«Ընկերք»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ընկերք''', '''պլացենտա''' ({{lang-gr|''Πλακούντας''}}, {{lang-la|placenta}} - «բլիթ»), մարդու, համարյա բոլոր [[կաթնասուններ]]ի<ref>1. Малая медицинская энциклопедия. — М.: Медицинская энциклопедия. 1991—96 гг.[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_medicine/23649/Плацента]</ref>, որոշ [[քորդավորներ]]ի և [[անողնաշարավորներ]]ի օրգան, որը ներարգանդային շրջանում իրականացնում է [[նյութափոխանակություն]]ը մոր օրգանիզմի և պաղի միջև: միջև։

Կազմված է [[արգանդ]]ի դեցիդուալ (ընկնող) բարակ շերտից և պտղաձվից առաջացած խավիկների հիմնական զանգվածից:զանգվածից։ Հավիկների ներսում գտնվում են պտղի արյան անոթները, միջխավիկային տարածություններում՝ մոր [[արյուն]]ը, որտեղից պտուղն ստանում է թթվածնով հարուստ արյուն և այլ նյութեր, արտազատում [[ածխաթթու գազ]] և նյութափոխանակության արգասիքներ<ref>По материалам ЭСБЕ</ref>:։ Մայրական արյունը չի խառնվում պտղի արյանը<ref>http://medkarta.com/?cat=article&id=20685</ref>: ։

Ընկերքի ֆունկցիաները բազմազան են. սննդային, պահեստավորող, արտազատիչ, շնչառական, ներզատիչ, պաշտպանական<ref>[https://www.google.am/search?q=%D5%A8%D5%B6%D5%AF%D5%A5%D6%80%D6%84&biw=1366&bih=643&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ei=aDZOVY-qG8eTsgHW3YCIDA&ved=0CAYQ_AUoATge&dpr=1#tbm=isch&tbs=rimg%3ACeZcnyCO6lgyIjj0_1FWsEcKrsEFGz0NmWrVH0LHzUveTnWSr5TFsdRrV_1bsPO07KtEYV7iP2pqGN0LH2vbShrxa72ioSCfT8VawRwquwET4eHpkJlM4SKhIJQUbPQ2ZatUcReSLIOEMuhMgqEgnQsfNS95OdZBHtNd8br_1NX3CoSCavlMWx1GtX9EdIFXGUntF0KKhIJuw87Tsq0RhURPKbZ5Bj1U28qEgnuI_1amoY3QsREJGeomTmvk3yoSCfa9tKGvFrvaEUd7ueHaGzYB&q=%D5%A8%D5%B6%D5%AF%D5%A5%D6%80%D6%84&imgrc=9WBHeb6OgXKM5M%253A%3BR3u54dobNgETgM%3Bhttp%253A%252F%252Fdic.academic.ru%252Fpictures%252Fenc_medicine%252F0234245928.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fdic.academic.ru%252Fdic.nsf%252Fenc_medicine%252F23649%252F%2525D0%25259F%2525D0%2525BB%2525D0%2525B0%2525D1%252586%2525D0%2525B5%2525D0%2525BD%2525D1%252582%2525D0%2525B0%3B438%3B600]</ref>: ։

Ընքերքը կատարում է պաշտպանական ֆունկցիա. արգելում կամ դանդաղեցնում է վնասակար գործոնների ([[գազեր]], թույներ, [[ալկոհոլ]], միկրոբներ, [[նիկոտին]], [[վիրուսներ]]) թափանցումը պտղի օրգանիզմ:օրգանիզմ։

Ընկերքը մասնակցում է պտղի նյութափոխանակությանը, նրա օրգանիզմում սննդանյութերի տարաբաշխմանը, [[Գազափոխանակություն|գազափոխանակությանը]]: ։

