«Գամմա ճառագայթներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «Գամմա ճառագայթները էլեկտրամագնիսական կարճ ալիքներ են:Էլեկտրամագնիսական ալիքների սանդղակում սա...»:
 
No edit summary
Տող 1.
Գամմա ճառագայթները էլեկտրամագնիսական կարճ ալիքներ են:Էլեկտրամագնիսական ալիքների սանդղակում սահմանակից են կոշտ ռենտգենյան ճառագայթներին և գրավում են հաճախականությունների ավելի բարձր՝անսահմանափակ տիրույթը:Գամմա ճառագայթները դրսևորում են նաև մասնիկային հատկություններ,այսինքն բնութագրվում են որպես E=hv էներգիայով ֆոտոնների կամ քվանտների հոսք:Գամմա ճառագայթները առաջանում են ռադիոակտիվ միջուկների,տարրական մասնիկների տրոհման ,մասնիկ և հակամասնիկ զույգերի անիհիլացման,ինչպես նաև նյութի միջով լիցքավորված մասնիկների արագացող շարժման դեպքում:Ի տարբերություն ɑ - և β-տրոհումների ,միջուկի գամմա ճառագայթումը չի ուղեկցվում միջուկի ատոմային համարի կամ զանգվածի թվի փոփոխությամբ:Նյութի հետ գամմա ճառագայթի փոխազդեցության հիմնական պրոցեսներն են՝ ֆոտոէլեկտրական կլանումը,քոմփթոնյան ցրումը, և էլեկտրոն-պոզիտրոն զույգերի առաջացումը:Գամմա ճառագայթների էներգիան չաթելու համար փորձարարական ֆիզիկայում կիրառում են տարբեր տիպի գամմա սպեկտրոմետրեր:Միջուկային գամմա ճառագայթների սպեկտրների հետազոտությունը կարևոր տեղեկություններ է տալիս միջուկների կառուցվածքի մասին:Գամմա ճառագայթները օգտագործվում են տեխնիկայում՝ մետաղների արատներ հայտնաբերելու,ճառագայթային քիմիայում՝ քիմիական փոխակերպումներ առաջացնելու համար և այլ բնագավառներում:Գամմա ճառագայթների ազդեցության բնույթը կենդանի օրգանիզմների վրա կախված է նրանց էներգիայից.կարող են առաջացնել օրգանիզմի ճառագայթային քայքայում՝ ընդհուպ մինչև նրա մահը:Գամմա ճառագայթների հարաբերական կենսաբանական էֆեկտիվությունը՝ ՀԿԷ կազմում է 0,7-0,9:Արտադրության մեջ ՀԿԷ ընդունված է 1:Բժշկության մեջ օգտագործվում են ուռուցքներ բուժելու,դեղորայք ախտահանելու և այլ նպատակներով:
 
#1 գամմա սպեկտրոմետր
Գամմա սպեկտրոմետրը գամմա ճառագայթների սպեկտրը չափելու սարք է:Գամմա սպեկտրոմետրում ɤ- քվանտների էներգիան և ինտենսիվությունը որոշվում են ɤ- քվանտների և նյութի փոխազդեցությունից առաջացած լիցքավորված երկրորդային մասնիկների էներգիայով և ինտենսիվությամբ: Երկրորդային մասնիկների էներգիան չափում են մագնիսական ,սցինտիլացիոն և այլ մեթոդներով: Գամմա սպեկտրոմետրի հիմնական բնութագրերն են՝արդյունավետությունը և լուծող ունակությունը: Արդյունավետությունը որոշվում է երկրորդային մասնիկների առաջացման և գրանցման հավանականություններով:Գամմա սպեկտրոմետրի լուծող ունակությունը բնութագրում է էներգիաներով իրար մոտ երկու ɤ-գծերի անջատման հնարավորությունը:Մագնիսական մեթոդներով չափում են Քոմփթոնի էֆեկտի
և զույգերի առաջացման դեպքում առաքված էլեկտրոնների էներգիան: Չերենկովյան և սցինտիլացիոն սպեկտրաչափերով չափում են երկրորդային էլեկտրոնների առաջացրած չերենկովյան կամ սցինտիլացիոն ճառագայթման քանակը,որը համեմատական է առաջնային ɤ-քվանտի էներգիային:Փոքր էներգիայի ɤ-քվանտների
համար օգտագործում են նաև բյուրեղային դիֆրակցիոն գամմա սպեկտրոմետրը,որով անմիջապես չափվում է ɤ ճառագայթման ալիքի երկարությունը:Լայն տարածում են գտել կիսահաղորդչային սպեկտրաչափերը,որոնցով որոշվում է ɤ-քվանտների կլանման հետևանքով կիսահաղորդիչներում առաջացած էլեկտրոնա-խոռոչային զույգերի քանակը:Սցինտիլացիոն,չերենկովյան և կիսահաղորդչային սարքերի արդյունավետությունը մեծ է և հասնում է 100 տոկոսի: Բյուրեղային և մագնիսական սարքերն ունեն ավելի լավ լուծող ունակություն: