«Պտերներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Պտերներ''' ({{lang-lat|''Pterophyta կամ Polypodiophyta''}})<ref group=>Название ''Pteridophyta'' было предложено в [[1841]] русским ботаником, учёным-эволюционистом Павлом Фёдоровичем Горяниновым (1796—1865).</ref>, [[բարձրակարգ սպորավոր բույսեր|բարձրակարգ սպորավոր բույսեր]]ի բաժին, միջանկյալ ցեղ է գրավում [[ռինիոֆիտներ]]ի ({{lang-lat|''Rhyniophyta''}}) և [[մերկասերմեր]]ի ({{lang-lat|''Gymnospermae''}}) միջև։

Ռինիոֆիտներից պտերները տարբերվում են գլխավորապես [[արմատ]]ների ու [[տերև]]ների առկայությամբ, իսկ մերկասերմերից՝ սերմերի բացակայությամբ։ Առաջացել են ռինիոֆիտներից։

Ծագել են [[պալեոզոյան դարաշրջան]]ում, հնագույն բրածո ներկայացուցիչներ հայտնի են դևոնից։ Կարբոնում լայն տարածում են ստանում [[ծառ]]անման պտերներ, որոնք մյուս խոնավասեր [[սպորավոր բույսեր]]ի հետ միասին առաջացրել են ներկայումս օգտագործվող [[քարածուխ]]ը։

Պտերներին, ինչպես նաև մյուս բարձրակարգ բույսերին, բնորոշ է անսեռ (սպորոֆիտ) և սեռական (գամետոֆիտ) սերունդների հաջորդականությունը։ Պտերների սպորոֆիտները խոտաձև կամ ծառանման [[բույսեր]] են, [[աչք]]ի են ընկնում մորֆոլոգիական և էկոլոգիական մեծ բազմազանությամբ։ Տերևները բազմաձև են՝ բազմակի կտրտվածքա-եզրավորներից մինչև ամբողջաեզրավոր, 3-6 սմ և նույնիսկ 30 սմ երկարությամբ։

[[Ցողուն]]ները լինում են ստորգետնյա ([[կոճղարմատ]]ավոր) և վերգետնյա, ուղղաձիգ ու փաթաթվող, պարզ ու ճյուղավոր, մի քանի սմ-ից մինչև 20-25 սմ երկարությամբ։ Պարզունակ պտերներին բնորոշ են համեմատաբար խոշոր, բազմաշերտ պատերով և մեծ քանակությամբ սպորներ արտադրող [[սպորանգիում]]ները<ref> Жизнь растений, 1978, с. 33—35</ref>։

Ժամանակակից պտերների մեծ մասի սպորանգիումները մանր են, միաշերտ պատերով և առաջացնում են ոչ մեծ քանակությամբ սպորների մեծ մասը հավասարասպոր են, միայն առանձին կարգաբանական խմբեր ունեն աարասպոր ձևեր։ Հավասարասպոր պտերների գամետոֆիտը սովորաբար նուրբ կանաչ, կարճակյաց, սրտաձև թիթեղիկ է։ Տարասպոր ձևերի միկրոսպորներն առաջացնում են շատ փոքր արական, իսկ մեգասպորները՝ քիչ ավելի մեծ իգական գամետոֆիտներ։

Պտերները բաժանվում են 2 բաժինների:բաժինների։<ref name="Smith 2006">{{cite journal | doi=10.2307/25065646 | last=Smith | first=Alan R.|author2=Kathleen M. Pryer |author3=Eric Schuettpelz |author4=Petra Korall |author5=Harald Schneider |author6=Paul G. Wolf | year=2006 | title= A classification for extant ferns | url=http://www.pryerlab.net/publication/fichier749.pdf | format=PDF | journal=Taxon | volume= 55 | issue=3 | pages= 705–731 | jstor=25065646 }}</ref><ref>[http://www.tolweb.org/Embryophytes/20582 Tree of Life web project]</ref>