Ընկերքը օժտված է նաև ներզատիչ գործունեությամբ (արտադրում է գոնադոտրոպ, ադրենոկորտիկոտրոպ, էստրոգեն, անդրոգեն, մակերիկամի կեղևի, ինչպես նաև [[հիստամին]]ի և [[ացետիլխոլին]]ի բնույթի [[հյուսվածք]]ային հորմոններ)<ref>http://www.doctors.am/hy/symptoms/placental-endocrine-function</ref>:։ Ընկերքի լրիվ ձևավորումն ավարտվում է հղիության 3-րդ ամսվա վերջին: վերջին։

Ընկերքի զարգացման խանգարումների դեպքում առաջանում են տարբեր բարդություններ՝ անհասություն, հղիության տոքսիկոզներ, ընկերքի անժամանակ անջատում, որը կարող է պտղի մահվան պատճառ դառնալ: դառնալ։

Մարդու ընկերքը նման է կլոր բլիթի՝ 15-18 սմ [[Տրամագիծ|տրամագծով]], 2-3 սմ հաստությամբ և 500-600 գ քաշով:քաշով։ Ընկերք ունի երկու՝

* մանկան, որը դարձած է դեպի պտուղը և վերջինիս հետ միացած է [[պորտալար]]ով:ով։

Մարդու ընկերք - ''placenta discoidalis'', խիստ կարևոր դեր է խաղում պտղի նորմալ զարգացման հարցում:հարցում։ Ընկերքը տեղակայված է արգանդի հատակին մոտ՝ առջևի կամ հետին պատին: պատին։

* սպիտակուցային։

Ստերեոիդային հորմոններին են պատկանում [[պրոգեստերոն]]ն ու էստրոգենները։ Սակայն ընկերքի ստերեոիդ արտադրող ֆունկցիան ունի իր սպեցիֆիկ տարբերությունը հորմոնների սինթեզը ընկերքում իրականանում է մոր և պտղի [[օրգանիզմներ]]ի հետ սերտ հպման պայմաններում։ Դա կապված է նախ՝ ընկերքում ստերեոիդ հորմոնների կենսասինթեզի բոլոր [[ֆերմենտներ]]ի բացակայության, երկրորդ ստերեոիդային հորմոնների և նրանց նախորդների ու մետաբոլիտների մայրական օրգանիզմից դեպի ընկերք ու ընկերքից դեպի պտուղ և հակառակը թափանցելու ընդունակության հետ։

Որքան մեծ է ընկերքի թափանցելիությունը, այնքան ավելի շատ [[հակամարմիններ]] կթափանցեն պտղի մոտ, ավելի շատ [[էրիթրոցիտներ]] կքայքայվեն, և այդքան ավելի ուժեղ կլինի անեմիան:անեմիան։ Ընկերքի թափանցելիությունը կարող է մեծանալ գեստոզի, բարձր ճնշման, [[շաքարային դիաբետ]]ի և այլ դեպքերում:դեպքերում։

[[Կենդանիներ]]ի մոտ գոյություն ունի մի քանի տիպի ընկերքներ<ref>http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_biology/4327/%D0%9F%D0%9B%D0%90%D0%A6%D0%95%D0%9D%D0%A2%D0%90</ref>:։

Ըստ սնուցման լինում են երկու տիպի:տիպի։

Առաջին տիպի ընկերքում խորիոնը մայրական հյուսվածքներից կլանում է գլխավորապես [[սպիտակուցներ]]:։ Սաղմին յուրահատուկ սպիտակուցների սինթեզը կատարվում է սաղմի [[լյարդ]]ում:ում։ Այս տիպի են պատկանում դիֆուզ էպիթելախորիոնային ընկերքները, որոնցում խորիոնի թավիկները, ներաճելով արգանդի գեղձերի անցքերի մեջ, շփվում են դրանց էպիթելի հետ ([[ուղտ]]ի, [[ձի]]ու, [[խոզ]]ի, [[դելֆին]]ի, [[կետ]]ի մոտ), բազմակի դեսմոխորիոնային ընկերքները, որոնցում խորիոնը մասնակիորեն քայքայում է արգանդի պատերի գեղձերի էպիթելը, և թավիկները ներաճում են ենթադիր [[շարակցական հյուսվածք]]ների մեջ ([[որոճողներ]]ի ([[կով]], [[ոչխար]]) մոտ):։ Առաջին տիպի ընկերքում ապահովվում է սաղմի աճը մինչև սնուցումը, մինչև հետծննդյան ինքնուրույն սնումը և շարժումը: շարժումը։

