«Միխայիլ Շոլոխով»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Աղբյուրներ: clean up oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ
| բնագիր ԱԱՀ = Михаил Шолохов
| ԱԱՀ = ''Միխայիլ Շոլոխով''
| բնագիր ԱԱՀ = Михаи́л Алекса́ндрович Шо́лохов
| պատկեր = Sholokhov-1938.jpg
| background =
| նկարագրում =
| ծննդյան օր = [[մայիսի 24]], [[1905]]
| ծննդավայր = խ. Կրուժիլին, Վյոշենսկի շրջան,<br /> Ռոստովի մարզ ([[Ռուսաստան]])
| վախճանի օր = [[փետրվարի 21]], [[1984]]
| վախճանի վայրը =
}}
'''Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Շոլոխով''' ([[ռուսերեն]]՝{{lang-ru|Михаил ''Михаи́лАлександрович Алекса́ндрович Шо́лохов''Шолохов}}, [[1905]], [[մայիսի 24]] - [[1984]], [[փետրվարի 21]]), ռուս արձակագիր, հրապարակախոս, [[Նոբելյան մրցանակ]]ի դափնեկիր (1965)՝ «Խաղաղ Դոն» վեպի համար։
 
Ծնվել է գյուղացու ընտանիքում, [[Ռոստովի մարզ]]ի Վյոշենսկի շրջանի Կրուժիլին խուտորում։ Մասնակցել է քաղաքացիական պատերազմին։ 1922-ին մեկնել է [[Մոսկվա]], աշխատել որպես բեռնակիր, որմնադիր, հաշվետար։
Տող 21 ⟶ 13՝
 
== Կյանք և կարիերա ==
Շոլոխովը ծնվել է [[Ռուսաստան]]ի Կրուժիլին գյուղակում։ Հայրը՝ Ալեքսանդր Շոլոխովը ցածր խավի ներկայացուցիչ էր։ Նա եղել է ագարակատեր, ջրաղացպան, զբաղվել է խոշոր եղջերավոր անասունների վաճառքով։ Մայրը՝ Անաստասիա Չերնիկովան սերում էր ուկրաինական գյուղական ընտանիքից։ Նա այնքան ժամանակ կրթություն չստացավ, մինչև որ հարկ եղավ որդու հետ շփվելու համար ձեռնամուխ լինել կրթվելու։ Շոլոխովը հաճախել է Կարգինի, [[Մոսկվա]]յի, Բոգուչարի և Վեշենսկայայի տեղի դպրոցները մինչև [[1918]] թ., երբ միացավ [[բոլշևիկ]]յան կողմին ռուսական քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ. նա այդ ժամանակ 13 տարեկան էր։ Հաջորդող տարիները նրա համար անցան պատերազմին մասնակցելով։ Սկսել է գրել 17 տարեկանում։ Իր առաջին գրական ստեղծագործությունը ("Ծննդանշան") վերջացրել է 19 տարեկան հասակում։ [[1922]] թ. տեղափոխվում է Մոսկվա լրագրող դառնալու նպատակով. նա ինքն էր իր ծախսերը հոգում։ Աշխատել է որպես նավահանգստային բեռնորդ, [[քարտաշ]] և հաշվապահ 1922-1924 թվականներին։ Բայց միառժամանակ մասնակցել է գրողների սեմինարներին։ Նրա առաջին տպագիր աշխատանքը երգիծական հոդված էր՝ "Փորձարկում" ([[1923]])։ <ref name="Ermolaev, Herman 1982">Ermolaev, Herman. Mikhail Sholokhov and his art. Princeton: Princeton UP, 1982. 9.</ref> [[1924]] թ. Շոլոխովը վերադառնալով Վեշենսկայա, ամբողշովին նվիրվում է ստեղծագործելուն։ Նույն տարում ամուսնանում է Մարիա Գրոմոսլավսկայայի հետ (1901-1992)։ Նրանք ունենում են երկու դուստր և երկու որդի։ Նրա առաջին գիրքը "Դոնի պատմվածքներ"-ն է։ Այստեղ նկարագրված է ռուսական քաղաքացիական պատերազմի և [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին Համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում իր հայրենի մարզի մասին պատմվածքներ։ Գիրքը հրատարակվել է [[1926]] թ.։ "Նախալյոնոկ" պատմվածքի հիման վրա, որը մասամբ իր մանկության մասին էր, ավելի ուշ նկարահանվել է [[ֆիլմ]]։ Նույն տարվա ընթացքում սկսում է գրել "Խաղաղ Դոնը", որի համար ստանում է Ստալինի մրցանակը. գիրքը ավարտել է 14 տարում (1926–1940)։ "Խաղաղ Դոնը" դարձավ ամենաշատը ընթերցվող սովետական գիրքը և կարծես սկիզբ դրեց սոցիալական ռեալիզմին։ Այս գրքի համար Շոլոխովը [[1965]] թ. ստացել է [[նոբելյան մրցանակ]] գրականության համար։ Գրքում նկարագրվում է Առաջին Համաշխարհային և ռուսական քաղաքացիական պատերազմների ընթացքում կազակների կյանքը։ "Հերկած խոպանը" գրել է 28 տարում։ Այս գրքի համար ստացել է [[Լենին]]ի մրցանակը։ Այն բաղկացած է երկու մասից՝ "Վաղվա սերմերը" ([[1932]]) և "Բերքահավաքը Դոնում" ([[1960]])։ "Մարդու ճակատագիրը" կարճ պատմվածքի հիման վրա նկարահանվել է ֆիլմ։ Կիսատ է մնացել "Նրանք մարտնչում են հանուն հայրենիքի" վեպը, որը [[Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմ]]ում [[ԽՍՀՄ]]-ում տեղի ունեցած կռիվների մասին է։ 1930-ականներին նա բազմաթիվ նամակներ էր գրում Ստալինին Դոնի շրջանի [[կոլտնտեսություն]]ներում և [[սովխոզ]]ներում առկա սարսափելի իրավիճակների վերաբերյալ՝ խնդրելով աջակցել ագարակատերներին։ <ref>[http://next.feb-web.ru/feb/sholokh/texts/piv/piv-0221.htm1?cmd=1 ФЭБ: Переписка – 1997 (описание)]</ref> Երկրորդ Համաշխարհայինի ժամանակ Շոլոխովը տարբեր լրագրերի համար հոդվածներ էր գրում սովետական պատերազմական լարումների մասին։ Նա նաև լուսաբանում էր նացիստների կողմից Դոնում կատարած ավերածությունների մասին։ Մայրը մահանում է [[1942]] թվականին Վեշենսկայայում տեղի ունեցած ռմբակոծության արդյունքում։ Շոլոխովի աշխատանքների ժողովածուները հրատարավել են 8 հատորով 1956-1960 թթ.։
 
