«Արժույթի միջազգային հիմնադրամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

''' Արժույթի միջազգային հիմնադրամ''' ('''ԱՄՀ''') ({{lang-en|International Monetary Fund}}, ''IMF''), [[ՄԱԿ]]-ի մասնագիտացված գործակալություն, որի կենտրոնական գրասենյակը գտնվում է [http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A1%D5%B7%D5%AB%D5%B6%D5%A3%D5%BF%D5%B8%D5%B6_(%D4%BF%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%A2%D5%AB%D5%A1) Վաշինգտոնում (Կոլումբիա)], [[ԱՄՆ]]:։ Այն հիմնադրվել է 1944 թ. հուլիսի 22-ին [[Բրետոն Վուդսի կոնֆերանս]]ի ժամանակ և սկսել է գործել [[1945]] թ. [[դեկտեմբերի 27]]-ին, երբ 29 երկիր համաձայնագիր ստորագրեցին:ստորագրեցին։ <ref name=ataglance>{{cite web|url= http://www.imf.org/external/np/exr/facts/glance.htm|title=Ցուցատախտակ` ԱՄՀ-ն թվերով |year=2009 |month=June |publisher=IMF | accessdate=2009-07-19}}</ref>

Սկզբում այն 45 անդամ ուներ:ուներ։ ԱՄՀ-ի ստեղծման հիմնական նպատակն էր կայունացնել փոխարժեքները և [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից հետո աջակցել [[միջազգային վճարման համակարգ]]ի վերակառուցմանը: վերակառուցմանը։

ԱՄՀ-ին անդամակցում է [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%E2%80%94_%D1%87%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8B_%D0%9C%D0%92%D0%A4#.D0.A1.D0.BF.D0.B8.D1.81.D0.BE.D0.BA_.D0.B3.D0.BE.D1.81.D1.83.D0.B4.D0.B0.D1.80.D1.81.D1.82.D0.B2 188 պետություն]:։

ԱՄՀ յուրաքանչյուր անդամ-պետություն վճարում է անդամավճար, որը կոչվում է "քվոտա":։ Քվոտան հիմնականում որոշվում է անդամ-պետության ՀՆԱ-ի մեծությամբ և պաշտոնական ռեզերվով:ռեզերվով։ Քվոտաները թույլ են տալիս որոշելու անդամ-պետության ձայների քանակը:քանակը։ Անդամավճարները ձևավորում են ԱՄՀ ֆոնդը, որտեղից օգնություն է տրամադրվում այն պետություններին, որոնք ունեն ֆինանսական դժվարություններ:դժվարություններ։<ref name="imf">[http://www.imf.org/external/pubs/ft/survey/rus/2006/090106r.pdf "МВФ In focus", էջ 13-14]</ref>

Քվոտաների ընդհանուր գումարը կազմում է 238 միլիարդ SDR (Special Drowning Rights-փոխառության հատուկ իրավունքներ), որը համարժեք է 368 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի:դոլարի։ <ref>[http://www.imf.org/external/np/exr/facts/rus/glancer.pdf Международный Валютный Фонд ИНФОРМАЦИОННАЯ СПРАВКА, էջ 2]</ref>

Յուրաքանչյուր պետության ձայների քանակը գոյանում է նրա "բազային ձայներից", որը կազմում է 250 ձայն՝ գումարած 1 ձայն յուրաքանչյուր 100 հազար SDR քվոտայի դիմաց:դիմաց։<ref name="imf" />

Արժույթի միջազգային հիմնադրամն արտարժույթով վարկեր է տրամադրում այն պետություններին, որոնք դժվարություններ ունեն կապված վճարային հաշվեկշռի հետ:հետ։ ԱՄՀ վարկերը օգնում են դյուրացնել կայունացման պրոցեսը, որը պետությունը պարտավորվում է իրականացնել, որպեսզի իր ծախսերը համապատասխանեցնի եկամուտներին, ինչը իրեն թույլ կտա կարգի բերել իր վճարային հաշվեկշիռը:հաշվեկշիռը։ Սակայն ԱՄՀ վարկերը ուղղված են նաև պետական մի շարք գործառույթների իրականացմանը, այդ թվում կառուցվածքային բարեփոխումների, որոնք նպաստում են ինչպես վճարահաշվարկային հաշվեկշռի իրավիճակի բարելավմանը, այնպես էլ երկրի տնտեսական աճին երկարաժամկետ հատվածում:հատվածում։