Երկրորդ տիպի ընկերքում [[խորիոն]]ը մայրական օրգանիզմից յուրացնում է [[ամինաթթուներ]] և սինթեզում է սաղմին յուրահատուկ [[սպիտակուցներ]], սաղմը ստանում է պատրաստի սպիտակուցներ, որոնք օգտագործում է սեփական [[հյուսվածքներ]]ի կառուցման համար:համար։ Այսպիսի ընկերքների թվին են պատկանում էնդոթելախորիոնային ընկերքները: ընկերքները։

Առաջանում են խորիոնի միջին մասում, գոտու ձևով դասավորված թավիկներով, որոնք քայքայում են էպիթելի շարակցական հյուսվածքը և շփվում անոթների հետ:հետ։ Այս տիպի ընկերքը բնորոշ է [[գիշատիչ]] ([[կատվազգիներ]], [[շնազգիներ]]) և մաշկոտանի ([[փոկ]], [[ծովափիղ]]) կաթնասուններին: կաթնասուններին։

Հեմոխորիոնային ընկերքը բնորոշ է [[միջատակերներ]]ին ([[խլուրդ]], [[ոզնի]], [[մշկամուկ]]), ձեռնաթևավորներին ([[չղջիկ]]), [[կրծողներ]]ին (շիկամուկ), [[նապաստակներ]]ին, [[պրիմատներ]]ին և մարդուն:մարդուն։ Իր առաջացման ժամանակ քայքայում է արգանդի անոթների պատերը, խորիոնի պատերը և խորիոնի թավիկները շփման մեջ են մտնում մայրական արյան հետ:հետ։

Պարկավորների մոտ այն ամբողջական չի, և հղիությունը տևում է կարճ՝ 8-40 օր:օր։

Տարբեր տեսակներին պատկանող կաթնասունների ներարգանդային զարգացման տևողությունը տարբեր է:է։ Որքան փոքր է կենդանին, այնքան կարճատև է նրա ներարգանդային զարգացումը: զարգացումը։

Տնային մկան հղիությունը տևում է 18 օր, [[ճագար]]ինը՝ 30 օր, [[գորշ արջ]]ինը՝ 200 օր, իսկ փղինը՝ 600 օրից ավելի:ավելի։ Բներում, որջերում կամ այլ թաքստոցներում ապրող կաթնասունների մերկ, կույր և անպաշտպան ձագեր են ծնում, օրինակ՝ մկները, [[առնետներ]]ը, սկյուռները, կատվանմանները և այլն: այլն։

* Милованов А. П. Патология системы мать-плацента-плод:плод։ Руководство для врачей. — Москва:Москва։ «Медицина». 1999 г. — 448 с.

* Стенограмма публичных лекций, прочитанных для врачей в Центральном лектории Общества в Москве (издание третье, дополненное). — М.:։ Знание, 1955. — 63 с.

* Ширшев С. В. Механизмы иммунного контроля процессов репродукции. Екатеринбург:Екатеринбург։ Изд-во УрО РАН, 1999. 381 с.

* Сапин М. Р., Билич Г. Л. Анатомия человека:человека։ учебник в 3 т. — изд. 3-е испр., доп. — М.:։ ГЭОТАР-Медиа, 2009. — Т. 2. — 496 с.

* Cornelia Enning:Enning։ ''Heilmittel aus Plazenta: Medizinisches und Ethnomedizinisches.'' Books on Demand, Norderstedt 2003, ISBN 978-3-8311-4354-2.