Շոլոխովը ծնվել է [[Ռուսաստան]]ի Կրուժիլին գյուղակում։
Հայրը՝ Ալեքսանդր Շոլոխովը ցածր խավի ներկայացուցիչ էր։ Նա եղել է ագարակատեր, ջրաղացպան, զբաղվել է խոշոր եղջերավոր անասունների վաճառքով։ Մայրը՝ Անաստասիա Չերնիկովան սերում էր ուկրաինական գյուղական ընտանիքից։ Նա այնքան ժամանակ կրթություն չստացավ, մինչև որ հարկ եղավ որդու հետ շփվելու համար ձեռնամուխ լինել կրթվելու։
Շոլոխովը հաճախել է Կարգինի, [[Մոսկվա]]յի, Բոգուչարի և Վեշենսկայայի տեղի դպրոցները մինչև [[1918]] թվականը, երբ միացավ [[բոլշևիկ]]յան կողմին ռուսական քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ. նա այդ ժամանակ 13 տարեկան էր։ Հաջորդող տարիները նրա համար անցան պատերազմին մասնակցելով։
Սկսել է գրել 17 տարեկանում։ Իր առաջին գրական ստեղծագործությունը ("Ծննդանշան") վերջացրել է 19 տարեկան հասակում։
[[1922]] թվականին տեղափոխվում է Մոսկվա լրագրող դառնալու նպատակով. նա ինքն էր իր ծախսերը հոգում։ Աշխատել է որպես նավահանգստային բեռնորդ, [[քարտաշ]] և հաշվապահ 1922-1924 թվականներին։ Բայց միառժամանակ մասնակցել է գրողների սեմինարներին։ Նրա առաջին տպագիր աշխատանքը երգիծական հոդված էր՝ "Փորձարկում" ([[1923]])։ <ref name="Ermolaev, Herman 1982">Ermolaev, Herman. Mikhail Sholokhov and his art. Princeton: Princeton UP, 1982. 9.</ref>
[[1924]] թվականին Շոլոխովը վերադառնալով Վեշենսկայա, ամբողշովին նվիրվում է ստեղծագործելուն։ Նույն տարում ամուսնանում է Մարիա Գրոմոսլավսկայայի հետ (1901-1992)։ Նրանք ունենում են երկու դուստր և երկու որդի։
Նրա առաջին գիրքը "Դոնի պատմվածքներ"-ն է։ Այստեղ նկարագրված է ռուսական քաղաքացիական պատերազմի և [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|Առաջին Համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում իր հայրենի մարզի մասին պատմվածքներ։ Գիրքը հրատարակվել է [[1926]] թվականին։ "Նախալյոնոկ" պատմվածքի հիման վրա, որը մասամբ իր մանկության մասին էր, ավելի ուշ նկարահանվել է [[ֆիլմ]]։
Նույն տարվա ընթացքում սկսում է գրել "Խաղաղ Դոնը", որի համար ստանում է Ստալինի մրցանակը. գիրքը ավարտել է 14 տարում (1926–1940)։ "Խաղաղ Դոնը" դարձավ ամենաշատը ընթերցվող սովետական գիրքը և կարծես սկիզբ դրեց սոցիալական ռեալիզմին։ Այս գրքի համար Շոլոխովը [[1965]] թվականին ստացել է [[նոբելյան մրցանակ]] գրականության համար։ Գրքում նկարագրվում է Առաջին Համաշխարհային և ռուսական քաղաքացիական պատերազմների ընթացքում կազակների կյանքը։
"Հերկած խոպանը" գրել է 28 տարում։ Այս գրքի համար ստացել է [[Լենին]]ի մրցանակը։ Այն բաղկացած է երկու մասից՝ "Վաղվա սերմերը" ([[1932]]) և "Բերքահավաքը Դոնում" ([[1960]])։
"Մարդու ճակատագիրը" կարճ պատմվածքի հիման վրա նկարահանվել է ֆիլմ։ Կիսատ է մնացել "Նրանք մարտնչում են հանուն հայրենիքի" վեպը, որը [[Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմ]]ում [[ԽՍՀՄ]]-ում տեղի ունեցած կռիվների մասին է։
1930-ականներին նա բազմաթիվ նամակներ էր գրում Ստալինին Դոնի շրջանի [[կոլտնտեսություն]]ներում և [[սովխոզ]]ներում առկա սարսափելի իրավիճակների վերաբերյալ՝ խնդրելով աջակցել ագարակատերներին։ <ref>[http://next.feb-web.ru/feb/sholokh/texts/piv/piv-0221.htm1?cmd=1 ФЭБ: Переписка – 1997 (описание)<!-- Bot generated title -->]</ref>
Երկրորդ Համաշխարհայինի ժամանակ Շոլոխովը տարբեր լրագրերի համար հոդվածներ էր գրում սովետական պատերազմական լարումների մասին։ Նա նաև լուսաբանում էր նացիստների կողմից Դոնում կատարած ավերածությունների մասին։ Մայրը մահանում է [[1942]] թվականին Վեշենսկայայում տեղի ունեցած ռմբակոծության արդյունքում։ Շոլոխովի աշխատանքների ժողովածուները հրատարավել են 8 հատորով 1956-1960 թվականներին։
 
