|
'''Ասսամերեն''' կամ '''ասսամ''' ([[բենգալերեն]] অসমিয়া Ôxômiya), Հնդկաստանի [[հնդարիական լեզուներ|հնդարիական]] ենթախմբի [[հնդիրանական լեզուներ|հնդիրանական]] խմբի [[հնդեվրոպական լեզուներ]]ի թվին է պատկանում, մոտ է [[բենգալերեն]]ին և [[օրիա]]յին:յին։ Ասսամերենը [[Հնդկաստան]]ի [[Ասսամ]] [[նահանգ]]ի պաշտոնական լեզուն է:է։<ref name="Ա">Энциклопедия Кругосвет, АССАМСКИЙ ЯЗЫК[http://www.krugosvet.ru/enc/gumanitarnye_nauki/lingvistika/ASSAMSKI_YAZIK.html Энциклопедия Кругосвет, АССАМСКИЙ ЯЗЫК]</ref>
== Աշխարհագրական տարածումը և կարգավիճակը ==
Ասսամերենով խոսում են մոտավորապես 20 մլն. մարդ:մարդ։ Տարածված է հիմնականում հյուսիս-արևելյան [[Հնդկաստան]]ում՝ [[Ասսամ]], [[Մեգհալայա]], [[Արունաչալ Պրադեշ]] նահանգներում:նահանգներում։ Ասսամերեն կրողներ են նաև [[Բանգլադեշ]]ում և [[Բութան]]ում:ում։ Ասսամերենով են խոսում [[Բրահմապուտրա]] գետի հովիտներում. արևմուտքում, նախկին [[Կուչ-Բեհար]] նահանգի սահմաններից մինչև արևելքի [[Դիբրուգարհ]] քաղաքը:քաղաքը։<ref name="Ա" />
== Լեզվի կազմավորում ==
Ասսամերենի կազմավորումը սկսվում է [[10]]—[[11]]-րդ դդ.:։ Ասսամերենը մոտ է [[բենգալերեն]] և [[օրիյա]] լեզուներին:լեզուներին։ Բոլոր երեք լեզուներն էլ առաջացել են [[մահաթհի]] լեզվից:լեզվից։ Էական ազդեցություն է ունեցել մահաթհի-ապաբխրանշան:ապաբխրանշան։ Ասսամերենը իր պատմության ընթացքում կրել է նաև [[Տիբեթա-Բիրմայական լեզուներ]]ի և [[ավստրո-ասիական լեզվաընտանիք]]ի ազդեցությունը:ազդեցությունը։ Ահոմների գրավումից հետո ([[1228]]) ասսամերենը մեծ թվով բառեր փոխառել է [[ահոմերեն]]ից (շաներեն կամ շան լեզու):։ [[Ասսամ]]ում [[վիշնայիզմ]]ի կրոնական գրականության տարածմամբ ասսամերեն լեզուն հարստացել է [[սանսկրիտերեն]]ի բառապաշարով:բառապաշարով։
Ասսամերեն վանկային տառերը շատ նման են [[բենգալերեն]]ին:ին։ Ասսամերեն վանկային այբուբենը, որը ծագում է հին հնդկական բրահմայի գրերից, վերջնականապես ձևավորվել է 19 - րդ դ. սկզբում:սկզբում։
== Քերականություն ==
Ասսամերենը բաժանվում է երկու ճյուղի՝ արևելյան և արևմտյան:արևմտյան։ Ասսամերենով գրված գրականությունը հիմնվել է արևելյան դիալեկտի վրա:վրա։ Ասսամերենի ժամանակակից հնչյունաբանությանը բնորոշ է սինհարմոնիզմը:սինհարմոնիզմը։ Բառակազմությունն իրականացվում է բառերի համադրությամբ, [[վերջածանց]]ներով և [[նախածանց]]ներով:ներով։ [[Գոյական]]ները բաժանվում են 4 խմբի:խմբի։ Շնչավորներին վերաբերվող բառերը սեռին համապատասխան բաժանվում են արական և իգական սեռերի, ընդհանուր սեռին վերաբերվում են այն բառերը, որոնց սեռային պատկանելության մասին չի շեշտվում:շեշտվում։<ref>Бабакаев В.Д. Ассамский язык. М. – Л., 1961</ref>
== Գիր-գրականություն ==
Ասսամերենով առաջին գրական հիշատակություններ կան [[մ.թ.]] [[14]]-րդ դ.-ում Բուլափհնարայանա արքայի տիրապետության ժամանակ:ժամանակ։ Ասսամերեն գրական լեզվի հիմքը դրել է [[Շահկարդև]]ը ([[1449]]—[[1569]]):։ [[15]]-րդ դ.-ից կան ասամերենով գրված աշխատություններ բժշկության մասին, դրամատիկական ստեղծագործություններ, կրոնական բանաստեղծություններ, [[Մահաբհարաթա]]յի և [[Ռամայանա]]յի թարգմանություններ և պատմական վավերագրություններ:վավերագրություններ։<ref name="Ա" />
[[Անգլիա]]յի գաղութատիրության շրջանում ընդմիջվում է ասսամերեն գրականության զարգացումը, քանի որ պետական լեզուն դառնում է [[բենգալերեն]]ը: ը։
Ասսամերենով առաջին տպագիր գիրքը հրատարակվել է [[1813]] թ.:։
== Գրականություն ==
# Индия, Ассамский [http://www.indiatrips.ru/page-89.html]
# Бабакаев В.Д. Ассамский язык. М. – Л., 1961
# С. А. Маретина. Народы Южной Азии, М., 1963
# Medhi Kaliran, Assamese grammar and origin of the Assamese language, Gauhati, 1936:1936։
# Kakati B., Assamese, its formation and development, Gauhati, 1941;
# Sarma G., Assame-se-English dictionary, Shillong, 1957;
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
[[Կատեգորիա:Ասսամ]]
| 