«Քարվաճառ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 96.
XIV դարում Վերին Խաչենը ենթարկվել է Թոխթամիշ և Լենկ Թեմուր խաների ասպատակության, XV դարում մտնում է թուրքական [[Կարակոյունլու]] և Ակկոյունլու պետությունների կազմի մեջ: Առաջին անգամ հայկական աղբյուրներում հիշատակվել է, որպես գյուղ Քարվաճառ XV դարում<ref>Լ. Խաչիկյան «ԺԵ դարի հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններ» (Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1955, Ա հատոր, էջ 24)."''...և յարհեպիսկոսութեան այսմ նահանգիս տէր Զաքարիայի Դադի Վանուց վերատեսջի, ի հռչակաւոր երկիրս Ծար, ի գևղս Քարավաճառ,...''"</ref>: XVI դարում Խաչենը մտավ Սեֆյանների պետության կազմի մեջ: [[Խաչեն]]ի վարչական օկրուգը գտնվում էր Գյանջա-Ղարաբաղ բեկլարբեկության (Գյանջայի խանություն) կազմի մեջ, որը ղեկավարում էր Զիյադ օղլու ցեղը քաջարների<ref name="Bakikhanov">[http://vostlit.info/Texts/rus2/Bakihanov/frametext5.htm Аббас-Кули-Ага Бакиханов, «Гюлистан-и Ирам»], Период V.</ref> ցեղից: Նրանց իշխանությունը, սակայն, մասնավորապես տարածվում էր հարթավայրային Ղարաբաղի վրա, որի բնակչությունը մահմեդականացված էր և թուրքացված, այն ժամանակ, երբ Լեռնային Ղարաբաղը, որտեղ շարունակում էին բնակություն հաստատել հայերը, մնացել է հայկական ղեկավարների ձեռքում:
 
Քրդական ցեղերը մոտ 1600 թվականին վերաբնակեցվել են պարսկական իշխանությունների կողմից այն տարածք, որն այժմ գտնվում է Լեռնային Ղարաբաղի և Զանգեզուրի միջև: Այդ քայլը ուներ իր նպատակը թուլացնել կապը Լեռնային Ղարաբաղի հայկական ղեկավարների և հիմնական հայկական տարածքների միջև: Ավելի վաղ Քարվաճառի շրջանի մահմեդական (քրդական և թուրքական) բնակչության մասը (ովքեր այստեղ ապրել են 1990-ական թվականներին Արցախյան ազատամարտից առաջ) համարվում էին հարթավայրային Ղարաբաղի քոչվոր-վերաբնակների հետնորդները: 1924 թվականին խորհրդային գիտնական Ե. Պչելինան արշավախմբի հետ լինելով Քրդական գավառում, հայտնել է, որ միջին դարերում այստեղ բնակվում էր քրիստոնեա-հայկական բնակչություն, ինչի մասին վկայում էին նաև նրան այդ տարածքում հանդիպած հնագիտական հուշարձանները: Հայերի տեղահանումը իրենց հողերից նրա կողմից արձանագրվել է քրդական ազգային ավանդազրույցներում և տոհմաբանական զրույցներում, որտեղ ասվում էր եկվոր քրդերի մասին տվյալ տարածաշրջանում<ref name="Пчелина">{{статья:
|автор = Е. Г. Пчелина.
|заглавие = По Курдистанскому уезду Азербайджана
|ссылка =
|язык =
|издание = журнал
|тип = Советская этнография
|место = РСФСР. Народный комиссариат просвещения
|издательство = Издательство Академии наук СССР
|год = 1932
|том =
|номер = 1
|страницы = 109-110
|doi =
|issn =
}} {{oq|ru|<blockquote>:
 
[[Նադիր շահ]]ը, ով պարսկական գահ է բարձրացել 1736 թվականին, իր թշնամիների՝ գյանջայի խաների թուլացման համար, ովքեր նվիրված էին Սեֆյանների ընտանիքին, Ղարաբաղից Խորասան է վերաբնակեցրել բազմաթիվ քաջարների և Խամսայի մելիքներին հանել է Գյանջայի ենթակայությունից: Սակայն 1747 թվականին Նադիր շահի մահը հանգեցրեց իր ստեղծած պետության փլուզմանը, Խորասանից թուրքական ցեղերի վերադարձին և [[Խամսայի մելիքություններ]]ի ինքնուրույնության կորստին, ովքեր հայտնվեցին Ղարաբաղի խանության ենթակայության տակ, որը ստեղծել է Պանախ Ալի-խանը:
 
Տող 119 ⟶ 103՝
=== XX դար ===
1912 թվականի «Կովկասյան օրացույցի» տվյալների համաձայն, Ջևանշիր գավառի Ելիզավետպոլի նահանգի Քարվաճառ գյուղում բնակվում էր 300 ադրբեջանցի, ովքեր օրացույցի մեջ նշված էին, որպես «թաթարներ»<ref>[http://irakly.org/plugins/editors/xinha/plugins/ImageManager/demo_images/5Population/168.jpg Кавказский календарь. Тифлис 1912]</ref>:
1930 թվականին Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմում ձևավորվել է Քարվաճառի շրջան 1936 կմ ² մակերեսով, որի վարչական կենտրոն է եղել քաղաքային տիպի գյուղ Քարվաճառը, որը 1980 թվականից ստացել է քաղաքի կարգավիճակ<ref>{{Из|БЭС|ссылка=http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/152882|заглавие=Кельбаджар}}</ref>: 1970 թվականի դրությամբ, Քարվաճառի բնակչությունը կազմում էր 5 հազար բնակիչ:
 
== Քաղաք-եղբայրներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Քարվաճառ» էջից