== Տեքստերի հեղինակային իրավունք ==
Շոլոխովը մեղադրվում էր իրեն միջազգային հռչակ բերած "Խաղաղ Դոնը" պատմվածքի գրագողության մեջ։ Շոլոխովի քննադատները պնդում էին, որ այն գրել է կազակ և հակաբոլշևիկ Ֆյոդոր Կրյուկովը, ով մահացել էր [[1922]] թվականին։ <ref name="BOOKEND; The Don Flows Again">[http://www.nytimes.com/1998/01/25/books/bookend-the-don-flows-again.html?pagewanted=all BOOKEND; The Don Flows Again] by Michael Scammell, [[New York Times]]</ref><ref name="exlibris.ng.ru">http://exlibris.ng.ru/fakty/2006-11-30/3_otvet.html</ref> [[1928]] թ. սկսված մեղադրանքների պատճառով Շոլոխովը խնդրում է "Պրավդա" թերթի իր իրավունքը պաշտպանելու հարցում։ Նա ներկայացնում է գրքի 3 հատորների ձեռագիր տարբերակները, ինչպես նաև 4-րդ գլխի նախագիծը։ [[1929]] թ. ձևավորված հատուկ հանձնակազմը հաստատում է գրողի հեղինակային իրավունքները։ Մեղադրանքները շարունակվեցի 1960-ականներին, այս անգամ Ալեքսանդր Սոլժենծինի կողմից։ Հավանաբար Ալեքսանդրը մեղադրում էր Շոլոխովին, քանի որ ցանկանում էր վրեժխնդիր լինել իր վեպի մասին վերջինի արտահայտած վնասակար կարծիքի համար։ <ref name="BOOKEND; The Don Flows Again"/><ref name="exlibris.ng.ru"/> Երկրորդ Համաշխարհայինի ժամանակ Շոլոխովի արխիվը ոչնչացվեց ռմբակոծության արդյունքում, միայն 4-րդ գլուխը պահպանվեց։ Այն գտնվում էր Շոլոխովի ընկերոջ մոտ (Վասիլի Կուդաշով)։ Սակայն վերջինիս մահից հետո այն անցավ Կուդաշովի այրուն։ Ձեռագիրը հայտնաբերվեց միայն [[1999]] թ. Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի համաշխարհային գրականության ինստիտուտի կողմից՝ ռուսական կառավարության աջակցությամբ։ Թղթերում նշված է 1920-ական թվականներ։ 605 էջը պատկանում է Շոլոխովի ձեռագրին, իսկ մնացած 285-ը արտագրված են իր կնոջ և քույրերի կողմից։ <ref>http://www.trud.ru/issue/article.php?id=200005250940801</ref>
 
