Ըստ քվանտային մոդելի Պրոտոնը երեք [[քվանտներից]] կազմված համակարգի որոշակի էնեգետիկ վիճակ է: Դաշտի միասնական տեսությամբ բոլոր տեսակի փոխազդեցություների միավոման փորձերը հիմք են տալիս կանխագուշակելու նոր գերթույլ փոխազդեցություների գոյությունը, որոնց դեպքում խախտվելու է բարիոնային լիցքի պահպանման օրենքը և պրոտոնը տրոհվելու է լեպտոնի ու մեզոնի` շատ փոքր կարգի ժամանակամիջոցում:Փորձեր նախատեսվում են այդ տրոհումների անմիջական հայտնաբերման համար:
== Գրականություն ==
== Ֆոնոն ==
==== Ֆոնոնի ընդհանուր բնութագիրը ====
Բյուրեղային ցանցի աոմների տատանումներով պայմանավոված տարրական գրգռումների քվանտ, քվազիմասնիկ: Հաշվեկշռության դիրքերի շուրջը, ատոմների փոքր տատանումները, այսպես կոչված [[ներդաշնակ]] մոտավորությամբ, բերվում են անկախ ''օսցիլիատորների'' հավաքածուի , որը քվանտամեխանիկական համապատասխանության սկզբունքի համաձայն, համարժեք է ֆոնոններից բաղկացացծ իդիալական գազին: Ֆոնոնն ունի էներգիա և քվազիիմպուլս:
Լինելով բոզե-մասնիներ Ֆոնոնները թերմոդինամիկական հավասարակշռության վիճակում նկարագրվում են Բոզե-Էյնշտեյնի վիճակագրությամբ: Սակայն ի տարբերություն սովորական մասնիկների Ֆոնոնները կարող են նվել ու ոչնչանալ, և նրանց կոնցետրացիան կախված է ջերմաստիճանից: Ֆոնոնների թվի ոչ հաստատուն լինելը հանգեցնում է ֆոնոնային գազի քիմիական պոտենցիալի զրոյին հավասարբելու: Տվյալ քվանտային վիճակում Ֆոնոնների թիվը որոշվում է Պլանկի բանաձևով:
Վերջինս դիսպերսիայի օրենքի հետ միասին թույլ են տալիս հաշվել բյուրեղի միջին էներգիան և հետևաբար մնացած բոլոր թերմոդինամիկական բնութագրերը:
Ատոմի փոխազդեցության ուժերի ոչ ներդաշնակ մասի հաշվի առնելը հանգեցնում է Ֆոնոնների միջև բախումների դրսևորմանը:
==== Ֆոնոն-ֆոնոնային ցրում ====
Ֆոնոն-ֆոնոնային ցրման պրոցեսներով էլ հենց պայմանավորված է ֆիզիկական այնպիսի երևույթների գոյությունը,ինչպիսիք են բյուրեղների ջերմային ընդարձակումը, զրոյից տարբեր ջերմաստիճաններում:
Ֆոնոնները փոխազդում են նաև այլ քվազիմասնիկների հետ: Ֆիզիկական մի շարք երևույթների առաջացման հիմնական մեխանիզմը հիմքում ընկած է էլեկտրոն-ֆոնոնային փոխազդեցությունը:
