Գամմա ճառագայթները էլեկտրամագնիսական կարճ ալիքներ են:Էլեկտրամագնիսականեն։Էլեկտրամագնիսական ալիքների սանդղակում սահմանակից են կոշտ ռենտգենյան ճառագայթներին և գրավում են հաճախականությունների ավելի բարձր՝անսահմանափակ տիրույթը:Գամմատիրույթը։Գամմա ճառագայթները դրսևորում են նաև մասնիկային հատկություններ,այսինքն բնութագրվում են որպես E=hv էներգիայով ֆոտոնների կամ քվանտների հոսք:Գամմահոսք։Գամմա ճառագայթները առաջանում են ռադիոակտիվ միջուկների,տարրական մասնիկների տրոհման ,մասնիկ և հակամասնիկ զույգերի անիհիլացման,ինչպես նաև նյութի միջով լիցքավորված մասնիկների արագացող շարժման դեպքում:Իդեպքում։Ի տարբերություն ɑ - և β-տրոհումների ,միջուկի գամմա ճառագայթումը չի ուղեկցվում միջուկի ատոմային համարի կամ զանգվածի թվի փոփոխությամբ:Նյութիփոփոխությամբ։Նյութի հետ գամմա ճառագայթի փոխազդեցության հիմնական պրոցեսներն են՝ ֆոտոէլեկտրական կլանումը,քոմփթոնյան ցրումը, և էլեկտրոն-պոզիտրոն զույգերի առաջացումը:Գամմաառաջացումը։Գամմա ճառագայթների էներգիան չաթելու համար փորձարարական ֆիզիկայում կիրառում են տարբեր տիպի գամմա սպեկտրոմետրեր:Միջուկայինսպեկտրոմետրեր։Միջուկային գամմա ճառագայթների սպեկտրների հետազոտությունը կարևոր տեղեկություններ է տալիս միջուկների կառուցվածքի մասին:Գամմամասին։Գամմա ճառագայթները օգտագործվում են տեխնիկայում՝ մետաղների արատներ հայտնաբերելու,ճառագայթային քիմիայում՝ քիմիական փոխակերպումներ առաջացնելու համար և այլ բնագավառներում:Գամմաբնագավառներում։Գամմա ճառագայթների ազդեցության բնույթը կենդանի օրգանիզմների վրա կախված է նրանց էներգիայից.կարող են առաջացնել օրգանիզմի ճառագայթային քայքայում՝ ընդհուպ մինչև նրա մահը:Գամմամահը։Գամմա ճառագայթների հարաբերական կենսաբանական էֆեկտիվությունը՝ ՀԿԷ կազմում է 0,7-0,9:Արտադրության9։Արտադրության մեջ ՀԿԷ ընդունված է 1:Բժշկության1։Բժշկության մեջ օգտագործվում են ուռուցքներ բուժելու,դեղորայք ախտահանելու և այլ նպատակներով:նպատակներով։
.գամմա սպեկտրոմետր
Գամմա սպեկտրոմետրը գամմա ճառագայթների սպեկտրը չափելու սարք է:Գամմաէ։Գամմա սպեկտրոմետրում ɤ- քվանտների էներգիան և ինտենսիվությունը որոշվում են ɤ- քվանտների և նյութի փոխազդեցությունից առաջացած լիցքավորված երկրորդային մասնիկների էներգիայով և ինտենսիվությամբ:ինտենսիվությամբ։ Երկրորդային մասնիկների էներգիան չափում են մագնիսական ,սցինտիլացիոն և այլ մեթոդներով:մեթոդներով։ Գամմա սպեկտրոմետրի հիմնական բնութագրերն են՝արդյունավետությունը և լուծող ունակությունը:ունակությունը։ Արդյունավետությունը որոշվում է երկրորդային մասնիկների առաջացման և գրանցման հավանականություններով:Գամմահավանականություններով։Գամմա սպեկտրոմետրի լուծող ունակությունը բնութագրում է էներգիաներով իրար մոտ երկու ɤ-գծերի անջատման հնարավորությունը:Մագնիսականհնարավորությունը։Մագնիսական մեթոդներով չափում են Քոմփթոնի էֆեկտի
և զույգերի առաջացման դեպքում առաքված էլեկտրոնների էներգիան:էներգիան։ Չերենկովյան և սցինտիլացիոն սպեկտրաչափերով չափում են երկրորդային էլեկտրոնների առաջացրած չերենկովյան կամ սցինտիլացիոն ճառագայթման քանակը,որը համեմատական է առաջնային ɤ-քվանտի էներգիային:Փոքրէներգիային։Փոքր էներգիայի ɤ-քվանտների
համար օգտագործում են նաև բյուրեղային դիֆրակցիոն գամմա սպեկտրոմետրը,որով անմիջապես չափվում է ɤ ճառագայթման ալիքի երկարությունը:Լայներկարությունը։Լայն տարածում են գտել կիսահաղորդչային սպեկտրաչափերը,որոնցով որոշվում է ɤ-քվանտների կլանման հետևանքով կիսահաղորդիչներում առաջացած էլեկտրոնա-խոռոչային զույգերի քանակը:Սցինտիլացիոնքանակը։Սցինտիլացիոն,չերենկովյան և կիսահաղորդչային սարքերի արդյունավետությունը մեծ է և հասնում է 100 տոկոսի :։ Բյուրեղային և մագնիսական սարքերն ունեն ավելի լավ լուծող ունակություն:ունակություն։