1999 թվականինթ. Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի համաշխարհային գրականության ինստիտուտի կողմից կատարված ուսումնասիրությունները ցույց տվեցին, որ այն գրել է Շոլոխովը։ <ref>http://lenta.ru/russia/1999/10/25/sholohov/</ref>
Շոլոխովը մեղադրվում էր իրեն միջազգային հռչակ բերած "Խաղաղ Դոնը" պատմվածքի գրագողության մեջ։ Շոլոխովի քննադատները պնդում էին, որ այն գրել է կազակ և հակաբոլշևիկ Ֆյոդոր Կրյուկովը, ով մահացել էր [[1922]] թվականին։ <ref name="BOOKEND; The Don Flows Again">[http://www.nytimes.com/1998/01/25/books/bookend-the-don-flows-again.html?pagewanted=all BOOKEND; The Don Flows Again] by Michael Scammell, [[New York Times]]</ref><ref name="exlibris.ng.ru">http://exlibris.ng.ru/fakty/2006-11-30/3_otvet.html</ref>
[[1928]] թվականին սկսված մեղադրանքների պատճառով Շոլոխովը խնդրում է "Պրավդա" թերթի իր իրավունքը պաշտպանելու հարցում։ Նա ներկայացնում է գրքի 3 հատորների ձեռագիր տարբերակները, ինչպես նաև 4-րդ գլխի նախագիծը։ [[1929]] թվականին ձևավորված հատուկ հանձնակազմը հաստատում է գրողի հեղինակային իրավունքները։
Մեղադրանքները շարունակվեցի 1960-ականներին, այս անգամ Ալեքսանդր Սոլժենծինի կողմից։ Հավանաբար Ալեքսանդրը մեղադրում էր Շոլոխովին, քանի որ ցանկանում էր վրեժխնդիր լինել իր վեպի մասին վերջինի արտահայտած վնասակար կարծիքի համար։ <ref name="BOOKEND; The Don Flows Again"/><ref name="exlibris.ng.ru"/>
Երկրորդ Համաշխարհայինի ժամանակ Շոլոխովի արխիվը ոչնչացվեց ռմբակոծության արդյունքում, միայն 4-րդ գլուխը պահպանվեց։ Այն գտնվում էր Շոլոխովի ընկերոջ մոտ (Վասիլի Կուդաշով)։ Սակայն վերջինիս մահից հետո այն անցավ Կուդաշովի այրուն։
Ձեռագիրը հայտնաբերվեց միայն [[1999]] թվականին Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի համաշխարհային գրականության ինստիտուտի կողմից՝ ռուսական կառավարության աջակցությամբ։ Թղթերում նշված է 1920-ական թվականներ։ 605 էջը պատկանում է Շոլոխովի ձեռագրին, իսկ մնացած 285-ը արտագրված են իր կնոջ և քույրերի կողմից։ <ref>http://www.trud.ru/issue/article.php?id=200005250940801</ref>
1999 թվականին Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի համաշխարհային գրականության ինստիտուտի կողմից կատարված ուսումնասիրությունները ցույց տվեցին, որ այն գրել է Շոլոխովը։ <ref>http://lenta.ru/russia/1999/10/25/sholohov/</ref>
 
