպի ավտոմոբիլային համարանիշեր, որոնք պատկանել են [[Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության]]ը (համահանրապետական սերաներ՝ '''АД''' և '''АР''').

1996 թվականից Հայաստանում սկսեցին տրամադրել սեփական ստանդարտի համարանիշեր, բայց միայն ավտոմեքենաների և ավտոբուսների համար:համար։ Մոտոցիկլետները և կցորդները շարունակում էին գրանցել '''АР''' սերիայի սովետական համապատասխան համարանիշերով:համարանիշերով։

[[2010]] թվականից սեփական ստանդարտի համարանիշեր սկսեցին տրամադրվել նաև մոտոցիկլետների և կցորդների համար:համար։

[[2014]] թվականի կեսերից սկսվել է փոփոխված համարանիշերի տրամադրումը՝ նոր համարանիշերի վրա փոխված և խոշորացված է տառատեսակը, ինչպես նաև հայտնվել են երկրի դրոշը և հոլոգրաֆիկ շերտը, որը փաստացի սահմանազատում է պետական խորհրդանիշերը համարանիշի բովանդակային մասից:մասից։

Հայաստանի ավտոմոբիլային համարանիշն իրենից ներկայացնում է ուղղանկյուն մետաղական սպիտակ գույնի տախտակ, որի վրա նշանները գրված են սև գույնով:գույնով։ 1996 թվականի ստանդարտով համարանիշի վրա ձախ կողմից գտնվում էր «AM» գրությունը, ինչը համապատասխանում էր երկրի կոդին:կոդին։ Ձախ կողմից առկա էր նաև հոլոգրաֆիկ նշան:նշան։

* հատուկ համարանիշերի վրա կիրառվում էին նաև '''[[P]]''' ([[հայերեն]] [[Ք]]-ին նման) և '''[[Ո]]''' (փոքրատառ [[լատիներեն]] [[N]]-ին նման) տառերը:տառերը։

[[2008]] թվականի դեկտեմբերից '''Р''' и '''Ո''' տառերը կարելի էր ստանալ սովորական համարանիշերում էլ լրացուցիչ վճարի դիմաց:դիմաց։

[[2010]] թվականի [[նոյեմբեր]]ից լրացուցիչ վճարի դիմաց համարանիշերում թույլատրվեցին կիրառել '''D''', '''N''', '''T''' и '''V''' լատինական տառերը, որոնք հայկական նմանօրինակներ չունեին:չունեին։ Այդ ժամանակ էլ հենց շարքային համարներում դադարեցին կիրառել '''Ո''' տառը, որպես լատիներենում թույլ նմանօրինակ ունեցող տառ:տառ։

[[2012]] թվականի [[մայիս]]ից լրացուցիչ վճարի դիմաց թույլատրեցին նաև կիրառել համարանիշերում '''A''', '''M''', '''Q''' и '''R''' տառերը:տառերը։

[[2012]] թվականի [[հուլիս]]ից '''D''', '''P''', '''T''' и '''V''' տառեր պարունակող համարանիշերը (ի լրացումն '''L''', '''Օ''', '''Տ''' и '''Ս''' տառերի) տրվում են ընդհանուր հիմունքներով, մյուս վերը թվարկված տառերը՝ լրացուցիչ վճարի դիմաց:դիմաց։

[[2013]] թվականի [[հոկտեմբեր]]ից լրացուցիչ վճարի դիմաց թույլատրվեց կիրառել համարանիշերում '''C''', '''F''' и '''Z''' լատինական տառերը:տառերը։

Ստանդարտ կոդը բաղկացած է 5 թվերից և 2 տառերից:տառերից։ Համարանիշերն ունեն հետևյալ կառուցվածքը.

Համարանիշի երկշարք կիրառման դեպքում (այն տեղերում ամրացնելու համար, ուր ստանդարտ համարանիշը չի տեղավորվում) թվերի առաջին խումը և տառերը տեղադրվում են վերևի շարքում, թվերի երկրորդ խումբը՝ ներքևի շարքում:շարքում։ Առանձին դեպքերում երկշարք համարանիշի փոխարեն կիրառվում է միաշարքը՝ տպված սեղմված տառատեսակով:տառատեսակով։

Համարանիշերի առաջին տեսակը նախատեսված է ֆիզիկական անձանց ավտոմեքենաների համար, երկրորդը՝ իրավաբանական անձանց մեքենաների համար:համար։ Երկու թվերը (առաջին տեսակի համար դրանք սկզբի թվերն են, երկրորդ տեսակի համար՝ վերջի թվերն են) տեսականորեն նշանակում են գրանցման վայրը:վայրը։ 2000-ականների կեսերին համարանիշերի թողարկումը Հայաստանի ներսում դադարեցվեց՝ համարանիշերի արտադրության համար անհրաժեշտ սարքավորումների շարքից դուրս գալու պատճառով:պատճառով։ Նոր համարանիշերը սկսեցին պատվիրվել [[Գերմանիա]]յում, իսկ տրամադրումը որպես կանոն սկսվեց քաոսային ձևով տեղի ունենալ՝ առանց հաշվի առնելու մարզերի կոդը:կոդը։

* Մոտոցիկլետների համարանիշերը գործնականում ամբողջությամբ համապատասխանում են ֆիզիկական անձանց ավտոմոբիլային համարանիշերի երկշարք տեսակին, միայն այն տարբերությամբ, որ տառերը վերևի շարքից տեղափոխված են ներքև:ներքև։