Յուրաքանչյուր անդամ պետություն իրավունք ունի դիմել ԱՄՀ` ֆինանսական օգնության համար, եթե այն իր վճարային հաշվեկշռում ֆինանսավորման կարիք ունի:ունի։ Այսինքն, եթե այն իր արտաքին վճարումները իրականացնելու և ռեզերվները պահպանելու համար պաշտոնական փոխառությունների կարիք ունի և միաժամանակ չի ուզում դիմել այնպիսի միջոցների, «որոնք կարող են լուրջ վնաս հասցնել իր բարեկեցությանը ինչպես ազգային, այնպես էլ միջազգային մակարդակում»:։ Այդպիսի միջոցները կարող են ներառել սահմանափակումներ առևտրում և վճարումներում, պահանջարկի կրճատմանը ներքին տնտեսությունում, ինչպես նաև ազգային արժույթի փոխարժեքի կտրուկ անկմանը:անկմանը։ Առանց ԱՄՀ վարկերի՝ երկրները ստիպված կլինեին վարել կայունացման առավել կտրուկ քաղաքականություն կամ դիմել այլ միջոցների, որոնք կխարխլեին բարեկեցությունը ազգային և միջազգային մակարդակում:մակարդակում։ Այդպիսի հետևանքների բացառումը համարվում է ԱՄՀ գլխավոր նպատակներից մեկը:մեկը։

# անդամ պետություններին ժամանակավորապես արտարժույթով միջոցներ տրամադրել, որոնք վերջիններիս հնարավորություն կտան վերացնել հավասարակշռության խախտումները իրենց վճարային հաշվեկշիռներում:հաշվեկշիռներում։

Եթե երկիրը դիմում է ԱՄՀ-ին օգնության համար, ուրեմն, հնարավոր է, որ այն գտնվում է տնտեսական ճգնաժամի մեջ, կամ մոտ է ճգնաժամին, իր արժույթը ենթարկվում է սպեկուլյատիվ հարձակումների արժութային շուկայում, իր միջազգային պահուստները հյուծված են, տնտեսական ակտիվությունը գտնվում է լճացման մեջ կամ նվազում է, իսկ սնանկությունների քանակը աճում է:է։ Այդ դեպքում երկրի արտաքին վճարումների բնագավառում իրավիճակի բարելավման և տնտեսության կայուն աճի ապահովման համար հարկավոր է պաշտոնական և մասնավոր ֆինանսավորման որոշակի համադրություն:համադրություն։

ԱՄՀ-ը առաջարկություններ է անում երկրի կառավարությանը տնտեսական քաղաքականության միջոցների վերաբերյալ, որոնք թույլ կտան գոյություն ունեցող պրոբլեմներին ամենաարդյունավետ լուծումներ գտնել:գտնել։ Որպեսզի ԱՄՀ-ը նույնպես կարողանա ֆինանսավորում տրամադրել, այն պետք է տվյալ երկրի իշխանությունների հետ համաձայնության հասնի մի շարք հարցերի շուրջ:շուրջ։ Մասնավորապես` այն քաղաքականության վերաբերյալ, որն ուղղված է կոնկրետ, քանակականորեն որոշված նպատակների իրականացմանը որոնք պետք է ապահովեն կայունություն արտաքին հաշիվներում, դրամավարկային և ֆինանսական ոլորտներում և ապահովեն կայուն տնտեսական աճ:աճ։ Ծրագրի ողջ պարունակությունը կառավարության կողմից հավաքվում է «Նպատակների մասին նամակի» մեջ, որն ուղարկվում է ԱՄՀ կարգադրիչ-տնօրենին:տնօրենին։

