«Ատլանտիդա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 13.
Ատլանտիդայի մասին բոլոր տեղեկությունները պարունակվում է Պլատոնի երկու երկխոսություններում [[«Թիմեյ»]] (համառոտ) և «Կրիտիյ» (մանրամասն).«Թիմեյ»-ի երկխոսությունը սկսվում Սոկրատեսի և պյութագորական Թիմեյի դատողություններով լավագույն պետական կառույցի մասին: Համառոտ նկարագրելով իդեալական պետությունը, Սոկրատեսը բողոքում է ստացված պատկերի վերացական և սխեմատիկ լինելուց և ցանկություն է հայտնում «լսել մի նկարագրություն,թե ինչպես կպահի իրեն այդ պետությունը այլ երկրների դեմ պայքարում,ինչպես այն արժանավայել ձևով պատերազմի մեջ մտնում, պատերազմի ընթացքում նրա քաղաքացիները՝ ըստ իրենց ուսման և դաստիարակության,ինչպես են կատարում իրենց պարտքը լինի դա ռազմի դաշտում կամ յուրաքանչյուր այլ պետությունների հետ բանակցություններում»: Ընդառաջելով այդ ցանկությանը, երկխոսության երրորդ կողմը , Աթենքի քաղաքական գործիչ, Կրիտիյը ներկայացնում է իբրև իր պապի՝ ավագ Կրիտիյի պատմած Աթենքի և Ատլանտիդայի միջև տեղի ունեցած պատերազմի պատմությունը, որն էլ իր հերթին այդ մասին իմացել է Սոլոնի զրույցներից: Վերջինս էլ իմացել է դրա մասի Եգիպտոական քրմերից: Պատմության իմաստը հետևյալն է. ժամանակով, 9000 տարի առաջ ( Կրիտիյի և Սոլոնի ապրած ժամանակներից առաջ, այսինքն, մ.թ.ա. VI-V դդ. ), Աթենքն շատ փառահեղ, հզոր և առաքինի պետություն էր. Նրա հիմնական մրցակիցը նշված Ատլանտիդան էր. «Այդ կղզին իր չափերով ավելի մեծ է, քան Լիբիան և Ասիան միասին»:
Նրա վրա առաջացել է «իր մեծությամբ զարմանահրաշ և զորությամբ արքայություն», որը իրեն էր ենթարկել ամբողջ Լիբիան՝ մինչև Եգիպտոս և Եվրոպան մինչև Տիրրենիյա (արևմտյան Իտալիա): Այդ թագավորության ամբողջ ուժերը նետվել են Աթենքը ստրկացնելու համար: Աթենացիները ,հելենների գլխավորությամբ,ոտքի են կանգնել, պաշտպանելոի իրենց ազատությունը, և չնայած բոլոր դաշնակիցների դավաճանությանը, նրանք միայնակ, իրենց քաջության ևւ առաքինության շնորհիվ հետ են մղել ներխուժումը,ջախջախել ատլանտներին և ազատագրվել վերջիններիս կողմից ստրկացված ժողովուրդներին: Սակայն դրանից հետո,տեղի է ունեցել ահռելի բնական աղետ, որի արդյունքում մեկ օրվա ընթացքում աթենացիների ողջ բանակը ոչնչացավ , իսկ Ատլանտիդան խորացուզվեց ծովի հատակը:
"Կրիտիյ» երկխոսության, նույն մասնակիցների հետ, ուղղակի «Թիմեյի» շարունակությունն է և ամբողջությամբ նվիրված է հին Աթենքի և Ատլանտիդայի մասին Կրիտիյի պատմությաւնը: Աթենքն այն ժամանակ (մինչև երկրաշարժն ու ջրհեղեղըր) մեծ և աներևակայելի բերրի երկրի կենտրոնն էր: Այն բնակեցված էր առաքինի ժողովրդով,որը ստեղծել էր կատարյալ ( Պլատոնի կարծիքով) պետական կառուցվածք: Մասնավորապես, ամեն ինչ տնօրինում էին իշխանավորներներն ու ռազմիկները, որոնք ապրում հիմնական հողագործ-արհեստագործական զանգվածից առանձին՝ Ակրոպոլում , կոմունիստական համայնքով: Համեստ և առաքինի Աթենքին հակադրվում էր ամբարտավան և հզոր Ատլանտիդան:Ըստ Պլատոնի, Ատլանտների ցեղը ծագել էր Պոսեյդոն աստծու և մահկանացու Կլեյտո աղջկա ամուսնությունից:Նա լույս աշխարհ էր բերել տասը աստվածային որդիներ, որոնցից ավագը Ատլանտն էր:Նրանց միջև էլ նա բաժանել էր կղզին և,նրանք դարձել էին նրա թագավորական տոհմի նախահայրեր: Կզղու կենտրոնական հարթավայևը տարածվում էր 3 հազար ստադիա երկարությամբ (540 կմ) և 2000 ստադի (360 կմ) լայնությամբ: Կղզու կենտրոնն է մի բլուր, որը ծովի գտնվում էր 50 ստադիա (8-9 կմ) հեռավորության վրա: Այն պաշտպանելու համար Պոսեյդոնը անցկացրել էր երեք ջրի և երկու հողե օղակները,իսկ ատլանտները այդ օղակների վրայով կամուրջներ էին գցել և կառուցել ջրանցքներ,որպեսզի նավերը կարողանան անցնել նրանց միջոցով ընդհուպ մինչև քաղաք, իսկ, ավելի ճիշտ մինրև կենտրոնական կղզի,որն ուներ 5 ստադիա ( մեկ կիլոմետրից մի քիչ պակաս) տրամագծով:
Ընդհանրապես Պլատոնը մեծ տեղ է տալիս կղզու չլսված հարստության և բերքատվության մասին նկարագրություններին, դրա խիտ բնակեցված, հարուստ բնական աշխարհի մասին (ըստ հեղինակի այնտեղ նույնիսկ փղեր էին ապրում)։
| |||