* Կցորդների համարանիշերը գարծնականում ամբողջությամբ համապատասխանում են ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձանց ավտոմոբիլային համարանիշերին միայն այն տարբերությամբ, որ համարանիշում տառը մեկ հատ է (առավել հաճախ՝ '''L'''):։ Համարանիշն ունի առավել կոմպակտ չափսեր:չափսեր։

* [[Հասարակական տրանսպորտ]]ում օգտագործվող ավտոբուսների համարանիշերն ունեն դեղին ֆոն և սև նիշեր:նիշեր։ Թվերի և տառերի համադրությունը հետևյալն է՝ '''ԹԹԹԹ Տ'''. Տառը բնորոշում է ուղևորափոխադրումների երկարությունը՝ քաղաքային ավտոբուսների վրա կիրառվում է '''S''' տառը, միջքաղաքային ավտոբուսների վրա՝ '''L'''.

* Դիվանագիտական համարանիշերն ունեն կարմիր ֆոն, սպիտակ նիշեր, իսկ թվերի և տառերի համադրությունը հետևյալն է՝ '''ԹԹ Տ ԹԹԹ ՏՏ'''. Դրանցից առաջին թվերը երկրի կոդն են, առաջին տառը՝ աշխատակցի կարգավիճակի կոդը ('''D''' - [[դիվանագետ]], '''T''' - տեխնիկական անձնակազմ), վերջին երկու տառերը '''AM''' - Հայաստանի կոդն են (առավել վաղ տարբերակում կարգավիճակի կոդից հետո թվերը երկուսն էին, իսկ Հայաստանի կոդը գրվում էր '''ARM'''). Համարանիշի երկշարք կիրառման դեպքում վերին շարքում տեղակայվում են երկրի կոդը և աշխատակցի կարգավիճակի տառը, իսկ ներքևում՝ մնացած տեղեկությունները, բացառիկ դեպքերում կիրառվում է սեղմված միաշարք ձևը:ձևը։

* [[ՄԱԿ]]-ի ներկայացուցչության համարանիշերն ունեն երկնագույն ֆոն և սպիտակ նիշեր:նիշեր։ Տառերի և թվերի համադրությունը հետևյալն է՝ '''ՏՏ ԹԹԹ ՏՏ''', որտեղ առաջին երկու տառերն են '''UN''' - United Nations, վերջին երկուսը՝ '''АМ'''.

* Պետության կողմից պահպանվող անձանց մեքենաների համարանիշերն ունեն '''ARM''' կոդը և 3 թիվ:թիվ։ Տառերը տպված են սպիտակ գույնով երկնագույն ֆոնի վրա, իսկ թվերը տպված են սևով սպիտակ ֆոնի վրա:վրա։

* Տրանզիտային համարանիշերը ունեն ստանդարտ չափս և գույն:գույն։ Համադրությունն է '''ՏՏ ԹԹԹԹ''':։ Մինչև 2007 թվականը կիրառվում էին թղթե քառակուսի համարանիշեր՝ '''ՏՏՏ ԹԹ-ԹԹ''' ձևաչափով:ձևաչափով։ Թվերը գտնվում էին տառերի տակ, իսկ տառերի վրա գտնվում էր գլխագիր՝ "Տրանզիտ Դիմացի (Հետևի) համարանիշ":։

* Գյուղատնտեսական, ճանապարհային տեխնիկայի և դրանց կցորդների համարանիշերը սարքվում էին սովետական համարանիշերի ձևաչափի նմանությամբ, բայց '''AP''' տառային կոդի փոխարեն '''LL''' կոդով (Լեռնային Ղարաբաղում՝ '''HK''' կոդով, այսինքն ամբողջությամբ կրկնում էին խորհրդային համարանիշերը):։ 2000-ականների սկզբից այդ տիպի համարանիշեր այլևս չեն տրամադրվում:տրամադրվում։

* Տաքսի մեքենաների համարանիշեր, որոնք նմանակում էին ավտոբուսների համարանիշերին, բայց տառը տեղադրված էր թվերից առաջ:առաջ։

Չեն տրամադրվում [[2013]] թվականի [[հոկտեմբեր]]ից, տաքսիների վրա դրվում են սովորական համարանիշեր:համարանիշեր։

Խորհրդային ժամանակաշրջանում [[ԼՂԻՄ]]-ում կիրառվել են նույն համարանիշերը, ինչ որ [[Ադրբեջանական ԽՍՀ]] մնացած մասերում ('''АГ''', '''АЗ''' սերիաներ):։ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հռչակումից հետո դրանք փոխարինեցին նույն ձևաչափի համարներով, բայց սերիան '''НК''' (կիրառվում էին տառակապակցություններ рНК, НКР, ինչպես նաև аНК, НКА и НКО), որոնք համընկնում էին լիտվական արտահանումային սերիաների հետ:հետ։ <ref>[http://www.avtonomer.net/content/view/273/45/ Номерные знаки: Нагорно-Карабахская АО]</ref>.

Հայաստանում նոր համարանիշերի ներդրումից հետո 1996 թվականին ճիշտ նույնպիսի համարանիշեր սկսեցին կիրառվել ԼՂՀ-ում, դրանց վրա նույնպես առկա է '''AM''' գրությունը:գրությունը։ Քանի որ ներկայումս չկա համարանիշի պարտադիր կցում որոշակի շրջանի, տարբերակել ղարաբաղյան համարանիշը հայկականից ոչ միշտ է հնարավոր, չնայած որ սովորաբար կիրառվում են շրջանի կոդերը՝ 22 и 90.