«Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Աղթամար)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 52.
'''Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցի''', [[Վանայ լիճ]]ի [[Աղթամար]] կղզում գտնվող եկեղեցի, հայ ճարտարապետության կոթողներից մեկը, հնում՝ Հայաստանի հոգևոր խոշոր կենտրոն՝ Աղթամարի վանական համալիրի բաղկացուցիչ մասը։
Ս. Խաչ եկեղեցին, ամբողջությամբ վերցրած, եզակի երևույթ մնաց միջնադարյան հայ արվեստում։ Աղթամարի պատկերաքանդակները ազդեցին ինչպես հայկական քանդակագործության հետագա զարգացման (Բղենո, Նորավանք, Սանահին և այլն), այնպես էլ [[XIII դար|XIII]]–[[XIV դար|XIV]] դարերի Վասպուրականի մանրանկարչական դպրոցի կազմավորման վրա։ ▼
== Պատմություն ==
Տող 61 ⟶ 59՝
Մոնղոլական տիրապետության ժամանակաշրջանում Աղթամարի կաթողիկոսներն ընտրվում էին Արծրունիների տոհմից: Այդ ժամանակվանից էլ այդ տիտղոսը դարձավ ժառանգական: Կարա Կոյունլու Ջահան շահի հովանավորությունից օգտվելով Զաքարիա III կաթողիկոսը կարողացավ որոշ ժամանակով միավորել Աղթամարի և Էջմիածնի կաթողիկոսարանները: [[XVIII դար]]ում երկու կաթողիկոսարանների իրավազորության սահմանափակումների երկարատև վեճերի արդյունքում գլխավոր ճանաչվեց [[Էջմիածնի Մայր Տաճար|Էջմիածնի]] կաթողիկոսարանը: Արդեն [[XIX դար]]ում Աղթամարյան կաթողիկոսարանն ուներ 2 թեմ` 302 եկեղեցիներով և 58 վանքերով: [[1895]] թվականին թեմերն անցան Հայկական եկեղեցու պատրիարխատի իրավասության տակ: Վանական համալիրն ամայացավ [[1915]] թվականի [[Մեծ եղեռն]] ի ժամանակ:<ref name="pravenc"/>
▲Ս. Խաչ եկեղեցին, ամբողջությամբ վերցրած, եզակի երևույթ մնաց միջնադարյան հայ արվեստում։ Աղթամարի պատկերաքանդակները ազդեցին ինչպես հայկական քանդակագործության հետագա զարգացման (Բղենո, Նորավանք, Սանահին և այլն), այնպես էլ [[XIII դար|XIII]]–[[XIV դար|XIV]] դարերի Վասպուրականի մանրանկարչական դպրոցի կազմավորման վրա։
== Ճարտարապետություն ==
| |||