Ծրագիրը, ԱՄՀ ֆինանսավորման օգնությամբ, մշակվում է երկրի իշխանությունների կողմից ԱՄՀ անձնակազմի հետ սերտ համագործակցությամբ՝ հաշվի առնելով տվյալ երկրի կոնկրետ հանգամանքները և պահանջները:պահանջները։ Դա հարկավոր է ծրագրի արդյունավետության ապահովման համար, ինչպես նաև բնակչության կողմից հավանություն ստանալու համար:համար։ Այդպիսի հավանությունը վճռական նշանակություն ունի ծրագրի հաջողության համար:համար։

Բացի դրանից՝ յուրաքանչյուր այդպիսի ծրագիր մշակվում է ճկուն մոտեցման հիման վրա, որպեսզի դրա իրականացման ժամանակ հնարավոր լինի վերանայել և վերագնահատել ծրագիրը հանգամանքների փոփոխության դեպքում:դեպքում։ Բազմաթիվ ծրագրեր իրականում վերանայվում են իրականացման ընթացքում:ընթացքում։

ԱՄՀ-ը վարկեր է տրամադրում տարբեր կանոնների և «մեխանիզմների» շրջանակներում, որոնք ձևավորվել են անցյալ տարիների ընթացքում, անդամ-պետությունների կարիքները հոգալու նպատակով:նպատակով։ Այդ մեխանիզմներով տրամադրվող վարկերի ժամկետները, ինչպես նաև այդ վարկերի տրամադրման և մարման պայմանները տարբեր են, և կախված են վճարային հաշվեկշռի հետ կապված պրոբլեմների բնույթից ու այն հանգամանքներից, որոնց վրա դրանք կողմնորոշված են:են։

“Ստենդբայ” վարկի մասին պայմանավորվածությունները համարվում են ԱՄՀ վարկային քաղաքականության կորիզը:կորիզը։ Դրանք առաջին անգամ օգտագործվել են 1952թ-ին և նախատեսված են վճարային հաշվեկշռի հետ կապված կարճաժամկետ պրոբլեմների լուծման համար:համար։

Միջնաժամկետ ընդլայնված պայմանավորվածությունները որոնք գործում են ԱՄՀ ընդլայնված վարկավորման մեխանիզմի մեջ նախատեսված են այն երկրների համար, որոնք պրոբլեմներ ունեն վճարային հաշվեկշռի ֆինանսավորման հետ, ինչը պայմանավորված է կառուցվածքային պրոբլեմներով:պրոբլեմներով։ Այսինքն, դրանց վերացման համար կարող է ավելի շատ ժամանակ պահանջվել, քան մակրոտնտեսական ոլորտում առաջացած թերությունների ողղման համար:համար։ Կառուցվածքային քաղաքականության միջոցները կապված ընդլայնված վարկավորման մասին պայմանավորվածությունների հետ ներառում են բարեփոխումները, որոնք ուղղված են տնտեսության գործունեության բարելավման հետ:հետ։ Մասնավորապես, հարկային համակարգի և ֆինանսական ոլորտի բարեփոխումներ, պետական ձեռնարկությունների մասնավորեցում և քայլեր որոնք կօգնեն ավելի ճկուն դարձնել աշխատանքի շուկան:շուկան։

1970-ականների ավարտից ԱՄՀ-ը արտոնյալ վարկեր է տրամադրում աղքատ անդամ-պետություններին, որպեսզի դրանք կարողանան` կարգի բերել արտաքին հաշիվները, ապահովել տնտեսական աճ և բարձրացնել բնակչության կենսամակարդակը:կենսամակարդակը։ Ներկայումս գործող մեխանիզմը` «Աղքատության կրճատմանը և տնտեսական աճի խրախուսմանն ուղղված ֆինսանսավորման մեխանիզմ» (PRGF), շրջանառության մեջ է դրվել որպես նախկինում գործող «Կառուցվածքային վերակառուցման ընդլայնված ֆինանսավորման մեխանիզմի» (ESAF) փոխարինիչ-1999 թվականի նոյեմբերին, որպեսզի աղքատության կրճատումը և տնտեսական աճը դարձնել տնտեսական քաղաքականության գլխավոր նպատակներից մեկը:մեկը։

