«Իշպուինի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ միապետ
| անուն = Իշփուինի
| տիտղոս = «Մեծ արքա», «Հզոր արքա», «Տիեզերքի արքա», «Նաիրի, Սուրա, Բիայնա երկրների արքա»
| պատկեր =
| կալանք =
| իշխանություն = [[մ.թ.ա. 825]]-[[մ.թ.ա. 810]]
| թագադրում =
| լրիվ անուն =
| մայրենի_լեզու1 =
| մայրենի_լեզու1_անուն1 =
| հաջորդող =
| թագուհի =
| տոհմ =
| հայր = [[Սարդուրի Ա]]
| մայր =
| զավակներ = [[Մենուա]]
| ծնունդ =
| ծննդավայր =
| մահ =
| վախճանի վայր =
| թաղում =
| թաղման վայր =
| ազգություն = [[հայ]]
}}
'''Իշփուինի''' (մ․թ․ա․ 825-810 թթ․), [[Վանի թագավորություն|Վանի թագավորության]] թագավոր մ.թ.ա. մոտավոր 824-810 թվականներին։ Ժամանակակից է [[Ասորեստան]]ի Շամշիադադ թագավորին և հիշատակվում է նրա տարեգրության մեջ (Ուշպինա անունով) մ.թ.ա. մոտավոր 824-ին։ Հաջորդել է հորը՝ [[Սարդուրի Ա]] թագավորին։ Գահակալել է տարեց հասակում (երբ ուներ երիտասարդ որդի և թոռ)։ Սկզբում իշխել է միահեծան, այնուհետև որդու՝ Մենուայի գահակցությամբ։ Իշփուինիի անունով պահպանված սեպաձև արձանագրությունները պատմում են նրա հաղթական արշավանքների, թագավորության սահմանների ընդարձակման ու ամրապնդման մասին։ Իշփուինիի, ինչպես նաև [[Մենուա]]յի հետ համատեղ թողած որոշ արձանագրություններ, վերաբերվում են [[Արարատյան դաշտ]]ում, Տուշպայի (Վան), [[Մանազկերտ]]ի և այլ շրջաններում կատարած շինարարական ձեռնարկումներին (բերդաքաղաքներ, պալատներ, ամառանոցներ, այգիներ, ոռոգիչ առուներ և այլն)։ Իշփուինին կրել է «Մեծ արքա», «Հզոր արքա», «Տիեզերքի արքա», «Նաիրի, Սուրա, Բիայնա երկրների արքա» տիտղոսները։ Կյանքի վերջին տարիներին արքայական գահը հանձնելով Մենուային՝ նվիրվել է քրմապետական գործունեությանը։ [[Վան]]ի «Մհերի դուռ» կոչվող ժայռին պահպանված արձանագրությունը ներկայացնում է Իշփուինիի կազմած հաշտից ցուցակը՝ [[Խալդի]] աստծո գլխավորությամբ ավագ ու կրտսեր աստվածությունների դիցակարգությունը (նվիրապետությունը)։
| |||