== Սովետական կուսակցություն և սովետական պետական գործունեություն ==
[[1932]] թվականինթ. Շոլոխովը միանում է ԽՄԿԿ-ին, իսկ [[1937]] թվականինթ. ընտրվում է [[Սովետական Միություն|Սովետական Միության]] գերագույն սովետի կողմից։ [[1959]] թվականինթ. նա ուղեկցում է [[Նիկիտա Խրուշչով]]ին [[Եվրոպա]] և [[Միացյալ Նահանգներ]] կատարած ճանապարհորդության ժամանակ։ [[1961]] թվականին դառնում է ԽՄԿԿ-ի կենտրոնական կոմիտեի անդամ։ Երկու անգամ նրան շնորհվել է Սոցիալիստական ​​աշխատանքի հերոսի կոչում։ Նա ավելի ուշ դառնում է Սովետական գրողների միության նախագահ։
 
[[1932]] թվականին Շոլոխովը միանում է ԽՄԿԿ-ին, իսկ [[1937]] թվականին ընտրվում է [[Սովետական Միություն|Սովետական Միության]] գերագույն սովետի կողմից։ [[1959]] թվականին նա ուղեկցում է [[Նիկիտա Խրուշչով]]ին [[Եվրոպա]] և [[Միացյալ Նահանգներ]] կատարած ճանապարհորդության ժամանակ։ [[1961]] թվականին դառնում է ԽՄԿԿ-ի կենտրոնական կոմիտեի անդամ։ Երկու անգամ նրան շնորհվել է Սոցիալիստական ​​աշխատանքի հերոսի կոչում։ Նա ավելի ուշ դառնում է Սովետական գրողների միության նախագահ։
 
== Ժառանգություն ==
 
Նրան անունով գոյություն ունի [[աստերոիդ]]՝ 2448 Շոլոխով։
 
* [http://www.nobel-winners.com/Literature/sholokhov_mikhail.html Նոբելյան մրցանակակիրներ]
* [http://www.sovlit.net/sholokhov107/ Շոլոխովի 107-րդ տարելիցը]
* [http://www.imdb.com/name/nm0794804/ Միխայիլ Շոլոխով]
* [http://lib.ru./PROZA/SHOLOHOW/ Շոլոխովի աշխատանքներից, առցանց]
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Sholokhov_Moscow_State_University_for_Humanities Մոսկվայի Շոլոխովի անվան Հումանիտար համալսարան]
* [http://newchrono.ru/frame1/Literature/QuietDon/stremya.htm Ռասիա]
* [http://2003.novayagazeta.ru/nomer/2003/44n/n44n-s26.shtml Ռասիա]
* [http://www.cas.uio.no/Publications/Seminar/Consilience_LidHjort.pdf Դոնը խաղաղ չէ. նոբելյան մրցանակակիրների միջև եղած վիճաբանության վերաբերյալ ստատիստիկ վերլուծություններ ]
* [http://noblit.ru/Sholokhov Ռասիա]
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Աղբյուրներ ==
Տող 68 ⟶ 44՝
 
{{DEFAULTSORT:Շոլոխով, Միխայիլ}}
 
[[Կատեգորիա:Ռուս արձակագիրներ]]
[[Կատեգորիա:Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասնակիցներ]]
[[Կատեգորիա:1905 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1984 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Մայիսի 24 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Փետրվարի 21 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Նոբելյան մրցանակակիրներ այբբենական կարգով]]