Ներկայումս ԱՄՀ գլխավոր վարկառուներն են զարգացող երկրները, երկրներ`որոնք անցում են կատարում պլանային համակարգից շուկայականին, ինչպես նաև ձևավորվող շուկայով երկրներ` որոնք հաղթահարում են տնտեսական ճգնաժամերի հետևանքները:հետևանքները։ Այդ երկրներից շատերը ունեն միայն սահմանափակ մուտք դեպի միջազգային կապիտալի շուկաներ, մասամբ պայմանավորված տնտեսական դժվարություններով:դժվարություններով։ 1970-ականների վերջից սկսած բոլոր զարգացած արդյունաբերական երկրները ի վիճակի են հոգալ կապիտալի շուկայում իրենց ֆինանսական պահանջները, բայց ԱՄՀ գոյության առաջին երկու տասնամյակներում կազմակերոպության ֆինանսավորման կեսը ուղղվում էր այդ երկրներ:երկրներ։

ԱՄՀ տրամադրած վարկերի մասնաբաժինը զարգացած և զարգացող երկրներին տրվող %:։

*ԱՄՀ-ը չի համարվում օգնություն տրամադրող գործակալություն կամ զարգացման բանկ:բանկ։ Վարկերի տեսքով տրամադրվող գումարները դեպոնացվում են կենտրոնական բանկում, երկրի միջազգային ռեզերվները լցնելու համար, որով կօժանդակվի վճարային հաշվեկշռի կարգավորման գործընթացը:գործընթացը։ Ի տարբերություն գործակալությունների վարկերի ԱՄՀ վարկերը չեն տրամադրվում կոնկրետ ծրագրի իրականացման համար:համար։

*ԱՄՀ վարկի տրամադրումը պայմանավորված է վարվող քաղաքականությամբ. վարկառուն պետք է մի քաղաքականություն վարի, որը կօգնի հաղթահարել իր պրոբլեմները:պրոբլեմները։ Պայմանները, որոնք ներկայացվում են վարկառուին, նպաստում են, որ երկիրը իր պրոբլեմների լուծումը մի կողմ չդնեն և պարտքեր կուտակեն, այլ կարողանան ամրացնել իրենց տնտեսությունը և մարեն պարտքերը:պարտքերը։ Համապատասխան երկիրը պետք է համաձայնության հասնի պատրաստվող բարեփոխումների շուրջ,իսկ ԱՄՀ-ը վարկերը տրամադրում է քայլ առ քայլ, կախված նրանից թե երկիրը ինչպես է կատարում իր վրա վերցված պարտավորությունները:պարտավորությունները։

*ԱՄՀ վարկավորումը ունի ժամանակային սահմանափակումներ:սահմանափակումներ։ Կախված ֆինանսավորման օգտագործվող մեխանիզմներից վարկերի տրամադրումը կարող է տևել վեց ամսից մինչև չորս տարի:տարի։ Մարման ժամկետը 3.25-ից 5 տարի կարճաժամկետ(“Ստենդբայ”) վարկերի համար, կամ 4.5-ից 10 տարի միջնաժամկետ ֆինանսավորման(ընդլայնված վարկավորման պայմանավորվածության) համար:համար։ Սակայն 2000թ-ին որոշվեց սահմանել մարման սպասման կրճատված ժամկետ 2.25-ից 4 տարի “Ստենդբայի” համար, և 4.5-ից 7 տարի ընդլայնված վարկավորման պայմանավորվածության համար:համար։ Աղքատ երկրների համար վարկերի մարման ժամկետը PRGF արտոնյալ համակարգի սահմաններում 5.5-ից 10 տարի:տարի։

*ԱՄՀ-ը ենթադրում է որ պարտքատերերը իր նկատմամբ ունեցած վարկերը պետք է մարեն առաջին հերթին:հերթին։ Վարկառու երկիրը իր վերցրած գումարը պետք է հետ վերադարձնի ըստ սահմանված գրաֆիկի, որպեսզի այդ միջոցները հնարավոր լինի օգտագործել այլ երկրներին վարկեր տրամադրելու համար:համար։ Չնայած որ ԱՄՀ-ը ունի միջոցներ պարտքերի կուտակումը կանխելու համար, երկրները իրենք էլ գիտակցում են ԱՄՀ առաջնությունը այլ կազմակերպությունների նկատմամբ և աշխատում են չխախտել այդ չգրված օրենքը:օրենքը։

*Այն երկրները, որոնք վարկեր են ստանում ստանդարտ (ոչ արտոնյալ) մեխանիզմների շրջանակներում, տոկոսները վճարում են շուկայական դրույքներով և կոմիսսիոն վճարներով:վճարներով։ Ցածր եկամուտներով երկրները որոնք վարկեր են վերցնում աղքատության հաղթահարման և տնտեսական աճ ապահովելու համար, տոկոսները վճարում են 0.5% արտոնյալ դրույքով:դրույքով։

Անդամ պետությունների կողմից պարտավորությունների բարեխիղճ կատարման վերաբերյալ երաշխիքների ուժեղացման համար ԱՄՀ-ը 2000թ-ին մի շարք պահանջներ է մտցրել երկրների կենտրոնական բանկերի համար, ներքին վերահսկողության, ֆինանսական հաշվետվությունների և աուդիտի վերաբերյալ:վերաբերյալ։ Միաժամանակ ԱՄՀ գործադիր խորհուրդը մի շարք միջոցներ է սահմանել խեղաթյուրված տեղեկատվություն տրամադրելու համար երկրների նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու վերաբերյալ:վերաբերյալ։

“Ստենդբայ” վարկավորումը կիրառվել է 1952 թվականին,որի առաջին վարկառուն է եղել [[Բելգիա]]<nowiki/>ն 50 մլն դոլար ռեզերվների համալրման համար:համար։ ՍտենդԲայ տերմինը նշանակում է, որ համապատասխան պարտականությունները կատարելու դեպքում պետությունը անպայման կստանա փոխառությունը:փոխառությունը։ Գրեթե բոլոր պետությունները օգտագործում են այս հնարավորությունը:հնարավորությունը։

Սահմանվեց մեխանիզմ, որի հիմնական նպատակը հումք արտահանող երկրներին օգնություն տրամադրել էր այն դեպքում, երբ արտահանումից եկամուտները կտրուկ նվազել են , կամ համաշխարհային շուկայում գները կտրուկ իջել են:են։

1970-ական թվականներին, երբ նավթի գները կտրուկ բարձրացան, ԱՄՀ-ն փորձեց այդ հավելյալ կուտակված միջոցները կրկին օգտագործել:օգտագործել։ Այս ծրագիրը անվանվեց ժամանակավոր նավթային մեխանիզմ:մեխանիզմ։ 1974-ից մինչև 1976 թվականները ԱՄՀ-ն վարկեր էր վերցնում նավթ արտահանող երկրներից և տրամադրում ներմուծողներին , որպեսզի դեֆիցիտը կարողանային ֆինանսավորել:ֆինանսավորել։

1974 թվականին ստեղծվեց ԱՄՀ-ի վարկավորման ընդլայնված տարբերակ, որը պետք է տրամադրվեր այն պետություններին, որոնք ոնեն վճարային դեֆիցիտ՝ կապված կառուցվածքային դժվարությունների հետ:հետ։ Հիմնականում կիրառվում է մինչև 3 տարի ժամկետով վարկերի տրամադրում՝ ևս 1 ով երկարացնելու հնարավորությամբ:հնարավորությամբ։

Առաջին վարկառուն Քենիան էր 1975 թվականին:թվականին։

1980ականներին ԱՄՀ-ն ստանձնեց Լատինական Ամերիկայի պարտքային ճգնաժամի կարգավորման ֆունկցիան:ֆունկցիան։ Աշխատելով երկրների ղեկավարության և միջազգային մի շարք կառույցների հետ՝ այդ թվում նաև բանկերի:բանկերի։

Օգնեց ձևավորել միջնաժամկետ ծրագրեր որոնք կլուծեին խնդիրները , և մեծամասամբ ֆինանսավորեց դրանք իր ֆինանսական միջոցների հաշվին, նաև հանդիսացավ միջնորդ այլ կազմակերպություններից միջոցներ ներգրավելուլ գործում:գործում։

1989 թվականից սկսած՝ ԱՄՀ-ն օգնություն ցուցաբերեց Կենտրոնական Եվրոպայի, Բալթյան և հետխորհրդային մի շարք պետությունների, որպեսզի նրանք պլանային տնտեսությունից անցնեն դեպի շուկայականի:շուկայականի։ Այս ծրագրի շրջանակում բարելավում են իրավական, ինստիտուցիոնալ կառույցները:1993կառույցները։1993 թվականին ընդունվեց օգնության տրամադրման մեխանիզմ, որը գործեց մինչև 1995 թվականը:թվականը։

Այս թվականներին [[Մեքսիկա]]<nowiki/>ն խորը ֆինանսական ճգնաժամի մեջ էր:էր։ Խաղի կանոների փոփոխությունը հանգեցրեց երկրից զանգվածային կապիտալի արտահոսքի:արտահոսքի։ Մեքսիկայի կառավորություն շատ արագ և արդյունավետ կատարեց բարեփոխումներ, որոնք օգնեցին տնտեսությանը:տնտեսությանը։ Այդ ծրագրի ֆինանսավորողն էր ԱՄՀն՝ 17.8 մլրդ դոլար վարկավորում:վարկավորում։ Այն համարվում է ամենածավալուն օգնությունը:օգնությունը։

1996 թվականին ԱՄՀ-ն և Համաշխարհային բանկը համատեղ մի ծրագիր սկսեցին, որի նպատակն էր աղքատ երկրներին օգնել հաղթահարել պարտքերը և կառուցել գործուն տնտեսություն կարճ ժամանակահատվածում:ժամանակահատվածում։ 1999 թվականին այս ծրագիրը ընդլայնվեց, որպեսզի ավելի արագ կարողանան լուծել տվյալ հիմնահարցերը:հիմնահարցերը։

Միաժամանակ պլանայինից շուկայականի անցման խորագիրը վերափոխվեց և ավելի ուշադրություն դարձրեց աղքատության հաղթահարմանը:հաղթահարմանը։

Ասիական ֆինանսական ճգնաժամի հաղթահարման համար ԱՄՀ-ն տրամադրեց ավելի քան 36 մլրդ դոլար օգնություն [[Ինդոնեզիա]]<nowiki/>յին, [[Կորեա]]<nowiki/>յին, [[Թայլանդ]]<nowiki/>ին, որպեսզի կայունացնի տնտեսությունը և կառուցվածքային բարեփոխումներ իրականացնի:իրականացնի։ 1997 թվականին հատուկ ֆոնդ ստեղծվեց, որտեղ կենտրոնացված միջոցները օգտագործվում էին կարճաժամկետ խնդիրների լուծմանը, որոնք առաջացել էին գործընկեր երկրի անկայունության կամ երկրից կապիտալի արտահոսքի դեպքում:դեպքում։

2000 թվականի նոյեմբերին վերլուծվեցին ԱՄՀ-ի բեոլոր մեխանիզմները, որպեսզի պարզվեր՝ ծառայում են դրանք իրենց նպատակին, թե ոչ:ոչ։ Արդյունքում 4 ծրագիր փակվեց, վերափոխվեցին որոշ ծրագրերի մասեր:մասեր։ Այս ամենը հիմք հանդիսացավ ԱՄՀ-ի առավել արագ և ճիշտ արձագանքման:արձագանքման։

ԱՄՀ-ն սահմանեց առևտրային ինտեգրման մեխանիզմ, որի նպատակն էր թեթևացնել կարճաժամկետ հատվածում բացասական հետևանքները տնտեսությունում, երբ թերի զարգացած երկիրը ինտեգրվում է ավելի մրցակցային շուկա:շուկա։